Podobno natura wyposażyła każdą mamę w cudowną umiejętność rozpoznawania płaczu swojego dziecka. Nie mamy jednak możliwości, aby z niej korzystać, ponieważ w domu jest zazwyczaj tylko jeden płaczący noworodek (no chyba że akurat jesteśmy szczęśliwymi rodzicami bliźniąt). Jaki stąd wniosek? Taki, że każde nowo narodzone dziecko płacze inaczej. Ale na tym różnice między dziećmi, które dopiero co przyszły na świat się nie kończą. Opiszemy kilka bardzo oczywistych – dotyczących wagi i wzrostu noworodków – i tych mniej oczywistych, jak np. różnice w temperamencie, które często bywają dla rodziców powodem do zmartwień.
Ile zwykle waży i mierzy noworodek?
Nawet największy noworodek dla osoby dorosłej jest małą kruszynką. Ale natura nie obdarza rodziców równo – niektóre mamy szybko i bez większego wysiłku wydają na świat niespełna trzykilogramowe maluszki, inne muszą znaleźć siłę, by urodzić, nosić i tulić w ramionach ponadczterokilogramowe bobasy. Na szczęście norma dla noworodków jest szeroka, mieszczą się w niej dzieci, które:
- ważą 2800 g–3800 g
- mierzą od 46–55 cm.
Z takimi wymiarami przychodzi na świat ponad 95 proc. dzieci urodzonych w terminie. Pozostałe 5 proc. odbiega od normy w obu kierunkach.
Dlaczego niektóre dzieci rodzą się małe
Oprócz wspomnianych już bardzo dużych noworodków rodzą się też dzieci z masą ciała poniżej 2500 g. Sporo z nich to wcześniaki, które znacznie odbiegają od podanych liczb. W ciągu roku w Polsce przychodzi na świat około dwóch tysięcy dzieci, które nie przekraczają nawet jednego kilograma. Zdarzają się też wcześniaki ważące nieco ponad 500 g.
- Od czego to zależy: Istnieje pewna prawidłowość – mamy niskie i drobne rodzą mniejsze dzieci niż kobiety wysokie i z większą wagą. Ale za bardzo małą masę urodzeniową mogą być odpowiedzialne również choroby mamy lub kłopoty z łożyskiem (np. jego niewydolność). Malutkie rodzą się również dzieci z ciąż mnogich. Troskliwa opieka rodziców i lekarzy daje zwykle wcześniakom szansę na dogonienie dzieci urodzonych o czasie i z prawidłową masą ciała. Zwykle następuje to już pod koniec pierwszego roku życia.
Duży noworodek – co to znaczy?
Na miano dużego noworodka zasługują dzieci, które w chwili narodzin ważyły ponad 4 kg, a długość ich ciała sięgała 60 i więcej centymetrów. Ewenementem na skalę światową są narodziny siedmio- lub ośmiokilogramowych noworodków (ostatnio nagłaśniano takie przypadki w Chinach i Indonezji).
- Od czego to zależy: Brytyjscy naukowcy, przeprowadzając badania z udziałem tysiąca rodzin, doszli do wniosku, że niski wzrost dziedziczy się po tacie, a nadwagę po mamie. Wiadomo też, że cztero- lub pięciokilogramowy noworodek może wskazywać na cukrzycę mamy (z badań wynika, że kobiety z nadwagą mają zwykle wyższy poziom cukru we krwi, co powoduje, że ich dzieci rodzą się pulchne).
Od czego zależy waga i wzrost w chwili narodzin?
Czynniki dziedziczne wpływają jednak na wielkość dziecka zaledwie w 40 proc. Nie bez znaczenia są również warunki, w jakich kobieta przeżywa ciążę – to, jak się odżywia, czy podczas ciąży była aktywna, czy może wolała wypoczywać na kanapie. Ważne jest nawet, na jakie pory roku przypadała ciąża. Sezonowe wahania urodzeniowej masy ciała widoczne są głównie u chłopców, najwięksi rodzą się latem, czyli w trzecim kwartale roku, najmniejsi – w pierwszym. Z kolei dzieci urodzone wiosną miewają dłuższe nogi niż jesienne noworodki, z powodu nierównego wydzielania hormonu wzrostu związanego z porą roku.
Czytaj też:
- Lepiej urodzić wiosną czy jesienią?
- Czym zaskoczy cię noworodek?
- Co robić, gdy noworodek nie przybiera na wadze?