Zimne rączki u niemowlaka - czy dziecku jest zimno, a może to choroba?

Zimne dłonie u niemowlaka zdarzają się często i z reguły nie są powodem do niepokoju. Noworodki i niemowlęta mają niedojrzały układ krążenia, dlatego ich stopy i rączki często są zimne. Nie oznacza to, że dziecku jest zimno - żeby sprawdzić, czy niemowlakowi jest zimno, dotknij skóry na jego karku. Jeśli niemowlę ma zimne ręce i stopy, a do tego zauważysz, że są sine, powiedz o tym lekarzowi, żeby wykluczył problemy z krążeniem.

Spis treści:

1. Zimne rączki u noworodka - co mogą oznaczać?
   Zaburzenia krążenia
   Zimne ręce przy gorączce
   Zespół Raynauda
2. Jak poznać, że dziecku jest zimno?
   Sprawdzanie rączek
   Sprawdzanie karczku
   Obserwowanie buzi
3. Jak szybko rozgrzać zmarznięte dziecko?

Zimne rączki u noworodka - co mogą oznaczać?

Kiedy małe dziecko lub niemowlę ma zimne rączki, najczęściej myślimy, że jest mu zimno. Tymczasem niekoniecznie jest to prawdą. Niemowlęta i małe dzieci często mają zimne dłonie i stopy. Wynika to z niedojrzałości układu krążenia. Czasami jednak może być to objawem choroby, dlatego o wątpliwościach zawsze trzeba porozmawiać z lekarzem.

Zaburzenia krążenia

Jeśli zimne i blade (bądź sine) rączki pojawiają się u niemowlaka często, skonsultuj się z lekarzem. Mogą one świadczyć o tzw. centralizacji krążenia, czyli przeniesieniu krążenia w okolice ważnych, chronionych przez organizm narządów (mózg, serce, nerki) - przez to dopływ krwi do kończyn jest ograniczony. Takie zjawisko poprzedza spadek ciśnienia i może ono doprowadzić do wstrząsu.

Jednak zimne rączki u noworodka mogą także brać się z innych problemów w ukła­dzie ser­co­wo­-na­czy­nio­wym dziecka.

Zimne ręce przy gorączce

Gorączka i zimne kończyny u dziecka mogą iść w parze. Dziecko może skarżyć się na to, że mu zimno, mogą także wystąpić tzw. „zimne poty”. Przy wysokiej temperaturze maluch marznie nawet jeśli jest przykryty wieloma warstwami kocyków - plecy są wtedy przeważnie rozgrzane, dłonie i stopy jednak mogą pozostawać zimne.

Jednak gorączka i zimne rączki u dziecka mogą także wskazywać na zapalenie opon rdzeniowo-mózgowych. Jeśli tego typu schorzenie nie zostanie sprawnie wykryte i nie rozpocznie się leczenia, może doprowadzić do poważnych powikłań takich jak padaczka czy obrzęki w mózgu.

Zespół Raynauda

To schorzenie może pojawić się u dzieci i dorosłych. Może ono występować w formie choroby Raynauda, bądź zespołu Raynauda, który powodują inne schorzenia np. białaczka tub toczeń rumieniowaty układowy. Jego objawy wywołują skurcze naczyń krwionośnych - mają one miejsce często przy gwałtownym spadku temperatury otoczenia bądź pod wpływem stresu. U niemowlaków choroba ta może też mieć związek z nieprawidłowym działaniem tętnic.

Do objawów tej choroby zalicza się zimne i blade rączki u niemowlaka, a także sinienie albo blednięcie jednego lub kilku palców.

Jak poznać, że dziecku jest zimno?

Rodzice niemowląt i małych dzieci mają tendencję do zamartwiania się, że ich dziecku jest zimno. Sprawdzają w nocy, czy dziecko nie rozkopało się z pościeli, ubierają ciepło, nierzadko każą zakładać czapeczki po kąpieli... To prosta droga do przegrzania dziecka, które z kolei prowadzi do obniżenia odporności i częstszego łapania infekcji. Jak więc sprawdzić, czy niemowlakowi lub maluszkowi nie jest zimno?

Sprawdzanie rączek

Sprawdzanie, czy dłonie są ciepłe, nie jest dobrym sposobem, aby przekonać się, czy maluszek nie marznie. Podobnie jak dotykanie noska, które również niepotrzebnie może zestresować młodych rodziców.

Warto wiedzieć: Jeśli maluszek często ściąga sobie rękawiczki, smaruj mu rączki kremem ochronnym, tym samym, którego używasz do buzi (patrz niżej).

Sprawdzanie skóry na karczku

Nawet jeśli niemowlę jest ciasno opatulone zimowymi ubrankami, możesz rozluźnić zapięcie kombinezonu i wsunąć rękę pod spód, by dotknąć skóry na karku. Jeśli wyczujesz, że jest sucha i ciepła, spaceruj spokojnie. O tym, że dziecku jest zimno, świadczy chłodne ciało w tym miejscu i zwykle także nie najlepszy humor maluszka.

Warto wiedzieć: Rozgrzana i spocona skóra na karku to dowód, że dziecko jest ubrane za ciepło. Warto zdjąć z maluszka kocyk lub zrezygnować z ochraniacza (pokrowca) na wózek.

Obserwowanie buzi maluszka

Przyglądanie się policzkom dziecka niesie ważne informacje. Jeśli są ładnie zaróżowione, możesz być spokojna, że ubrałaś dziecko w sam raz. Uważaj jednak na zbyt czerwone policzki. Ich intensywny (żywoczerwony) odcień może świadczyć o przemarznięciu. Opuchnięcie lub pojawienie się fioletowego zabarwienia wymaga szybkiej pomocy lekarza.

Warto wiedzieć: Przed wyjściem na spacer posmaruj buzię dziecka kremem ochronnym typu na każdą pogodę. Jeśli temperatura jest bliska zeru lub niższa, używaj kremu typu cold cream, który bardzo dobrze zabezpiecza skórę przed działaniem niskich temperatur. Dla lepszej ochrony wsmaruj go około 15 minut przed wyjściem z domu. Tyle czasu potrzeba, by wniknął w skórę.

Jak szybko rozgrzać zmarznięte dziecko?

Jeśli długo przebywacie na mrozie, ale jesteście daleko od domu, wejdź do napotkanego ciepłego pomieszczenia. Wychłodzony maluch jest bardziej podatny na przeziębienia, więc zacznij działać szybko. Zdejmij mu kombinezon, czapkę i przytul maluszka do swego ciała. Jeśli karmisz, przystaw go do piersi. Twoje ciepło i pokarm sprawią, że krew zacznie krążyć szybciej i dziecko poczuje się lepiej.

Zobacz też:

• O zimowym ubieraniu przedszkolaka
• Bo przegrzejesz dziecko, czyli odwieczna kłótnia o ubieranie dzieci
• Jak sprawdzić czy dziecku nie jest zimno