Jak opiekować się wcześniakiem?

Dziecko, które przyszło na świat przed 37. tygodniem ciąży, nie jest w pełni przygotowane do życia poza łonem mamy. Jest bardzo delikatne, czasem tak maleńkie, że mieści się na dłoni dorosłego człowieka!
Dlatego pierwszym chwilom, po powrocie z wcześniakiem do domu, zazwyczaj towarzyszy lęk i rozmaite obawy: jak go karmić, kąpać, przewijać i ubierać, żeby na pewno nie zrobić mu krzywdy?

Jak karmić wcześniaka?

Dziecko urodzone przed 32. tygodniem ciąży nie potrafi jednocześnie ssać i połykać tak, by się nie krztusić. W szpitalu najmłodsze z wcześniaków są zazwyczaj karmione dożylnie. Trochę starszym jedzenie (mleko mamy lub mieszankę) podaje się sondą i dodatkowo dożywia kroplówką. Pokarm mamy najlepiej chroni dziecko przed infekcjami i wzmacnia jego organizm. Takie mleko różni się składem od mleka matki noworodka donoszonego. Zawiera m.in. więcej białka i potrzebnych mikroelementów oraz inne tłuszcze.

Przeczytaj 9 powodów, dla których warto karmić piersią przez wiele miesięcy

Jak sprawdzić, że wcześniak się najada?

Aby rozbudzić laktację, musisz odciągać pokarm – ręcznie lub laktatorem – minimum osiem razy na dobę.

Jak odciągać pokarm? Znamy najlepsze sposoby!

Kiedy lekarze wypiszą dziecko do domu, będzie już miało w pełni dojrzały odruch ssania, więc karmienie stanie się łatwiejsze. Ale możesz też poczuć się wtedy nieco bezradna – jak zyskać pewność, czy twój noworodek się najada? W szpitalu regularnie sprawdzano wagę dziecka, ale teraz ważenie przed i po każdym posiłku nie ma sensu. Sprawi tylko, że będziesz się denerwować. Karm na żądanie, nawet jeśli podajesz mieszankę. Pamiętaj, że takie dziecko może chcieć jeść bardzo często, ale w małych ilościach. Podczas kontroli, częstszych niż w przypadku dzieci urodzonych o czasie, pediatra oceni, czy smyk prawidłowo przybiera na wadze. Nowe pokarmy powinnaś wprowadzać pod kontrolą lekarza. Zazwyczaj podaje się je wcześniakom z niewielkim opóźnieniem w stosunku do zaleceń, które dotyczą dzieci, urodzonych o czasie.

[CMS_PAGE_BREAK]

Jak przewijać wcześniaka?

Skóra noworodka, który przyszedł na świat zbyt wcześnie, jest cieńsza i delikatniejsza niż u noworodka urodzonego o czasie. Jej warstwa rogowa i gruczoły nie są jeszcze w pełni wykształcone. Pamiętasz, jak w szpitalu wydawała ci się niemal przezroczysta? Ale to zdrowa skóra i wszystko będzie w porządku, dopóki nie zostanie uszkodzona. Dlatego bardzo powinnaś na nią uważać.

Szczególnej dbałości wymaga pupa – styka się z moczem i kałem, więc łatwo się odparza. Dlatego pieluszkę tetrową trzeba zmieniać, ilekroć dziecko ją zabrudzi, a jednorazową – co dwie, trzy godziny (i od razu po kupce). Przy każdej zmianie skórę zmyj delikatnie watką i ciepłą wodą (przy sporym zabrudzeniu – z dodatkiem dziecięcego mydełka), osusz (nie pocieraj, ale delikatnie dotykaj suchą tetrową pieluszką). Posmaruj pupę jednym z kremów i maści do pielęgnacji pupy.
Pamiętaj także, by stosować specjalne pieluszki dla wcześniaków. Kupisz je np. w internecie. Typowe dla noworodków będą pasować na dziecko, gdy jego waga osiągnie 2,5 kg.

Jak kąpać wcześniaka?

Jeśli twoje dziecko płacze w ciepłej kąpieli, lepiej zacząć od mycia dziecka na sucho – obmywania go na przewijaku myjką lub gazą. Rób to w nagrzanym pomieszczeniu (24-26°C) i zaraz po kąpieli delikatnie go osusz (nie pocierając). Stosuj delikatne produkty dla niemowląt. Natrzyj ciałko oliwką (również główkę!). Załóż czapeczkę i bawełniane rękawiczki – wcześniak łatwo się wychładza, nawet gdy jest bardzo ciepło.

Jak ubierać wcześniaka?

Odpowiednie dla wcześniaka ciuszki kupisz w sklepach internetowych. Czapeczkę możesz zrobić z „dorosłej” skarpetki: obetnij stopę, a to, co zostanie, ściągnij nitką i dopasuj do główki. Ubieraj wcześniaka ostrożnie i powoli. Z wyczuciem i łagodnie przekładaj mu rączki i główkę. Dzięki temu nic go nie zaboli i nie będzie się bał.

Obejrzyj też film, jak ubierać niemowlaka:

Jak nosić wcześniaka?

Niemowlę urodzone za wcześnie, dłużej niż inne dzieci, może mieć kłopoty z utrzymywaniem główki. Musisz na to uważać! Podnoś dziecko powoli, przywodząc rączki i nóżki do tułowia, co daje poczucie bezpieczeństwa. Przemawiaj do niego czule i trzymaj blisko przytulonego. Specjaliści od noszenia troszkę już podrośniętych wcześniaków polecają tzw. pozycję kołyskową: trzymasz dziecko pleckami do siebie, jedną ręką przytrzymujesz go za klatkę piersiową, drugą obejmujesz pupę i nóżki. Sprawdź też różne pozycje, jak nosić noworodka.

Jak wcześniak się rozwija?

Sprawność umysłowa i fizyczna wcześniaka jest z początku mniejsza niż u dzieci donoszonych. Ale dzięki opiece lekarzy i rodziców większość z nich rośnie zdrowo.
Rozwój dziecka powinnaś początkowo śledzić według tzw. wieku korygowanego. Jeśli urodziło się dwa miesiące za wcześnie, to gdy kończy pół roczku, ma cztery miesiące wieku korygowanego. Z badań Instytutu Matki i Dziecka wynika, że trzy czwarte wcześniaków po dwóch lub trzech latach dogania intelektualnie inne dzieci.

Przeczytaj też: jak rozwijają się wcześniaki