Na biegunkę u niemowlaka wskazują częstsze niż zwykle, bardziej wodniste lub tzw. strzelające stolce. Przyczyny rozwolnienia mogą być różne: źle umyta butelka lub smoczek, a w okresie rozszerzania diety – także nieświeże jedzenie. Silną biegunkę u niemowląt mogą też powodować rotawirusy. Sprawdź, jak rozpoznać rozwolnienie u dziecka i jak sobie z nim radzić.

Reklama

Spis treści:

Po czym rozpoznać biegunkę u niemowlaka?

Biegunka u niemowlaka, zgodnie z wytycznymi Europejskiego Towarzystwa Gastroenterologii, Hepatologii i Żywienia Dzieci (ESPGHAN), to zmiana konsystencji stolca na luźną lub płynną i/albo wzrost liczby wypróżnień do zazwyczaj powyżej 3 w ciągu doby. U niemowląt karmionych wyłącznie piersią o biegunce mówi się wtedy, gdy następuje nagłe zwiększenie częstotliwości wypróżnień. Czasami biegunce towarzyszy gorączka lub wymioty.

Objawy biegunki u niemowlaka

Nie zawsze można łatwo rozpoznać biegunkę u niemowlęcia, zwłaszcza gdy rodzice dopiero uczą się pielęgnacji, a dobowy rytm dziecka nie jest jeszcze uregulowany. Pamiętaj jednak, że zdrowe niemowlę karmione piersią robi kupkę zwykle kilka razy dziennie, natomiast karmione butelką najczęściej tylko raz w ciągu dnia. Jeśli zauważysz odstępstwa od tej reguły, twoje dziecko może mieć biegunkę.

Objawami biegunki u niemowlaka są:

Zobacz także
  • wyraźnie częstsze stolce,
  • zmiana konsystencji stolca na bardziej wodnisty,
  • „strzelające” stolce (wodniste, wydostające się pod ciśnieniem).

Uwaga, zielona kupka u niemowlaka nie zawsze jest powodem do niepokoju, zwłaszcza gdy pojawia się od czasu do czasu.

Objawy odwodnienia przy biegunce u niemowlaka

Biegunka u niemowlaka jest bardzo niebezpieczna, zwłaszcza biegunka rotawirusowa. Szybko, nawet w kilka godzin, może spowodować poważne odwodnienie groźne dla życia. Łatwo o to zwłaszcza latem, gdyż z powodu wysokich temperatur dziecko poci się, a więc traci wodę. Jeśli pije mniej, a do tego ma biegunkę i wymiotuje, silne odwodnienie może się pojawić błyskawicznie.

Na odwodnienie przy biegunce wskazują:

  • osłabienie,
  • wysuszone wargi,
  • słaba elastyczność skóry,
  • nieoddawanie moczu,
  • pulsujące ciemiączko.

Ile trwa biegunka u niemowlaka?

Biegunka u niemowlaka może być:

  • ostra – trwa zwykle krócej niż 7 dni i nie dłużej niż 14 dni, często wywołana jest bakteriami lub wirusami,
  • przewlekła – trwa dłużej niż dwa tygodnie, może mieć mniej nasilony przebieg, może powodować ją alergia, choroby układu pokarmowego, stres lub zaburzenia odporności.

Przyczyny biegunki u niemowlaka

Biegunka u niemowląt to zazwyczaj efekt działania bakterii, wirusów lub alergenów, które wnikają do organizmu wraz z pożywieniem albo w wyniku kontaktu z brudnymi rękami. Dziecko może też mieć rozwolnienie w trakcie choroby, podczas ząbkowania lub w czasie przyjmowania niektórych leków.

Najczęstsze przyczyny biegunki u niemowlaka:

  • infekcje wirusowe (np. rotawirusy),
  • infekcje bakteryjne (np. salmonella),
  • alergie pokarmowe,
  • błędy dietetyczne, np. za dużo soków owocowych w diecie dziecka,
  • nietolerancja glutenu,
  • nietolerancja laktozy,
  • zatrucie pokarmowe.

Biegunka u niemowlaka – leczenie

Jeśli biegunka nie wygląda na ciężką, są to raczej tylko luźniejsze stolce, dziecko jest w dobrym stanie i nie odmawia picia, możesz spróbować leczyć je w domu. Wyjaśniamy, co pomoże na biegunkę u niemowlaka.

Domowe sposoby na biegunkę u niemowlaka:

  • Nawadnianie. Najlepsze jest mleko mamy lub woda niskozmineralizowana (dla niemowlęcia przegotuj ją i wystudź). Na jej bazie możesz zrobić herbatkę, np. z rumianku. Jeżeli dziecko również wymiotuje, podawaj napoje w małych ilościach (po 1-2 łyżeczki), za to bardzo często.
  • Jedzenie. Odpowiednia dieta przy biegunce to podstawa leczenia. Podawaj pierś lub mleko modyfikowane, jeśli dziecko je pije. Gdy maluszek ma już rozszerzaną dietę, może zjeść marchwiankę (zupkę z ugotowanej i przetartej marchewki z dodatkiem szczypty soli, gdyż niemowlę wraz z wodą traci składniki mineralne). Bardzo dobry jest też kleik marchwiowo-ryżowy, kleik ryżowy, kaszka. Gdy biegunka będzie lżejsza, dodaj np. ugotowane i przetarte jabłuszko.
  • Probiotyki. To dobre bakterie zasiedlające jelita i walczące ze znajdującymi się tam chorobotwórczymi bakteriami. Skuteczne są też preparaty zawierające specjalny gatunek drożdży (Enterol, Di-erol).
  • Elektrolity. To składniki mineralne (w łatwo przyswajalnej formie), które dziecko traci podczas biegunki. Po rozwolnieniu przewód pokarmowy potrzebuje kilku dni, by się zregenerować. W tym czasie niemowlak powinien jeść tylko mleko z piersi lub modyfikowane, a jeśli już rozszerzyłaś dietę dziecka, to także gotowane warzywa, owoce, jogurty i kefiry (zawarta w nich dobra flora bakteryjna leczy przewód pokarmowy), chude mięso, ryby. Na runku dostępne są też specjalne elektrolity dla dzieci.

Biegunka u niemowlaka: kiedy do lekarza?

Sytuacja staje się poważna, jeśli pomimo domowego leczenia biegunka nie ustępuje i trwa ponad 2 tygodnie, albo jeśli do biegunki dołączają:

  • wymioty,
  • wysoka gorączka u niemowlaka,
  • odmowa jedzenia,
  • odmowa picia,

Gdy wymienione wyżej objawy związane z biegunką ma niemowlę w pierwszym półroczu życia, dodatkowo dziecko nie pije od kilku godzin, oddaje mało moczu, od razu jedź z nim do szpitala. Być może doszło do odwodnienia, które jest bardzo groźne u niemowląt. Ze starszym niemowlęciem także jedź do szpitala, jeśli prócz silnej biegunki w kupce pojawia się śluz lub krew.

Zapobieganie biegunce u niemowlaka

To, co rodzice mogą zrobić, aby zapobiegać biegunkom u niemowląt, zamyka się w następujących zaleceniach:

  • odciągnięty pokarm przechowuj w lodówce lub zamrażarce
  • mleko modyfikowane przygotowuj tuż przed podaniem dziecku (nie rób go na zapas)
  • dokładnie i regularnie myj butelki i smoczki, jeśli dziecko z nich korzysta, często je wyparzaj
  • myj ręce przed kontaktem z dzieckiem
  • dokładnie sprawdzaj świeżość podawanych dziecku pokarmów
  • do picia podawaj niemowlęciu wyłącznie wodę przegotowaną i ostudzoną
  • nie trzymaj na słońcu jedzenia (serków, jogurtów, wędlin)
  • unikaj kontaktu dziecka z osobami chorymi
  • podczas antybiotykoterapii u dziecka warto stosować probiotyki
  • gdy wyjeżdżacie do krajów południowych, pamiętaj, że do picia dla dziecka nadaje się tylko woda butelkowana (przegotowana). Na tydzień przed wyjazdem i przez cały pobyt podawaj maluchowi probiotyk.

Zaszczep też dziecko przeciwko rotawirusom, które wywołują ostre biegunki. To najlepszy sposób ochrony dziecka przed biegunkami i wymiotami spowodowanymi tymi patogenami.

Zobacz też:

Reklama
Konsultacja merytoryczna

lek. med. Wojciech Trzeciakowski

Pediatra, specjalista neonatologii, pracuje na Oddziale Neonatologii (część Kliniki Położnictwa i Ginekologii Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego) w Mazowieckim Szpitalu Bródnowskim
Reklama
Reklama
Reklama