Kalendarzowy pierwszy dzień wiosny na półkuli północnej zawsze wypada 21 marca. Natomiast astronomiczna wiosna przypada na moment, gdy zrównuje się długość dnia z długością nocy – i dzień, i noc trwa po 12 godzin. To tak zwany moment przesilenia wiosennego, zwany również równonocą wiosenną.

Reklama

Nie możesz się doczekać pierwszego dnia wiosny? Zobacz, kiedy przypada ten dzień w 2024 roku i jak można go świętować.

Spis treści:

Pierwszy dzień wiosny: kiedy w 2024 roku?

Na półkuli północnej pierwszy dzień kalendarzowej wiosny przypada w 2024 roku we wtorek 21 marca, natomiast pierwszy dzień astronomicznej wiosny wypadnie 20 marca, w środę, punktualnie o godzinie 4:07. Dlaczego 20 marca? Ponieważ właśnie wtedy dojdzie do zrównania dnia z nocą. Odtąd dzień będzie stawał się coraz dłuższy.

Ile zatem trwa pierwszy dzień wiosny? Dokładnie dwanaście godzin i ani minuty dłużej.

Zobacz także

Co ciekawe – z upływem lat termin rozpoczęcia astronomicznej wiosny będzie wypadał coraz wcześniej. Od 2044 roku będzie to 20 lub nawet 19 marca. Ostatni raz pierwszy dzień kalendarzowej i astronomicznej wiosny zbiegł się tego samego dnia (czyli 21 marca) w 2011 roku.

Wiosna meteorologiczna: co to jest?

Poza wiosną kalendarzową i astronomiczną mówi się również o wiośnie meteorologicznej (zwanej też termiczną lub klimatologiczną). Jak podaje IMGiW, wiosna meteorologiczna trwa już od 1 marca i potrwa do 31 maja. Ten czas przyjęli meteorolodzy i klimatolodzy, by porównywać okresy tej samej długości w różnych latach (m.in. jeśli chodzi o temperaturę, opady i inne dane statystyczne).

Pierwszy dzień wiosny: polskie zwyczaje i tradycje

Nasi przodkowie nie zawsze czekali z rytuałami wiosennymi do pierwszego dnia wiosny. I nie ma się co dziwić — przecież dawniej na ścianach ich izb (czy komnat) nie wisiały kalendarze, nie mówiąc o zegarkach czy mediach społecznościowych, które przypominały o zbliżającej się wiośnie. Rytm życia wyznaczały święta kościelne i sama przyroda. Dlatego bywało, że oczekiwanie na wiosnę zaczynało się wraz ze Środą Popielcową (niektórzy już wtedy zdobili jajka, które są symbolem życia). Inną datą w kalendarzu katolików był dzień Zwiastowania Najświętszej Maryi Panny (25 marca).

W marcu (a czasem już i w lutym) do zwyczajów należało wypatrywanie pierwszych oznak wiosny. Przede wszystkim pierwszych bocianów, które wracały do Polski z ciepłych krajów w okolicach dnia św. Józefa (19 marca). By zachęcić ptaki do budowania gniazd ich w obejściu, dawni gospodarze umieszczali na dachach budynków koła od wozu lub... świecące się błyskotki.

Inne zwyczaje związane z nadejściem wiosny to:

Topienie marzanny

Jednym z najbardziej popularnych polskich zwyczajów związanych z pierwszym dniem wiosny jest topienie marzanny. Nasi przodkowie podchodzili do niego bardzo poważnie. Zgodnie ze zwyczajem robiono kukłę o cechach żeńskich. Wykonywano ją ze słomy, patyków i białego płótna. Czasami była zdobiona koralami. W dniu przesilenia wiosennego wrzucano ją do wody lub palono. Marzanna symbolizowała zimę i śmierć. Spalenie jej lub utopienie miało pomóc usunąć efekty działania zimy (np. zamieranie przyrody) i przywołać cieplejszą porę roku.

Na Śląsku młodzi mężczyźni topili Marzanioka (męski rodzaj Marzanny).

Tej pogańskiej tradycji nie udało się wyplenić ani zastąpić np. zrzucaniem kukły Judasza z wież kościelnych. Marzannę topi się do dzisiaj, tyle że zwykle zwyczaj ma charakter zabawy i zajmują się nią dzieci w przedszkolach lub szkołach.

Maik

Innym polskim zwyczajem związanym z pierwszym dniem wiosny był Maik. Dzień po 21 marca młodzież chodziła po wsiach i ozdabiała gałęzie jodły lub sosny wstążkami. Następnie ze śpiewem na ustach chodziła od domu do domu, czasami prosząc o datki.

Dzień wagarowicza

Od kilkudziesięciu lat polscy uczniowie pierwszego dnia wiosny obchodzą dzień wagarowicza. Niektórzy rzeczywiście tego dnia nie idą do szkoły, choć nauczyciele starają się, aby 21 marca lekcje były lżejsze lub zamiast nich organizują uczniom inne atrakcje. W przedszkolach 21 marca odbywają się bale przebierańców. Dzieci przebierają się zwykle za pszczoły, motyle, kwiaty, ptaki czy zające.

Pierwszy dzień wiosny – zwyczaje na świecie

Równonoc wiosenna jest momentem symbolicznym w wielu kulturach. Warto poznać tradycje, które są dziedzictwem innych narodów. Tematy te mogą być inspiracją do rozmów o różnorodności świata i kultur oraz inspiracją do obchodzenia pierwszego dnia wiosny w nieco inny sposób niż topienie marzanny.

Pierwszy dzień wiosny w Szwajcarii

Szwajcarzy najczęściej świętują pierwszy dzień wiosny dopiero w 3. poniedziałek kwietnia. Jak? Paląc kukłę bałwana (tzw. Boogga) podczas pochodów przy muzyce.

Pierwszy dzień wiosny w Norwegii

Norwedzy z kolei pierwszy dzień wiosny obchodzą dopiero w połowie maja. Do tradycji należy, by organizować wówczas spotkania towarzyskie, na których podaje się naleśniki posmarowane dżemem z moroszki (maliny norweskiej).

Pierwszy dzień wiosny w Indiach

Święto nosi nazwę Holi – Festiwal Kolorów. Obchodzone jest dzień po marcowej pełni księżyca. Symbolizuje nadejście czasu obfitości. W ramach zwyczajów w przeddzień Holi pali się ogniska, śpiewa i tańczy wokół ognia. W dniu Holi następują gonitwy, podczas których ludzie obrzucają się kolorowym proszkiem i oblewają wodą.

Pierwszy dzień wiosny w Meksyku

Meksykanie między 19 a 21 marca licznie odwiedzają zabytki z czasów prekolumbijskich – piramidy i ruiny świątyń m.in. Azteków i Olmeków. Pielgrzymujący wiosną Meksykanie ubrani są na biało, wierzą, że w tych miejscach można czerpać moc. Przy Piramidzie Słońca w Teotihuacanie zbiera się nawet milion osób.

Pierwszy dzień wiosny w Japonii

Nadejście wiosny w Japonii świętuje się, podziwiając kwiaty wiśni. Święto nie odbywa się konkretnego dnia – obchodzone jest wtedy, gdy zakwitną wiśnie. Najczęściej dzieje się to w drugiej połowie marca. Wtedy odbywa się Festiwal Kwitnących Wiśni. W jego ramach organizowane są pikniki, pod kwitnącymi drzewami spożywa się posiłki, a w miastach przeciągają się do nocy zabawy przy sake i woni kwiatów.

Pierwszy dzień wiosny w Hiszpanii

Z okazji odejścia zimy i nadejścia wiosny w hiszpańskiej Walencji organizuje się Festiwal Ognia. W tym dniu pali się ogniska i puszcza fajerwerki. Zwyczaj palenia ognisk pochodzi z XVI wieku, kiedy w ogniu pozbywano się starych sprzętów. W mieście pojawiają się olbrzymie kukły przedstawiające znane osoby ze świata biznesu i polityki. Ostatniego dnia festiwalu wszystkie zostają spalone. Między 15 a 19 marca codziennie o godzinie 14 odbywa się konkurs salw. Na koniec wszystkie startujące grupy oddają w tym samym czasie strzał – jest głośno!

Zobacz też:

Reklama
Reklama
Reklama
Reklama