Reklama

Zdrowe jedzenie to jedna z najważniejszych rzeczy, od których zależy stan zdrowia i prognozowana długość życia. Można bowiem prowadzić aktywny tryb życia i regularnie ćwiczyć, a przy tym wcale nie być zdrowym. Niezdrowe jedzenie może zniweczyć cały wysiłek włożony w aktywność fizyczną. Co więcej, nawet dobre geny na nic się zdadzą, jeśli tryb życia nie będzie obejmował zdrowego jedzenia. Zatem czym jest zdrowe jedzenie?

Reklama

Spis treści:

Jakie jedzenie jest zdrowe?

Zdrowe jedzenie to pokarm uzyskany w sposób zgodny z naturą (w sposób nieszkodzący środowisku), zawierający niezbędne makro- i mikroskładniki oraz przygotowany w sposób nie niszczący prozdrowotnych właściwości składników, z jakich potrawa powstaje.

Jak zapewne zauważysz, coraz mniej jedzenia spełnia te wymagania. Masowa produkcja żywności sprawiła, że uprawa roślin i hodowla zwierząt niekorzystnie wpływają na środowisko. Powstające w ten sposób produkty żywnościowe nie zawsze są zdrowe także ze względu na zawartość chemikaliów w roślinach pochodzących z nawozów, czy zawartość leków i hormonów w produktach mięsnych.

Nie da się tanio szybko wyprodukować dużej ilości idealnie wyglądających produktów spożywczych tak, aby były w pełni zdrowe. Dlatego warto zwracać uwagę na oznaczenia i certyfikaty, które gwarantują, że pokarm spełnia normy podnoszące jakość jedzenia, bo jakość równa się zdrowie, ale i… wyższe ceny.

Co jeść, żeby być zdrowym?

Pomijając jakość produktów spożywczych, niezmiernie istotne jest także to, jak z nich komponuje się jadłospis. Chodzi o ilości warzyw, owoców, produktów spożywczych, cukru i tłuszczu w diecie.

Co pewien czas wytyczne dotyczące zdrowego sposobu odżywiania ulegają zmianie. Dlatego zawsze warto sprawdzić, jak wygląda aktualna piramida żywieniowa, która daje najbardziej podstawowe wytyczne dotyczące tego, co jeść, żeby być zdrowym.

Aktualna piramida zdrowego żywienia podkreśla znaczenie aktywności fizycznej, gdyż ruch i zdrowa dieta powinny iść ze sobą w parze. Z tego względu aktywność fizyczna została umieszczona jako fundament piramidy zdrowego żywienia. Jeśli jednak chodzi o zdrowe jedzenie to, aktualne wytyczne są następujące:

  • podstawę żywienia powinny stanowić warzywa i owoce w proporcjach: ¾ warzywa, ¼ owoce;
  • drugie piętro piramidy to produkty zbożowe, w dodatku razowe (kasze, pieczywo, makarony, ryż);
  • trzecie piętro to nabiał i ryby, najlepiej morskie;
  • czwarte piętro stanowią mięso (do 0,5 kg tygodniowo) i rośliny strączkowe;
  • szczyt piramidy to tłuszcz w postaci orzechów, olejów i oliwy.

I jeszcze jedno: Jak widać w wytycznych dotyczących zdrowego jedzenia nie ma miejsca na słodycze!

Według dietetyków z wymienionych wyżej produktów spożywczych należy komponować 4-5 posiłków dziennie. Spożywana ilość pożywienia w sumie powinna być taka, aby umożliwiać utrzymanie prawidłowej masy ciała.

Ile czego jeść?

Specjaliści zalecają, aby zjadać:

  • warzywa i owoce – minimum 400 g dziennie w 5 porcjach;
  • razowe produkty zbożowe – przynajmniej 90 g dziennie (minimum 3 porcje dziennie);
  • nabiał – 2-3 porcje dziennie (jedna porcja to np. 1 szklanka (200 ml) mleka kefiru lub jogurtu, 280-400 g sera twarogowego półtłustego lub 1 plaster (30 g) żółtego sera;
  • mięso – do 500 g tygodniowo;
  • tłuszcz roślinny – do 70 g dziennie.

Jak przygotowywać jedzenie, żeby jeść zdrowo?

Zdrowa dieta składa się z odpowiednich ilości poszczególnych rodzajów produktów spożywczych (patrz piramida zdrowego żywienia). Z kolei z poszczególnych produktów szykuje się posiłki, które także mogą być zdrowe lub niezdrowe.

Specjaliści ds. żywienia podkreślają, że jeśli chodzi o owoce i warzywa to zdecydowanie najlepiej jeść je w postaci surowej. Warzywa można gotować (najlepiej na parze) lub piec. Owoce natomiast dobrze jest jeść w postaci... owoców, a nie soków!

Jeśli chodzi o przygotowanie mięs i ryb, to także najkorzystniejsze jest pieczenie lub gotowanie, a najmniej zdrowe – smażenie.

Zdrowe jedzenie – przykłady

Do zdrowej żywności można zaliczyć dania przygotowane z dobrej jakości produktów:

  • sałatki warzywne i warzywno-owocowe (mogą być z dodatkiem serów, ryb, mięsa)
  • gotowane lub pieczone chude mięso w nieprzesadnej ilości
  • zupy
  • jednogarnkowe dania na bazie warzyw.

Oto kilka przepisów na zdrowe dania:

Zdrowe jedzenie – podsumowanie w pigułce

Zdrowe jedzenie to jadanie 4-5 posiłków dziennie. Posiłki te powinny składać się w większości z warzyw i owoców. Wszystkie produkty użyte do szykowania posiłków powinny być wysokiej jakości, najlepiej surowe (warzywa, owoce) lub poddane obróbce termicznej w postaci gotowania na parze, gotowania lub pieczenia (mięso).

Uwaga! Wytyczne dotyczące zdrowego odżywiania mogą ulec indywidualnej zmianie w przypadku niektórych chorób. I tak np. przy niedoczynności tarczycy z diety powinno się eliminować, skądinąd zdrową przecież, kapustę. Dlatego przy chorobach przewlekłych warto skonsultować się z dietetykiem, który pomoże zmodyfikować dietę tak, aby była zdrowa w konkretnym przypadku.

Źródło: ncez.pzh.gov.pl

Przeczytaj też:

Reklama
Reklama
Reklama
Reklama