Tyłozgięcie macicy – jak się objawia, czy wpływa na ciążę?

Tyłozgięcie macicy wiąże się nietypową budową macicy. Trzon macicy, czyli główna, większa część, jest wygięty ku tyłowi (w stronę kręgosłupa) w stosunku do szyjki macicy, która jest ustawiona w prawidłowy sposób. Zazwyczaj macica wygięta jest ku przodowi (to naturalne położenie określa się jako przodozgięcie). Tyłozgięcie macicy może stwierdzić wyłącznie lekarz podczas badania ginekologicznego lub USG narządów rodnych. Takie nietypowe ustawienie macicy obecnie nie jest uznawane za patologię, a jedynie za przypadek mieszczący się w normie.

Spis treści:

• Tyłozgięcie macicy – przyczyny
• Tyłozgięcie macicy – objawy
• Tyłozgięcie macicy a zajście w ciążę i poród
• Tyłozgięcie a tampon i kubeczek menstruacyjny
• Czy tyłozgięcie macicy się leczy

Tyłozgięcie macicy – przyczyny

Przyczyny tyłozgięcia macicy można podzielić na wrodzone i nabyte. Macica niektórych kobiet po prostu ma taką „urodę”. Zdarza się, że wraz z wiekiem dochodzi do jej wyprostowania.

Tyłozgięcie macicy – rysunek Adobe Stock

Tyłozgięcie może być również następstwem:.

• schorzeń ginekologicznych, np. zapalenia przydatków, endometriozy
• przebytych operacji w obrębie miednicy
• mięśniaków macicy, które mogą wpłynąć na ukształtowanie macicy
• ciąży (w jej trakcie dochodzi do rozciągnięcia więzadeł utrzymujących macicę, co może skutkować zmianą położenia macicy)
• intensywnego wysiłku fizycznego we wczesnym okresie po porodzie.

Tyłozgięcie macicy – objawy

Tyłozgięcie macicy zwykle nie powoduje dolegliwości. Kobieta nie zdaje sobie sprawy, że macica jest ukształtowana inaczej, dopóki nie dowie się o tym podczas zwykłego badania ginekologicznego lub badania USG.

U niektórych kobiet tyłozgięcie macicy może powodować:

• bolesne miesiączki, którym towarzyszą bóle w dole brzucha
• biegunki podczas miesiączki
• bolesność podczas współżycia, szczególnie w pozycji klasycznej
• w rzadkich przypadkach bóle kręgosłupa w odcinku lędźwiowo-krzyżowym.

Ból podczas miesiączki przy tyłozgięciu macicy pojawia się najczęściej, jeśli kobieta cierpi jednocześnie na endometriozę.

Tyłozgięcie macicy a zajście w ciążę i poród

Dla par, które planują ciążę lub już rozpoczęły starania o dziecko, nietypowe położenie macicy nie powinno być powodem do zmartwień, chyba że tyłozgięcie macicy jest powodem bólu podczas współżycia. Macica w tyłozgięciu nie wywołuje bezpłodności i niepłodności. Może nieznacznie utrudniać zapłodnienie, gdyż plemniki mają do pokonania nieco dłuższą drogę. Aby było łatwiej zajść w ciążę, można podejmować współżycie w odpowiednich pozycjach. Polecana jest pozycja kolankowo-łokciowa, na boku (tzw. na łyżeczkę) lub od tyłu. Tyłozgięcia macicy nie traktuje się jednak jako czynnika utrudniającego zajście w ciążę.

Ciężarnej z tyłozgięciem macicy na początku ciąży mogą towarzyszyć dolegliwości ze strony kręgosłupa lędźwiowego (ucisk na nerwy). W pierwszym trymestrze ciąży lekarz wykonujący USG może mieć również większą trudność w obejrzeniu dziecka, ze względu na nietypową budowę macicy (dotyczy to tylko badania wykonywanego przez powłoki brzuszne).

Macica ok. 3 miesiąca ciąży powiększa się, odgina i prostuje. Powodowane przez tyłozgięcie dolegliwości słabną, a sama macica przestaje odbiegać wyglądem od zbudowanej prawidłowo. Tyłozgięcie macicy nie stanowi zagrożenia dla rozwijającego się w niej dziecka, nie wpływa również na przebieg ciąży oraz nie przyczynia się do komplikacji podczas porodu. Po porodzie macica wraca do tyłozgięcia.

Tyłozgięcie macicy nie wpływa na wielkość brzucha w ciąży. Jak wspomnieliśmy, ok. 3 miesiąca ciąży tyłozgięta macica przyjmuje takie samo ustawienie, jakie ma macica normalnie ustawiona. Dlatego nie ma żadnych powodów, aby wielkość brzucha ciężarnej miała zależeć od ustawienia macicy przed ciążą.

Tyłozgięcie macicy a tampon i kubeczek menstruacyjny

Kobiety z tyłozgięciem macicy mogą zgłaszać problem z noszeniem tamponów oraz używaniem kubeczków menstruacyjnych. Korzystanie z kubeczka wymaga wcześniejszego dopasowania, czyli dobrania odpowiedniego rozmiaru (sprawdzić może się kubeczek krótszy) oraz znalezienia pozycji, w jakiej będzie najlepiej zabezpieczał. Na początku konieczne bywa jednoczesne noszenia podpaski. W przypadku tamponów, dla kobiet z macicą w tyłozgięciu, polecane są tampony bez aplikatora. Nie zawsze jednak ich używanie jest możliwe. Może okazać się, że tampon po prostu uwiera.

Czy tyłozgięcie macicy się leczy?

Tyłozgięcie macicy nie jest chorobą ani poważną wadą, dlatego najczęściej nie trzeba go leczyć operacyjnie. ​Leczenie powinno natomiast obejmować dolegliwości (jeśli towarzyszą tyłozgięciu) lub schorzenia, które do niego prowadzą (mięśniaki, endometrioza).

Zabiegi korekcyjne tyłozgięcia macicy, zwłaszcza operacyjne, wykonywane są np. gdy tyłozgięciu macicy towarzyszy wypadanie macicy, do czego może dochodzić np. po wielu porodach lub pojawiają się silne dolegliwości, które uniemożliwiają współżycie seksualne (w niektórych przypadkach mogą pomóc odpowiednie ćwiczenia lub pessar).

Zobacz także:

• Szanse na ciążę przy tyłozgięciu macicy
• Czemu nie zachodzisz w ciążę – 5 przyczyn
• Niewydolność szyjki macicy