Badanie moczu dziecka: jak odczytać wyniki
Analiza moczu u dziecka to badanie, które dostarcza ważnych informacji odnośnie jego stanu zdrowia. Może pomóc w rozpoznaniu np. choroby nerek lub dróg moczowych. W moczu można wykryć substancje, których podwyższony lub zbyt niski poziom może świadczyć o występowaniu infekcji albo choroby.
Badanie ogólne moczu jest jednym z podstawowych badań niemowląt i małych dzieci. Jest proste, tanie i powszechnie dostępne. Wyniki badania moczu dziecka są dla lekarza ważną wskazówką dotyczącą stanu zdrowia pacjenta. Polskie Towarzystwo Nefrologii Dziecięcej zaleca również, aby badać mocz wszystkich dzieci do 2. roku życia gorączkujących powyżej 38 st. C. bez innych objawów chorobowych. Postępuje się tak ze względu na częste zakażenia układu moczowego u małych dzieci.
Badanie moczu dziecka - wyniki:
- Barwa moczu
- Śmierdzący mocz u dziecka
- pH moczu
- Białko w moczu
- Leukocyty w moczu
- Ketony w moczu u dziecka
- Krew w moczu u dziecka
- Szczawiany wapnia w moczu u dziecka
- Bilirubina w moczu u dziecka
- Urobilinogen w moczu u dziecka
- Jak pobrać próbkę do badania?
- Posiew moczu
Jak odczytać wyniki badań moczu u dziecka?
Badanie moczu u dziecka może pomóc w zdiagnozowaniu choroby nerek lub wątroby. Jeśli wynik jest nieprawidłowy, konieczne jest leczenie. Przy badaniu ogólnym moczu normy dla dziecka są inne niż dla osób dorosłych. Pamiętaj również, że wyniki badań mogą się różnić w zależności od laboratorium, w którym były wykonywane. Interpretację wyników moczu u dziecka lub niemowlaka zostaw lekarzowi, który będzie umiał je poprawnie zinterpretować. Możesz jednak sama spróbować odczytać wyniki badań moczu, by zorientować się w kwestii zdrowia dziecka. Pomogą ci informacje poniżej.
Barwa moczu
Narzędzia dla rodziców mamotoja.pl
Czy twoje dziecko rozwija się prawidłowo? Czytaj więcejNiepokoju nie budzi mocz przejrzysty w kolorze jasnożółtym, słomkowym. Jeśli mocz dziecka jest mętny, prawdopodobnie zawiera dużą liczbę leukocytów lub kryształów (moczany lub fosforany). Z kolei czerwonawe zabarwienie moczu może świadczyć o tzw. krwiomoczu, czyli obecności w nim czerwonych krwinek (erytrocytów). Inną przyczyną może być to, że w moczu znajduje się hemoglobina, mioglobina lub barwniki z pożywienia (np. z buraków) lub leków.
Intensywnie żółty mocz może występować w zespole witamin B lub wskutek przyjmowania leków, np. furaginy.
Śmierdzący mocz u dziecka
Specyficzna, nietypowa woń próbki może być skutkiem zaburzeń metabolizmu. I tak:
- zapach spoconych stóp może świadczyć o kwasicy,
- zapach kapusty – zaburzenia wchłaniania metioniny,
- zapach syropu klonowego – choroba syropu klonowego,
- zapach mysi może wskazywać na fenyloketonurię,
- zapach gnijących ryb – trimetylaminuria,
- zapach zjełczały – tyrozynemia.
pH moczu
Kwasowość moczu w dużej mierze zależy od diety dziecka. Wynik moczu niemowlaka, który jest w normie, mieści się w granicach 5,0-7,0, a u starszych dzieci – 4,8-7,8.
Zbyt niskie pH może pojawić się wskutek głodówki, na diecie z dużą zawartością mięsa oraz przy kwasicy metabolicznej.
Zbyt wysokie pH moczu u dziecka (powyżej 8) może świadczyć o diecie jarskiej, zakażeniu dróg moczowych lub alkalozie metabolicznej.
Białko w moczu dziecka
Norma wynosi 150-300 mg/l. Zbyt dużą ilość białka w moczu obserwuje się w zakażeniu dróg moczowych, gorączce, kłębkowym zapaleniu nerek, zakrzepicy naczyń nerkowych.
Warto wiedzieć, że wyniki tego badania mogą zostać zafałszowane przez zbyt wysokie (>9,0) lub zbyt niskie (
Leukocyty w moczu dziecka
Prawidłowe wyniki moczu u dziecka mieszczą się w zakresie 0-5 leukocytów w polu widzenia (0-20/ɥl). U dziewczynek norma wynosi 0-10 w polu widzenia. Jeżeli zastosowano w badaniu metodę Addisa, norma wynosi 2,5-5 mln leukocytów.
Podwyższona ilość leukocytów w moczu (zwłaszcza jeśli stwierdzono w moczu u dziecka bakterie) często świadczy o zakażeniu układu moczowego.
Ketony w moczu u dziecka
Zdrowy człowiek wytwarza bardzo małe ilości ciał ketonowych, zbyt duża ich ilość w moczu i we krwi jest skutkiem zaburzenia równowagi energetycznej w organizmie. Jest to sygnał, że organizm rozpoczął pobieranie energii z tłuszczów. Ketony w moczu dziecka mogą pojawić się na skutek biegunki u dziecka, nadmiernych wymiotów lub długotrwałej gorączki, przez co dziecko często nie ma apetytu.
U dzieci nawet kilkugodzinna przerwa w jedzeniu może prowadzić do tego, że zwiększa się produkcja i obecność ketonów w moczu. Zaniepokoić powinny cię wyniki badań na poziomie 50 mg/dl czy 150 mg/dl ketonów w moczu dziecka. Skonsultuj to z lekarzem, który zleci ponowne badanie lub dalszą diagnostykę.
Krew w moczu u dziecka
Przyczyną krwi w moczu dziecka mogą być zarówno zmiany chorobowe, jak i drobne infekcje. Może się ona pojawić w wyniku zakażenia układu moczowego lub choroby nerek, a także wskutek problemów związanych z moczowodami, pęcherzem moczowym lub cewką moczową.
Najczęstsze przyczyny występowania krwi w moczu to:
- torbielowatość nerek
- urazy w obrębie układu moczowego
- zespół dziadka do orzechów (zespół ucisku lewej żyły nerkowej)
- choroba nowotworowa nerek (tzw. guz Wilmsa)
- kamica nerkowa
- zakażenia układu moczowego
- polipy
- hemofilia.
Szczawiany wapnia w moczu u dziecka
Szczawiany wapnia w moczu wykrywa się dosyć często, są jego naturalnym składnikiem, jednak występują w niewielkich ilościach. Szczawiany wapnia w moczu dziecka mogą wskazywać na różne dolegliwości, najczęstszą z nich jest jednak tzw. hiperkalciuria - pierwotna oraz wtórna. Pierwotna – gdy organizm wydala nadmierną ilość wapnia z powodu wad genetycznych. Wtórna – spowodowana jest chorobami jelit lub niewłaściwą dietą.
Zdarza się również, że produkty spożywcze sprzyjają występowaniu nadmiernej ilości szczawianów wapnia w moczu dziecka (przede wszystkim rośliny, które zawierają duże ilości kwasu szczawiowego).
Bilirubina w moczu u dziecka
Bilirubina nie występuje w moczu zdrowej osoby. Jeśli znajduje się ona w moczu dziecka, ma on wtedy kolor intensywnie żółty, pomarańczowy lub brunatny. Jej występowanie może świadczyć o chorobach wątroby i dróg żółciowych. Podwyższony poziom bilirubiny we krwi objawia się nudnościami, wymiotami, bólami podbrzusza. W takim przypadku lekarz powinien skierować dziecko na dalszą diagnostykę.
Urobilinogen w moczu u dziecka
Urobilinogen jest to związek chemiczny, który powstaje na skutek przekształcenia bilirubiny w jelicie krętym i w jelicie grubym pod wpływem enzymów bakteryjnych. Zbyt wysoki poziom urobilinogenu w moczu u dziecka może świadczyć m.in. o zaburzeniach pracy wątroby (np. wirusowym zapaleniu lub marskości wątroby).
Jak pobrać próbkę do badania?
U niemowląt należy umyć krocze dziecka i przykleić do niego specjalny woreczek, który trzeba zdjąć natychmiast po tym, jak dziecko odda mocz.
U starszych dzieci mocz pobiera się rano, po umyciu krocza i najlepiej, aby udało się do badania oddać próbkę ze środkowego strumienia – nie z pierwszej ani z ostatniej porcji oddawanego przez dziecko moczu. Próbkę oddaje się w specjalnym plastikowym pojemniczku, który można kupić w aptece.
Próbkę moczu należy oddać do badania w ciągu godziny od jej pobrania. Jeśli jest to niemożliwe, można ją przechować do 4 godzin w lodówce.
Posiew moczu
Posiew moczy wykonuje się, gdy wyniki badania ogólnego moczu odbiegają od normy i lekarz podejrzewa u dziecka zakażenie układu moczowego spowodowane infekcją bakteryjną. Celem wykonania posiewu moczu jest zidentyfikowanie bakterii, które wywołują infekcję i dobranie odpowiedniego antybiotyku.
Zobacz także:
- Krew w moczu u dziecka. Jakie są przyczyny i kiedy udać się do lekarza?
- Po co bada się poziom leukocytów w moczu dziecka?
- Białko w moczu u dziecka – co zrobić, gdy jest go za dużo?