
Gorączka u dziecka może pojawić się wskutek przegrzania, intensywnego płaczu czy wysiłku fizycznego. Jeśli wzrost temperatury ma charakter incydentalny i nie towarzyszą mu inne objawy, nie musi świadczyć o chorobie.
Spis treści:
- Gorączka u dziecka bez innych objawów – przyczyny
- Gorączka u dziecka i niemowlaka – kiedy do lekarza?
- Różne typy gorączki u dziecka bez innych objawów
- Stan podgorączkowy u dziecka bez innych objawów
- Ból głowy i gorączka u dziecka bez innych objawów
Gorączka u dziecka bez innych objawów – przyczyny
Gorączka jest symptomem chorobowym, ale wyłącznie na jej podstawie nie da się stwierdzić, co dziecku dolega. Istnieje pięć głównych przyczyn gorączki:
- gorączka spowodowana czynnikami zakaźnymi,
- gorączka spowodowana procesami nowotworowymi,
- gorączka wywołana zaburzeniami odporności i układu immunologicznego,
- gorączka towarzysząca zaburzeniom endokrynologicznym, metabolicznym i polekowa,
- Inne rodzaje gorączek, w tym: symulowana, poanalgetyczna, wegetatywna i o nieustalonej przyczynie.
Jeśli dziecko ma gorączkę bez towarzyszących jej innych objawów, a lekarzowi nie udało się dociec przyczyny podwyższonej temperatury, mówimy o:
- gorączce o nieustalonym źródle – czas trwania poniżej 7 dni,
- gorączce o nieznanej etiologii (FUO) – czas trwania powyżej 7 dni.
Ustalenie podłoża takiej gorączki okazuje się niemożliwe nawet u ponad 30 proc. dzieci, natomiast u około 40 proc. małych pacjentów gorączka może być wywołana rozwijającą się infekcją wirusową lub bakteryjną.
Gorączka u dziecka i niemowlaka – kiedy do lekarza?
Ważnym czynnikiem decydującym o tym, kiedy udać się do lekarza z gorączkującym dzieckiem, jest jego wiek. Każdego gorączkującego noworodka i niemowlaka powinien obejrzeć specjalista. Dlatego jeśli nie wiesz, dlaczego twoje dziecko ma gorączkę, udaj się do lekarza, gdy:
- niemowlę poniżej 3. miesiąca życia ma temperaturę 37,5°C lub wyższą;
- dziecko w wieku 3-6 miesięcy – ma 38°C i jest osowiałe lub rozdrażnione;
- dziecko w wieku 6-24 miesięcy – ma temperaturę powyżej 38-38,5°C trwającą dłużej niż 1 dzień bez innych objawów.
Różne typy gorączki u dziecka bez innych objawów
O tym, co dziecku dolega, można podejrzewać na podstawie czasu trwania gorączki lub jej charakteru. Zwykle jednak zawsze towarzyszą jej inne objawy. Mogą one jednak nie być widoczne na pierwszy rzut oka. Dlatego w określonych przypadkach lekarz zleca wykonanie różnych badań, aby odnaleźć dodatkowe objawy, które pomogą postawić prawidłową diagnozę.
Długotrwała gorączka u dziecka bez innych objawów
Jeżeli czas trwania gorączki przekracza 3 dni lub gorączka nie mija, mimo że podawane są leki przeciwgorączkowe, należy zgłosić się do lekarza. Trzeba to zrobić nawet jeżeli stan dziecka nie budzi niepokoju.
Ale uwaga: gdy gorączkuje niemowlę lub noworodek, do lekarza należy wybrać się jak najszybciej.
Jeśli nawracającej gorączce nie towarzyszą inne objawy oraz w momencie, kiedy nie udało się ustalić przyczyny gorączki, należy przeprowadzić diagnostykę nawracających stanów gorączkowych. Powinny to być badania laboratoryjne, na które dziecko powinno zostać skierowane przez lekarza.
Jednodniowa gorączka u dziecka bez innych objawów
Jednodniowa gorączka u dziecka, której nie towarzyszą inne niepokojące symptomy, bardzo rzadko sygnalizuje problem na tle chorobowym. Nagła gorączka może być wynikiem przegrzania, zbyt intensywnego wysiłku fizycznego, silnych emocji, a nawet angażującej zabawy lub... ząbkowania.
Wysoka gorączka bez innych objawów
Warto wiedzieć, że prawidłowa temperatura ciała małego dziecka może wahać się od 36,5 do 37,5°C w ciągu doby. Jeśli starsze dziecko, które wcześniej było zdrowe, ma temperaturę do 38,5°C, można podać mu leki przeciwgorączkowe i obserwować jego samopoczucie. Warunek jest jednak taki, że zachowanie dziecka, jego wygląd i sposób oddychania nas nie niepokoją. Jeśli jest inaczej lub jeśli w ciągu 3 dni gorączka nie ustąpi, dziecko musi zbadać lekarz.
Gdy temperatura ciała dziecka gwałtownie rośnie, istnieje duże prawdopodobieństwo wystąpienia infekcji bakteryjnej np. anginy lub zapalenia układu moczowego. W tym przypadku nie obejdzie się bez konsultacji lekarskiej. Poza obniżaniem temperatury niezbędne będzie również włącznie antybiotyku.
Nawracająca gorączka u dziecka bez innych objawów
O nawracającej gorączce mówimy wtedy, gdy u chorego dziecka pojawiają się cykliczne i krótkotrwałe epizody gorączki przez dłużej niż 7 dni, np. przez kilka godzin dziennie. Jest to niepokojący objaw, który należy skonsultować z lekarzem. Nawracającą gorączka u dziecka przy jednoczesnym braku innych objawów może świadczyć o:
- chorobie autoimmunologicznej,
- chorobie nowotworowej,
- nieswoistym zapaleniu jelit,
- układowym zapaleniu naczyń,
- zakażeniach układu moczowego,
- zespole gorączek nawracających (zespole PFAPA).
Stan podgorączkowy u dziecka bez innych objawów
Stanem podgorączkowym określamy temperaturę ciała od 37,1 do 37,9°C. Stan podgorączkowy może zwiastować rozpoczynającą się infekcję o podłożu wirusowym lub bakteryjnym, ale również może pojawić się w wyniku:
- ząbkowania,
- próchnicy,
- infekcji jamy ustnej (afty),
- przegrzania,
- reakcji poszczepiennej,
- infekcji grzybicznych,
- silnych emocji,
- niskiego poziomu elektrolitów we krwi.
Utrzymujący się stan podgorączkowy u dziecka wymaga konsultacji lekarskiej.
Ból głowy i gorączka u dziecka bez innych objawów
Gdy temperatura ciała dziecka wrasta, często pojawiają się również ból głowy, ogólne osłabienie i rozdrażnienie. Może to być objaw rozwijającej się infekcji wirusowej (np. przeziębienie, grypa, trzydniówka), bakteryjnej (np. angina), pasożytniczej, a nawet odkleszczowej – wirus przenoszony przez kleszcze. Warto doraźnie obniżyć temperaturę:
- stosując leki przeciwgorączkowe zgodnie z opisanym na opakowaniu dawkowaniem;
- obniżając temperaturę ciała poprzez stosowanie zimnych kompresów (czoło, kark, brzuszek, pachy, wewnętrzna część ud) lub kąpieli chłodzącej w wodzie o 1-2 stopnie niższej niż temperatura ciała;
- nawadniając dziecko herbatkami napotnymi np. malinową, lipową, z czarnego bzu – pocenie się wpływa na termoregulację i chłodzenie organizmu.
W razie pojawiających się niepokojących objawów należy skonsultować się z lekarzem, a w przypadku nagłego pogorszenia się stanu zdrowia dziecka – zadzwonić pod numer 112.
Bibliografia:
- Życińska K., Wardyna K., Gorączka niejasnego pochodzenia, Wydawnictwo Czelej, Lublin 2014
- maoyoclinic.org online: https://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/fever/symptoms-causes/syc-20352759 [dostęp 24.02.2020]
- Niehues T. The febrile child: diagnosis and treatment. Dtsch Arztebl Int. 2013;110(45):764–774. doi:10.3238/arztebl.2013.0764
Zobacz także: