Owsiki u dzieci: jak rozpoznać owsicę i jak się jej pozbyć?
Owsiki u dzieci pojawiają się w wyniku zakażenia. Do organizmu dostają się jaja pasożyta, z których wykluwają się larwy przekształcające się w przewodzie pokarmowym w dorosłe owsiki. Owsica powoduje silne swędzenie odbytu, a także objawy ze strony jelit oraz ogólne, dotyczące całego organizmu i wpływające na zachowanie dziecka.
- Małgorzata Sztylińska-Kaczyńska
Owsik to powszechny pasożyt występujący u dzieci w wieku przedszkolnym i szkolnym. Obecność owsików u dzieci potwierdza się na podstawie obserwacji i poprzez badanie kału. Leczenie owsicy nie jest uciążliwe, ale wymaga zastosowania odpowiednich leków i przestrzegania zasad higieny.
Spis treści:
- Jak rozpoznać owsiki u dzieci?
- Owsiki u dzieci – przyczyny
- Owsiki u dzieci – leczenie
- Domowe sposoby na owsiki u dzieci
- Zapobieganie owsicy u dzieci
Jak rozpoznać owsiki u dzieci?
Przy podejrzeniu owsicy u dziecka można także podjąć próbę zaobserwowania pasożytów. Jeśli wiesz, jak wygląda owsik, po zaśnięciu dziecka możesz obejrzeć okolice jego odbytu. Gdy dziecko śpi, samice owsików wychodzą z jelita, aby złożyć jaja. Bywają wtedy widoczne – jaj niestety nie da się zobaczyć. Czasami na pośladkach zarażonego owsikami dziecka pojawia się również wysypka. Warto także oglądać stolec malucha, gdyż i w nim czasami udaje się zaobserwować owsiki.
Objawy owsików u dzieci
Najczęstsze objawy owsików u dziecka to:
- świąd w okolicy odbytu (u dziewczynek także w okolicy pochwy), szczególnie nasilony wieczorem i w nocy. Dziecko drapiąc się, może podrażnić skórę, a to może doprowadzić do nadkażenia bakteryjnego;
- niespokojny sen – uciążliwy świąd okolicy odbytu (lub w okolicy urogenitalnej) może być tak silny, że dziecko nie będzie mogło spokojnie przespać całej nocy.
Owsicy mogą towarzyszyć takie objawy jak:
- bladość twarzy,
- podkrążone oczy,
- problemy z koncentracją i niechęć do nauki,
- zmęczenie, apatia,
- ból brzucha,
- bóle głowy,
- niechęć do zabawy,
- nadpobudliwość,
- drażliwość,
- zgrzytanie zębami,
- nudności,
- moczenie nocne,
- brak apetytu,
- anemia,
- słaby przyrost wagi dziecka,
- infekcje intymne u dziewczynek,
- obecność pasożytów w kale lub w okolicy odbytu,
- zaczerwienienie, wysypka w okolicy odbytu,
- problemy z wypróżnianiem.
Owsiki u dzieci – przyczyny
Owsica to choroba pasożytnicza przewodu pokarmowego występująca tylko u ludzi. Nie ma więc możliwości, aby dziecko zaraziło się owsikami od psa lub kota. Owsica jest chorobą przenoszoną drogą fekalno-oralną, czyli do zakażenia dojdzie wtedy, gdy znajdujące się w okolicy odbytu jaja owsika zostaną przeniesione do buzi dziecka. Najczęściej przyczyną zakażenia są brudne ręce. Jaja owsika przenoszone są na powierzchni skóry lub pod płytką paznokcia.
Jaja owsików mogą przetrwać na pościeli, ręcznikach, ubraniach, zabawkach, naczyniach, sztućcach, smoczkach, czy w kurzu nawet do kilku tygodni. W takiej sytuacji mogą zostać nieświadomie przeniesione do buzi lub przedostać się drogą wziewną (np. w razem z kurzem).
Owsiki u niemowląt
Owsiki u niemowląt najczęściej pojawiają się wtedy, gdy pasożyta do domu przyniesie starsze rodzeństwo, które chodzi do przedszkola, bawi się w publicznej piaskownicy. Niemowlę zaraża się poprzez kontakt z brudnymi rączkami brata lub siostry, ze skażonymi przedmiotami lub wdychając powietrze, w którym unoszą się jaja owsików. Leczenie owsicy u niemowlęcia powinno przebiegać pod kontrolą lekarską i z użyciem zaleconych przez pediatrę leków.
Owsiki u dzieci – leczenie
Na owsiki u dziecka bardzo często stosuje się przeciwpasożytniczy lek, którego substancją czynną jest pyrantel (embonian pyrantelu)., np. Pyrantelum. Można go kupić w aptece bez recepty. Czasami jednak lekarz zaleca inne leki na owsiki. Z tego względu zawsze, gdy podejrzewamy, że dziecko ma pasożyty, warto skonsultować się z lekarzem i wspólnie podjąć decyzję, jaki preparat podać dziecku.
Jeśli dziecko ma owsiki, konieczne jest leczenie całej rodziny preparatami przeciwpasożytniczymi!
Walka z owsikami wymaga czasu i zaangażowania. Jeśli dziecko ma owsiki, samo leczenie farmakologiczne nie wystarczy. Poza podawaniem farmaceutyku warto także stosować dietę na owsiki, która hamuje namnażanie się pasożytów u dzieci i ułatwia ich wydalanie. Konieczne jest również przestrzeganie kilku ważnych zasad:
- Nie śpij z dzieckiem w jednym łóżku w trakcie leczenia owsicy.
- Na noc zakładaj dziecku obcisłe majtki, aby utrudnić drapanie się po pupie i roznoszenie jajeczek owsika.
- Na ręce możesz założyć dziecku na noc rękawiczki lub skarpetki.
- Dbaj o higienę intymną dziecka: podmywaj miejsca intymne ciepłą wodą z delikatnym mydłem (rano i wieczorem).
- Dokładnie sprzątaj dom, regularnie myj łazienkę i toaletę.
- Wypierz pościel, firany, pluszaki, umyj zabawki, dokładnie posprzątaj pokój dziecka.
Domowe sposoby na owsiki u dzieci
Leczenie owsicy rzadko udaje się domowymi metodami. Nie znaczy to jednak, że są one bezużyteczne. Domowe sposoby na owsiki warto traktować jako wsparcie kuracji lekiem oraz patent na zapobieganie owsicy.
- Podawaj dziecku kiszonki i produkty fermentowane (jogurty, kefiry itp.).
- Wzbogać dietę dziecka w błonnik, np. kasze, rośliny strączkowe.
- Przyrządzaj do picia herbatki ziołowe: rumiankową, z szałwii, dziurawca (zawsze podawaj je po wcześniejszej konsultacji z lekarzem).
- Przyprawiaj dania dla dziecka czosnkiem i/lub cebulą.
- Zachęcaj dziecko do chrupania pestek dyni.
Zapobieganie owsicy u dzieci
Ponieważ owsica jest bardzo zaraźliwą chorobą, czasami nie da się jej uniknąć, zwłaszcza jeśli dziecko przebywa w dużym skupisku, np. w przedszkolu lub w szkole. Można jednak znacznie zmniejszyć ryzyko owsicy, stosując się do poniższych rad.
- Dbaj o odpowiednią higienę: często myj dziecku ręce ciepłą wodą z mydłem (zwłaszcza przed posiłkami, po powrocie z przedszkola czy zabawie z rówieśnikami).
- Pilnuj, by dziecko nie wkładało do buzi palców i przedmiotów.
- Nie podawaj dziecku słodyczy.
- Obcinaj dziecku krótko paznokcie – jaja owsika podczas drapania dostają się pod paznokcie.
Na podstawie materiałów prasowych kampanii "Bez owsików"
Zobacz też: