Czopki glicerynowe dla niemowląt: kiedy stosować? Działanie, skutki uboczne
Czopki glicerynowe dla niemowląt stosuje się na zatwardzenia. Działają szybko i są bezpieczne, ale u bardzo małych dzieci czopki glicerynowe można podać tylko po konsultacji z lekarzem. Stosowane zbyt często mogą przynieść skutek odwrotny od zamierzonego.
Czopki glicerynowe dla niemowląt są jednym z łatwo dostępnych i bezpiecznych środków na zatwardzenie. Na zaparcia cierpi około 8 procent niemowląt i małych dzieci. Po podaniu czopka glicerynowego niemowlakowi łatwiej jest się wypróżnić, ponieważ gliceryna pomaga przesunąć kał zalegający w jelitach. Czopków na zatwardzenie nie wolno jednak podawać niemowlętom zbyt często.
Spis treści:
- Czopki glicerynowe dla niemowląt: działanie
- Czopki glicerynowe dla niemowląt: od kiedy
- Kiedy podawać czopki glicerynowe
- Czopki dla niemowlaka: dawkowanie
- Czopki glicerynowe dla niemowląt: jak aplikować
- Czopki glicerynowe dla niemowląt: skutki uboczne
- Czopki glicerynowe w ciąży
Czopki glicerynowe: działanie
Jak działają czopki glicerynowe? Podaje się je doodbytniczo. Zaaplikowane rozpuszczają się w kilka minut pod wpływem ciepła, uwalniając płynną glicerynę. Jest to związek chemiczny z grupy cukroli, czyli prosty alkohol trójwodorotlenowy, który ma właściwości natłuszczające i nawilżające. Ułatwia przesuwanie się kału w jelitach i działa na nie drażniąco, stymulując perystaltykę jelit i przesuwanie mas kałowych, co ułatwia wypróżnienie.
Jak szybko działają czopki glicerynowe u niemowląt?
Czopki glicerynowe rozpuszczają się w kilka minut, jednak na ich działanie czeka się 1-2 godziny. Jeśli czopek zostanie podany wieczorem, dziecko może wypróżnić się dopiero rano. Jeżeli do tego nie dojdzie, a zaparcie u dziecka trwa jedynie 2-3 dni, można ponowić podanie czopka.
Czopki glicerynowe są mniej skuteczne od lewatywy. Nie czyszczą jelit ze złogów kału, a jedynie ułatwiają ich wydalenie.
Czopki glicerynowe dla niemowląt – od kiedy
Czopki glicerynowe dla niemowląt można kupić w aptece bez recepty. Mimo to u niemowląt poniżej 6 miesiąca życia, czopki glicerynowe można stosować tylko po konsultacji z lekarzem i tylko doraźnie, a nie na przykład profilaktycznie.
Konsultacji lekarskiej przed podaniem tego leku wymagają noworodki (do 28 dnia życia). Niektórzy producenci czopków zalecają konsultację z lekarzem nawet do 3 roku życia dziecka. U starszych dzieci czopki glicerynowe można podawać jedynie sporadycznie, gdyż nie leczą problemu, a jedynie mogą pomóc zlikwidować jego skutki.
Kiedy podawać czopki glicerynowe u niemowląt?
Czopki glicerynowe, co do zasady, powinno stosować się u niemowląt dopiero po wykluczeniu innych czynnościowych zaburzeń układu pokarmowego dziecka, np. kolki niemowlęcej czy dyschezji.
Czopek glicerynowy można podać, jeśli dziecko przez 1-2 dni nie oddało stolca. Przy zaparciu trwającym 4 dni, należy skonsultować się z lekarzem. Zatwardzenie i brak wypróżnień utrzymujące się tydzień wymagają wizyty w ambulatorium. Tam dziecku zostanie zrobiona lewatywa. Po jej podaniu dziecko powinno się wypróżnić w ciągu godziny. Brak wypróżnienia w tym czasie spowoduje zatrzymanie dziecka w szpitalu, gdyż przedłużający się brak defekacji może skończyć się zakażeniem wewnątrzustrojowym.
Przeciwwskazaniem do podawania czopków glicerynowych u niemowlęcia są ostre bóle brzucha, śluz w kale dziecka, a także krew w kale i długotrwałe zaparcie o nieustalonych przyczynach.
Czopki powinno podawać się sporadycznie, gdyż nie likwidują przyczyn problemu. Główne leczenie zaparć polega na analizie diety – czasami to mleko modyfikowane powoduje problem lub składniki diety karmiącej mamy – i wyeliminowaniu z niej przyczyny problemu.
Czopki dla niemowlaka: dawkowanie
Ogólna zasada brzmi: niemowlętom oraz dzieciom do trzeciego roku życia zaleca się podawanie jednorazowo pół czopka na noc. Czopek należy przed podaniem przekroić wzdłuż. Cały czopek można podać dopiero po trzecich urodzinach dziecka.
Czopki glicerynowe dla niemowląt: jak aplikować?
Jeżeli przechowujesz czopki w lodówce, wyjmij je z niej, oddziel jeden od blistra i ogrzej go krótko w dłoni. Resztę czopków schowaj do lodówki. Włóż rękawiczki jednorazowe, jeśli masz je w domu, i wyjmij czopek z opakowania. Połóż rozebrane od dołu niemowlę na boku i przygnij mu nóżki do brzuszka. Następnie wsuń czopek do pupy malca delikatnym, ale zdecydowanym ruchem. Zaciśnij pośladki dziecka, aby czopek się nie wyślizgnął.
Czopki glicerynowe dla niemowląt: skutki uboczne
Choć czopki glicerynowe są dostępne bez recepty i w nielimitowanej ilości, większość producentów zastrzega, że niemowlęta mogą je otrzymać w sporadycznych przypadkach i po konsultacji lekarskiej. Zbyt częste lub długotrwałe ich podawanie może podrażnić śluzówkę jelit, co może skończyć się odruchowym zaciskaniem zwieracza i nasileniem problemów z oddawaniem stolca.
Warto pamiętać, że rytm wypróżnień u dzieci karmionych piersią może być bardzo różny – od kilku stolców dziennie po jeden raz na 2 dni. Dlatego jeśli niemowlę nie ma żadnych innych objawów zaparcia (kolki jelitowe, gazy, bóle brzucha, wzdęcia), podanie czopka nie musi być konieczne.
Czopki glicerynowe w ciąży
W czasie ciąży nawet 50 proc. kobiet cierpi na zaparcia wynikające z osłabienia perystaltyki jelit. Jest to skutek podwyższonego poziomu progesteronu. Gliceryna jest jedną z niewielu substancji, które można stosować u ciężarnych. Nie wywiera ona żadnego niekorzystnego wpływu na płód, nie przenika też do mleka kobiet karmiących. Z tego powodu polecana jest matkom karmiącym i jako bezpieczny środek ułatwiający walkę z zaparciami w ciąży.
Przed zaaplikowaniem czopka należy przeczytać ulotkę i pamiętać, że powinien to być środek doraźnie stosowany ze względu na możliwość wystąpienia podrażnień śluzówki.
Źródło: Tabbers M.M., DiLorenzo C., Berger M.Y., Faure C., Langendam M.W., Nurko S., Staiano A., Vandenplas Y., Benninga M.A.; European Society for Pediatric Gastroenterology, Hepatology and Nutrition; North American Society for Pediatric Gastroenterology: Evaluation and treatment of functional constipation in infants and children: evidence-based recommendations from ESPGHAN and NASPGHAN. J. Pediatr. Gastroenterol. Nutr., 2014; 58: 258–274
Zobacz także: