Wysoka gorączka u dziecka – przyczyny, co zrobić, jak zbić wysoką gorączkę?
Wysoka gorączka u dziecka może być efektem przegrzania lub silnego zmęczenia, nie należy jej jednak bagatelizować. Dowiedz się, kiedy obniżać temperaturę i jakie leki podawać dziecku, które ma wysoką gorączkę.
O wysokiej gorączce u dzieci mówimy w przypadku temperatury przekraczającej 39°C, gorączka u dziecka to temperatura ciała powyżej 38,5°C. Temperatura między 37-38°C to stan podgorączkowy, a kiedy wysoka gorączka u dziecka sięga aż 40°C, należy niezwłocznie wezwać pogotowie!
Spis treści:
- Wysoka gorączka bez innych objawów – częste przyczyny
- Wysoka gorączka i ból brzucha bądź biegunka u dziecka
- Jak mierzyć temperaturę u dziecka?
- Kiedy obniżać gorączkę u dziecka?
- Jaki lek na gorączkę u dziecka?
- Jak podawać leki przeciw gorączce?
- Czy można łączyć leki?
- Inne metody obniżania gorączki u dziecka
- Wysoka gorączka u dziecka – kiedy do szpitala?
- Drgawki gorączkowe u dziecka
Wysoka gorączka bez innych objawów – częste przyczyny
Gorączka u dziecka nie zawsze świadczy o chorobie, zwłaszcza jeśli nie towarzyszą jej żadne inne objawy. Przyczyną wysokiej gorączki mogą być:
- silne zmęczenie (np. po kinderbalu),
- przegrzanie (często zdarza się to niemowlętom),
- emocjonujące wydarzenia (np. dziecko zostało pierwszy raz z nianią).
Gorączka zdarza się też przy ząbkowaniu, ale nie jest to uważane za objaw wyrzynania się zębów i może świadczyć o rozwijającej się infekcji.
Wysoka gorączka i ból brzucha lub biegunka u dziecka
Przyczyną wysokiej gorączki u dziecka połączonej z bólem brzuszka mogą być grypa żołądkowa lub zatrucie pokarmowe. Podobne objawy występują także przy zaparciach, niestrawności, a także w przypadku zapalenia wyrostka robaczkowego.
Należy więc czujnie monitorować sytuację, kiedy wysokiej gorączce u dziecka towarzyszą bóle brzucha bądź biegunki, tak by w razie konieczności udać się do lekarza.
Jak mierzyć temperaturę u dziecka?
Odczytując wynik z termometru elektronicznego, powinnaś uwzględnić błąd pomiaru (od 0,1 do 0,3°C), a od wyniku pomiaru w pupie trzeba odjąć pół stopnia. Temperaturę możesz zmierzyć:
- w ustach
U niemowlaka przyda się termometr w smoczku. Nie podawaj wcześniej dziecku ciepłych i zimnych napojów, bo mogą zafałszować wynik. Pomiar: 2-3 minuty;
- w uchu
Do uszka delikatnie wsuń końcówkę termometru elektronicznego. Używaj jednorazowej nakładki lub termometru do ucha. Pomiar: około 1 minuty;
- w pupie
Końcówkę termometru posmaruj wazeliną, włóż do pupy dziecka (nie głębiej niż 2 cm), unosząc lekko termometr. Pomiar: 1-2 min.
- bezdotykowo
Termometry na podczerwień są obecnie stosowane najczęściej, zwłaszcza jeśli mierzy się temperaturę u wielu osób naraz. Zapobiega to przenoszeniu się bakterii i wirusów. Jest to również najszybsza metoda mierzenia temperatury. Przed pomiarem upewnij się, że czoło dziecka nie jest mokre ani spocone, a następnie zbliż termometr do środka czoła dziecka na odległość ok. 5 cm. Pomiar: kilka sekund.
W wielu domach są jeszcze termometry rtęciowe, uznawane za najdokładniejsze w pomiarze, ale również bardzo niebezpieczne, dlatego zostały wycofane ze sprzedaży. Rtęć jest silnie toksyczna, a gdy młodej mamie krzątającej się przy gorączkującym dziecku z wrażenia drżą ręce, o rozbicie termometru z rtęcią nietrudno.
Kiedy obniżać gorączkę u dziecka?
Nie podawaj dziecku środków przeciwgorączkowych, kiedy tylko termometr wskaże temperaturę większą niż 36,6°C. Obniż temperaturę dopiero wtedy, kiedy gorączka wyjątkowo silnie wpłynie na samopoczucie malucha. Lekarze zwykle zalecają, by gorączkę u dziecka zacząć obniżać przy 38,5°C.
To ważne, by nie bagatelizować wysokiej gorączki, ponieważ może prowadzić do poważnych powikłań, m.in.:
- odwodnienia,
- drgawek gorączkowych,
- niewydolności układu krążenia,
- obciążenia nerek,
- zaburzeń pracy układu nerwowego,
- udaru cieplnego.
Jaki lek na gorączkę u dziecka?
Nie bój się podać dziecku leku przeciwgorączkowego. Na wszelki wypadek powinnaś mieć go zawsze w domowej apteczce. Dziecku możesz podać:
- paracetamol (np. Panadol, Apap, Paracetamol, Calpol) - jest bezpieczny już u najmłodszych dzieci, które nie skończyły 3. miesiąca życia
- ibuprofen (np. Ibufen, Ibum, Nurofen) – można go stosować u starszych dzieci (powyżej 3. miesiąca życia)
Wkrótce sama się przekonasz, na który preparat twoje dziecko szybciej reaguje obniżoną temperaturą. Czasami zdarza się, że dziecko wymiotuje po leku przeciwgorączkowym. Pamiętaj, że ważne jest jednorazowe dawkowanie leku i nieprzekraczanie dawek dobowych.
Uwaga! Nie podawaj dziecku pyralginy, aspiryny i polopiryny!
Jak podawać leki przeciw gorączce?
Dawkowanie leku przeciwgorączkowego zależy od rodzaju leku, który podajesz dziecku:
- paracetamol można podawać co 4 godziny,
- ibuprofen jest też lekiem przeciwzapalnym i wymaga dłuższych odstępów między dawkami. Podawaj go co 6-8 godzin, ale nie częściej niż 3 razy na dobę.
Nie czekaj, aż temperatura ciała dziecka znowu wzrośnie, tylko zachowuj odpowiednie odstępy czasu między kolejnymi dawkami. Zapobiegniesz w ten sposób nawrotom wysokiej gorączki, którą może być trudno obniżyć.
Czy można łączyć leki?
Nie stosuj jednocześnie leków z tej samej grupy:
- ibuprofenu (np. Ibufenu z Nurofenem)
- paracetamolu (np. Apapu z Panadolem).
W przypadku bardzo wysokiej gorączki, która nie obniża się po zastosowaniu leków obniżających temperaturę lub jeśli ich działanie jest krótsze niż dozwolona częstotliwość dawkowania, ibuprofen i paracetamol można stosować naprzemiennie. Gdy dziecko dostało najpierw paracetamol, a po dwóch godzinach nadal ma wysoką gorączkę, podaj preparat z ibuprofenem, np. Nurofen, oczywiście zachowując odpowiednie odstępy czasu między dawkami leków z tej samej grupy.
Ważne: taki sposób podawania leku jest dozwolony, jednak zawsze należy go skonsultować z lekarzem, lekarką lub farmaceutą, farmaceutką!
Inne metody obniżania gorączki u dziecka
Te metody obniżania gorączki wspomogą zbijanie bardzo wysokiej temperatury i przyniosą ulgę choremu dziecku:
- Chłodny kompres. Tetrową pieluszkę lub nieduży ręcznik zmocz w chłodnej wodzie i przyłóż dziecku do czoła albo owiń nim przedramiona, wewnętrzną stronę uda lub łydki malucha.
- Krótka kąpiel. Zanurz dziecko w wodzie o stopień niższej niż temperatura jego ciała (gdy maluch ma 40°C, termometr kąpielowy powinien wskazać 39°C). Włóż malca do wanny i zacznij dolewać chłodniejszej wody. Kąpiel nie powinna trwać dłużej niż 5–7 minut.
- Owijanie mokrym prześcieradłem. Pozostaw maluszka na 10–15 minut bez dodatkowego przykrycia.
- Herbatka z lipy z sokiem malinowym (najlepiej własnej roboty). Maliny działają lekko przeciwgorączkowo i napotnie, lipa działa napotnie. Herbatę z lipy możesz podawać dziecku, które skończyło rok.
Wysoka gorączka u dziecka – kiedy do szpitala?
Nie podawaj dziecku leków przeciwgorączkowych dłużej niż przez 3 dni bez konsultacji z lekarzem. Jeśli wysoka gorączka utrzymuje się dłużej niż 2-3 dni, może być objawem choroby i niezbędna będzie wizyta w przychodni lub w szpitalu.
Wezwij do dziecka z gorączką pogotowie lub zawieź je do szpitala, gdy:
- dziecko jest nienaturalnie senne, a do tego ma kłopoty z oddychaniem;
- gorączka trwa ponad 3 dni i mimo stosowania leków nie udaje się jej obniżyć;
- wysokiej temperaturze towarzyszą inne objawy, czyli wysypka, wymioty, biegunka;
- dziecko miało w przeszłości drgawki gorączkowe.
Drgawki gorączkowe u dziecka
Gdy temperatura szybko rośnie powyżej 39°C, u niektórych dzieci może dojść do drgawek gorączkowych. Ich przyczyna nie jest do końca wyjaśniona. Niektórzy ludzie reagują w ten sposób na gorączkę, czasem skłonność do drgawek bywa dziedziczna. Atak trwa do kilku minut. U większości dzieci nie zostawia żadnych następstw.
Co robić, kiedy dziecko ma drgawki?
Najlepsze, co możesz zrobić w przypadku drgawek gorączkowych u dziecka, to zachować spokój i zadbać o bezpieczeństwo dziecka:
- ułóż dziecko na boku;
- rozepnij mu ubranie;
- upewnij się, że w pobliżu nie ma niebezpiecznych przedmiotów;
- nie dawaj dziecku nic do picia i jedzenia (może się zakrztusić!);
- zadzwoń po pogotowie, jeśli drgawki nie miną po 10 minutach lub pojawią się inne niepokojące objawy.
Nie zostawiaj dziecka samego podczas ataku drgawek! Po lekarza możesz zadzwonić, gdy atak minie. Najważniejsze w czasie trwania ataku jest dbanie o bezpieczeństwo dziecka.
Zobacz też: