Po co szczepić dziecko przeciw błonicy?
Czy warto szczepić niemowlę przeciw błonicy, skoro od kilku lat w Polsce nikt na błonicę nie chorował i nawet pediatrzy często nie wiedzą, jak ta choroba wygląda? Lekarze twierdzą, że szczepienia są konieczne, gdyż błonica może powrócić: tak jak na Ukrainie i w Rosji.
Zachorowania na błonicę (dyfteryt) kiedyś były bardzo częste, dziś nawet młodzi lekarze często nie wiedzą, co to błonica, gdyż nigdy nie widzieli żadnego jej przypadku. W latach 50. XX wieku w Polsce było ok. 40 tys. zachorowań na błonicę rocznie, umierało z tego powodu 3 tysiące osób. Dzięki wprowadzeniu obowiązkowych szczepień, w ostatnich latach zachorowań na błonicę w Polsce nie ma.
Na świecie nadal są jednak zachorowania na błonicę – głównie w krajach rozwijających się, czyli w:
Jest też ryzyko zachorowania na błonicę, jeśli dziecko wyjedzie np. zagranicę, gdzie zachorowania są częste (albo zetknie się w Polsce z chorą osobą). Nieszczepione dziecko jest bezbronne. U nieuodpornionych osób błonica może mieć bardzo ciężki przebieg.
Redakcja poleca: Jak szczepionki są badane, zanim zostaną wprowadzone na rynek? [WIDEO]
Początkowo objawy choroby są widoczne tam, gdzie osiedlają się bakterie: w gardle, na migdałkach podniebiennych, w krtani. Wywołują martwicę tkanek, tzw. błony rzekome: wyglądają jak szare, półprzezroczyste lub czarne naloty, które krwawią, gdy chce się je oderwać. Bakterie wydzielają toksynę, która rozprzestrzenia się w organizmie. Może prowadzić do:
Od 7. roku życia zaleca się stosowanie dawek szczepionki o zmniejszonej zawartości substancji czynnej (d). Udowodniono, że u starszych dzieci i dorosłych podanie normalnej dawki (D) w przypominającym szczepieniu, prowadzi często do niepożądanych odczynów poszczepiennych.
Dawki przypominające – szczepionkę przeciw błonicy w skojarzeniu ze szczepionką przeciw tężcowi (dT) – podaje się w wieku 14 oraz 19 lat. Zalecane są też dawki przypominające dla dorosłych (co 10 lat).
Zmniejszenie liczby zachorowań na błonicę spowodowało, że powszechne przekonanie, że szczepienia mogą nie być konieczne. Gdy jednak w latach 90. w krajach byłego Związku Radzieckiego doszło do epidemii błonicy, liczba zachorowań wzrosła także w innych krajach - pojawiły się też zachorowania w Polsce, zwłaszcza w regionach wschodniej Polski. Zmodyfikowano wtedy kalendarz szczepień ochronnych, wprowadzając dawkę przypominającą szczepionki błoniczej w postaci "Td" (tężec + błonica) dla osób w 19. roku życia. Pojawiło się też zalecenie szczepienia wszystkich osób dorosłych zamieszkujących tereny graniczące z krajami objętymi epidemią.
Czytaj też: Niepożądane odczyny poszczepienne: sprawdź, czy twoje dziecko je ma
- Błonica: jest czy jej nie ma?
- Jakie są objawy błonicy?
- Czy warto szczepić dziecko przeciw błonicy?
- Których dzieci nie można szczepić przeciw błonicy?
- Jakie mogą być niepożądane odczyny poszczepienne po szczepionce przeciw błonicy?
Błonica: jest czy jej nie ma?
W prawie całej Europie błonica została niemal całkowicie wyeliminowana. W 2010 roku było tylko 8 zachorowań na błonicę w Niemczech, 2 na Łotwie, 2 we Francji i 2 w Wielkiej Brytanii. Z europejskich krajów błonica występuje w Albanii, Rosji i krajach byłego Związku Radzieckiego.Na świecie nadal są jednak zachorowania na błonicę – głównie w krajach rozwijających się, czyli w:
- Afryce,
- Azji,
- Ameryce Południowej,
- na Bliskim Wschodzie.
Jest też ryzyko zachorowania na błonicę, jeśli dziecko wyjedzie np. zagranicę, gdzie zachorowania są częste (albo zetknie się w Polsce z chorą osobą). Nieszczepione dziecko jest bezbronne. U nieuodpornionych osób błonica może mieć bardzo ciężki przebieg.
Rodzice często obawiają się, że szczepionki są eksperymentem, a dopiero po latach okaże się, jakie naprawdę wywołały skutki. Dlatego zapytaliśmy prof. Ewę Augustynowicz, jak badane są szczepionki i czy odpowiadają za to tylko producenci?
Jakie są objawy błonicy?
Błonica to ciężka choroba zakaźna, wywoływana przez bakterie, tzw. maczugowce błonicy. Najłatwiej zarazić się drogą kropelkową lub w wyniku bezpośredniego kontaktu z chorym albo nosicielem.Początkowo objawy choroby są widoczne tam, gdzie osiedlają się bakterie: w gardle, na migdałkach podniebiennych, w krtani. Wywołują martwicę tkanek, tzw. błony rzekome: wyglądają jak szare, półprzezroczyste lub czarne naloty, które krwawią, gdy chce się je oderwać. Bakterie wydzielają toksynę, która rozprzestrzenia się w organizmie. Może prowadzić do:
- zapalenia mięśnia sercowego,
- martwicy cewek nerkowych,
- zaburzeń w przewodzeniu bodźców w układzie nerwowym.
Czy warto szczepić dziecko przeciw błonicy?
Szczepionka przeciw błonicy (błonica, tężec, krztusiec) jest szczepionką z obowiązkowego kalendarza szczepień, a więc bezpłatną. Według kalendarza szczepień każde dziecko powinno zostać zaszczepione 4 dawkami szczepionki przeciw błonicy, tężcowi i krztuścowi (DTP) w:- 2. miesiącu życia,
- w 3-4. miesiącu życia,
- 5-6. miesiącu życia,
- 16-18. miesiącu życia (szczepienie podstawowe)
Od 7. roku życia zaleca się stosowanie dawek szczepionki o zmniejszonej zawartości substancji czynnej (d). Udowodniono, że u starszych dzieci i dorosłych podanie normalnej dawki (D) w przypominającym szczepieniu, prowadzi często do niepożądanych odczynów poszczepiennych.
Dawki przypominające – szczepionkę przeciw błonicy w skojarzeniu ze szczepionką przeciw tężcowi (dT) – podaje się w wieku 14 oraz 19 lat. Zalecane są też dawki przypominające dla dorosłych (co 10 lat).
Zmniejszenie liczby zachorowań na błonicę spowodowało, że powszechne przekonanie, że szczepienia mogą nie być konieczne. Gdy jednak w latach 90. w krajach byłego Związku Radzieckiego doszło do epidemii błonicy, liczba zachorowań wzrosła także w innych krajach - pojawiły się też zachorowania w Polsce, zwłaszcza w regionach wschodniej Polski. Zmodyfikowano wtedy kalendarz szczepień ochronnych, wprowadzając dawkę przypominającą szczepionki błoniczej w postaci "Td" (tężec + błonica) dla osób w 19. roku życia. Pojawiło się też zalecenie szczepienia wszystkich osób dorosłych zamieszkujących tereny graniczące z krajami objętymi epidemią.
Których dzieci nie można szczepić przeciw błonicy?
Przeciwwskazaniami do szczepienia przeciw błonicy jest ostra infekcja z gorączką, choroba przewlekła w okresie zaostrzenia oraz silna reakcja anafilaktyczna na poprzednią dawkę szczepionki.Jakie mogą być niepożądane odczyny poszczepienne po szczepionce przeciw błonicy?
Niepożądane odczyny poszczepienne po szczepionce przeciw błonicy występują rzadko. Zwykle są to odczyny miejscowe (zaczerwienienie, bolesny obrzęk). Rzadko pojawiają się odczyny ogólne, jak:- podwyższenie temperatury ciała,
- bóle głowy,
- uczucie rozbicie.
Czytaj też: Niepożądane odczyny poszczepienne: sprawdź, czy twoje dziecko je ma
