Reklama

Urlop ojcowski to płatny urlop, który przysługuje każdemu mężczyźnie po narodzinach dziecka. Tata musi jednak spełnić kilka wymagań zawartych w przepisach. Z urlopu można skorzystać tylko w wyznaczonym okresie, po czym przepada. Wyjaśniamy, jakie warunki trzeba spełnić, żeby ubiegać się o przyznanie urlopu ojcowskiego w 2025, ile jest płatny, a także ile dni spędzi tata w domu z dzieckiem.

Reklama

Ważne: Każdy mężczyzna objęty ubezpieczeniem chorobowym może wykorzystać swój urlop ojcowski. Z takiego przywileju może skorzystać nie tylko tata pracujący na umowę o pracę. Sprawdź, kto w 2025 może wnioskować o urlop ojcowski.

Spis treści:

Urlop ojcowski 2025 – najważniejsze informacje

Zgodnie z art. 1823 § 1 Kodeksu pracy urlop ojcowski przysługuje świeżo upieczonemu tacie, który:

  • pracuje na podstawie umowy o pracę i posiada obowiązkowe ubezpieczenie chorobowe,
  • prowadzi działalność gospodarczą i opłaca dobrowolne składki na ubezpieczenie chorobowe.

Urlop ojcowski przysługuje niezależnie od urlopu macierzyńskiego i można z niego skorzystać, nawet jeśli matka dziecka nie jest obecnie zatrudniona. Nie ma również znaczenia, czy ojciec i matka dziecka są w związku małżeńskim. Urlop ojcowski należy się mężczyźnie, który pełni rolę faktycznego opiekuna dziecka.

Urlop ojcowski: ile płatny?

Tata na urlopie ojcowskim ma prawo do zasiłku macierzyńskiego, który wynosi 100 proc. podstawy wynagrodzenia. Kto płaci za urlop ojcowski? Zasiłek opiekuńczy zazwyczaj finansowany jest ze składek chorobowych i wypłacany przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych. Jeśli jednak pracodawca zatrudnia więcej niż 20 osób zgłoszonych do systemu ubezpieczeń społecznych, ma obowiązek wypłacić świadczenie, które później zostanie zwrócone przez ZUS.

Ile dni na urlopie ojcowskim: przepisy 2025

Czas spędzony z ojcem ma ogromne znaczenie dla dziecka na każdym etapie rozwoju. Maluch i tata zaczynają budować więź na całe życie. Ten rodzaj urlopu ojciec może wykorzystać w całości lub w częściach. Należy to zrobić w wyznaczonym czasie, w przeciwnym razie urlop przepadnie. Kiedy można wykorzystać urlop ojcowski?

  • do ukończenia przez dziecko 12 miesięcy,
  • w ciągu 12 miesięcy od dnia uprawomocnienia się postanowienia orzekającego adopcję dziecka i nie później niż do ukończenia przez dziecko 14. roku życia.

A ile trwa urlop ojcowski? 14 dni kalendarzowych, co oznacza 10 dni roboczych.

W 2025 roku każdy tata dziecka, które nie ukończyło 1. roku życia, może wykorzystać urlop ojcowski:

  • nieprzerwanie w całości,
  • w dwóch turach (trwających po min. 7 dni).

Ojciec dziecka może przebywać na urlopie ojcowskim w tym samym czasie, w którym matka dziecka wykorzystuje urlop macierzyński. Dodatkowo planując urlop ojcowski, warto pamiętać o możliwości urlopu w ramach opieki nad żoną (partnerką) po porodzie. To rodzaj urlopu, który również trwa 14 dni kalendarzowych.

Wniosek o urlop ojcowski

Urlop ojcowski przyznawany jest na pisemną prośbę pracownika. Wniosek o urlop ojcowski należy złożyć w dziale kadr nie później niż 7 dni przed planowaną datą rozpoczęcia urlopu. Jeśli dotrzymamy wymaganego terminu, pracodawca nie ma prawa odrzucić wniosku. Odmowa udzielenia urlopu ojcowskiego jest równoznaczna z łamaniem praw pracowniczych.

Pracodawca nie ma obowiązku udzielenia urlopu, jeśli między datą złożenia wniosku a wskazanym terminem rozpoczęcia urlopu ojcowskiego nie zostanie zachowany okres 7 dni.

Jakie dokumenty będą potrzebne?

Wraz z wnioskiem o urlop ojcowski należy przedłożyć u pracodawcy:

  • skrócony odpis aktu urodzenia dziecka lub zagraniczny akt urodzenia dziecka (mogą być kopie);
  • kopię prawomocnego postanowienia sądu o przysposobieniu dziecka (w przypadku dziecka przysposobionego lub adoptowanego);
  • oświadczenie pracownika z informacją, czy korzystał wcześniej z urlopu ojcowskiego lub z jego części;
  • kopię prawomocnej decyzji o odroczeniu obowiązku szkolnego (jeśli wniosek dotyczy przysposobionego dziecka, wobec którego podjęto taką decyzję).

Warto pamiętać, że pracownik wracający do pracy z urlopu ojcowskiego powinien zostać skierowany na wcześniej zajmowane stanowisko (lub na takie, które odpowiada jego zawodowym kwalifikacjom). Jego wynagrodzenie także powinno pozostać bez zmian.

Ważne! Ojca przebywającego na urlopie ojcowskim nie można zwolnić z pracy.

Urlop ojcowski a urlop tacierzyński i rodzicielski

Urlop ojcowski bywa mylony z urlopem tacierzyńskim lub urlopem rodzicielskim. Są to jednak trzy odrębne urlopy i nie należy mylić tych pojęć.

  • Urlop ojcowski to 14 dni wolnego możliwe do wykorzystania do ukończenia przez dziecko 12. miesiąca życia.
  • Urlop tacierzyński to (zgodnie z unijną dyrektywą work-life balance) 9 tygodni urlopu, z którego ojciec może skorzystać do ukończenia przez dziecko 6. roku życia. Jeśli tego nie zrobi, jego część przepadnie. Co ważne, od stycznia 2023 nie można zrzec się swojej części urlopu na rzecz matki dziecka (to zmiana związana z wejściem w życie dyrektywy work-life balance).
  • Urlop rodzicielski można wykorzystać dopiero po urlopie macierzyńskim, nie później jednak niż do 6. roku życia dziecka.

Źródła:

  • Ustawa z dnia 26 czerwca 1974 r. - Kodeks pracy (Dz. U. z 2020 r. poz. 1320, ze zm.)
  • Rozporządzenie Ministra Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej z dnia 8 grudnia 2015 r. w sprawie wniosków dotyczących uprawnień pracowników związanych z rodzicielstwem oraz dokumentów dołączanych do takich wniosków (Dz. U. z 2015 r. poz. 2243)
  • Ustawa z dnia 25 czerwca 1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa (Dz. U. z 2021 r. poz. 1133)
  • biznes.gov.pl
  • portaloswiatowy.pl/

Zobacz też:

Reklama
Reklama
Reklama
Reklama

Polecane