Drugi dzień świąt Bożego Narodzenia znany jest również jako dzień św. Szczepana. Sprawdziliśmy, dlaczego w Polsce tego dnia mamy czerwoną kartkę w kalendarzu, jak świętowano ten dzień dawniej, a jak odbywa się to w czasach nam współczesnych.

Reklama

Spis treści:

Kiedy jest drugi dzień świąt Bożego Narodzenia i skąd się wziął?

Święta Bożego Narodzenia nie są ruchome i każdego roku wypadają 25 grudnia. Poprzedza je uroczyście obchodzona Wigilia – wieczór 24 grudnia to czas, w którym rozpoczynamy świętowanie. Po „właściwym” Bożym Narodzeniu kontynuujemy święta jeszcze przez jeden dzień – 26 grudnia. Wszystko dlatego, by świętowaniu narodzin Jezusa nadać należną rangę oraz uczcić pamięć św. Szczepana, pierwszego chrześcijańskiego męczennika, który zginął za wiarę.

Źródła podają, że kult św. Szczepana trwał od czarów jego śmierci i pochówku (przyjmuje się, że św. Szczepan zginął w 33 lub 34 roku n.e.), po czym na wieki zaniknął. Jednak kult ten odrodził się, gdy w V wieku odnaleziono grób świętego.

Jak dawniej obchodzono drugi dzień świąt Bożego Narodzenia (ciekawostki)

Przed laty, w dzień św. Szczepana przynoszono do kościoła owies, które kapłan święcił po nabożeństwie. Na księdza z kropidłem lud rzucał ziarna owsa, który to zwyczaj utrwalił się w przysłowiu: „Na świętego Szczepana – rzucają owsem kapłana”.

Zobacz także

Zresztą tego dnia owsem rzucano nie tylko w księdza, ale i w siebie nawzajem. Miało to przynieść zdrowie i szczęście. Zwyczaj święcenia owsa (grochu, orzechów) w dzień św. Szczepana trwał do połowy XX wieku.

Drugi dzień świąt dawniej miał też ogromne znaczenie dla życia towarzyskiego. To właśnie 26 grudnia spotykano się w gronie przyjaciół i znajomych, odwiedzano się, składając życzenia. Drugi dzień świąt bardzo często uznawano za idealny do organizacji zaręczyn, chrzcin czy ślubów.

W ten dzień można było spodziewać się też kolędników.

W niektórych częściach Polski, właśnie w drugi dzień świąt odnawiano (lub nie) „umowy” o pracę parobków czy służących.

Czy w 2. dzień świąt Bożego narodzenia trzeba iść do kościoła?

Czerwona kartka w kalendarzu oznacza, że w drugi dzień świąt nieczynne są szkoły, urzędy ani sklepy. Jednocześnie, 26 grudnia nie należy do tzw. świąt nakazanych, czyli takich, podczas których chrześcijanie muszą wziąć udział we mszy świętej.

Święta nakazane, oznaczające obowiązek uczestnictwa we mszy (prócz wszystkich niedziel), to:

  • 1 stycznia — Święto Bożej Rodzicielki,
  • 6 stycznia — Święto Objawienia Pańskiego, czyli Trzech Króli,
  • Wielkanoc,
  • Święto Wniebowstąpienia Pana Jezusa (7. Niedziela Wielkanocna),
  • Święto Zesłania Ducha św. (8. Niedziela Wielkanocna),
  • Święto Bożego Ciała,
  • 15 sierpnia Święto Wniebowzięcia NMP,
  • 1 listopada – święto Wszystkich Świętych
  • 25 grudnia – Boże Narodzenie.

Jak widać – udział we mszy w drugi dzień świąt Bożego Narodzenia (podobnie jak w Wigilię) nie jest konieczny, choć z reguły w kościołach nabożeństwa odbywają się jak w niedzielę. Wielu katolików chodzi do kościoła w drugi dzień świąt Bożego Narodzenia.

Co podać w drugi dzień świąt Bożego Narodzenia? Wiele osób stawia na świąteczny obiad, a niektórzy – po prostu na „dojadanie” tego, co zostało z Wigilii i pierwszego dnia świąt. Wszystko zależy od indywidualnych upodobań, a także od tego, czy 26 grudnia wybieramy się w gości, czy gości przyjmujemy.

Ciekawe propozycje na świąteczne menu to np.:

Dla tych, którzy w drugi dzień świąt najchętniej odpoczęliby od tradycyjnych potraw wigilijnych i bożonarodzeniowych, inspiracją mogą okazać się dania świąteczne z różnych stron świata.

Źródła:

Z. Kupisiński: Dzień świętego Szczepana w religijności i kulturze ludowej w Polsce, „Roczniki teologiczne” 2019, nr LXVI, zeszyt 9,

H. Szymanderska: Polska Wigilia, Warszawa 1989

Zobacz także:

Reklama
Reklama
Reklama
Reklama