Rekolekcje wielkopostne: co to jest, ile trwają, co mają na celu i czy są obowiązkowe
Co to są rekolekcje? Wyjaśniamy, w jakim celu organizuje się rekolekcje wielkopostne, ile trwają, kto je prowadzi i czy udział w nich jest obowiązkowy. Sprawdź, co robi się na rekolekcjach i kiedy są rekolekcje wielkopostne w 2023 roku.
Słowo rekolekcje pochodzi ze średniowiecznej łaciny i oznacza wewnętrzne skupienie. Aktualnie w Kościele katolickim wyróżnia się różne rodzaje rekolekcji i wcale nie chodzi wyłącznie o adwentowe i wielkopostne… Jedno jest pewne: właśnie rekolekcje wielkopostne od wieków mają wyjątkowe znaczenie dla katolików.
Spis treści:
- Jakie są rodzaje rekolekcji (wielkopostne, adwentowe i inne)
- Rekolekcje wielkopostne: co to jest
- W jakie dni są rekolekcje wielkopostne i ile trwają?
- Czy udział w rekolekcjach jest obowiązkowy?
Jakie są rodzaje rekolekcji (wielkopostne, adwentowe i inne)
Rekolekcje to rodzaj religijnych ćwiczeń, które mogą mieć formę spotkań na mszach, konferencjach lub dniach skupienia. Poruszane podczas nich kwestie mają przybliżać uczestników do Boga. Udział w rekolekcjach pozwala zatrzymać się w codziennej gonitwie i zadbać o swoje duchowe zdrowie.
Jakie są rodzaje rekolekcji? Pierwszy podział, jaki się nasuwa, to oczywiście ten na rekolekcje adwentowe (przed Bożym Narodzeniem) i wielkopostne (przed Wielkanocą). Prócz nich wyróżnia się jednak również rekolekcje:
- zamknięte (dostępne dla określonych osób) i otwarte (dostępne dla wszystkich chętnych),
- męskie i żeńskie,
- dla dzieci, młodzieży lub dorosłych,
- organizowane przez parafie (parafialne), domy rekolekcyjne, klasztory,
- odbywające się w kościele (domu rekolekcyjnym, klasztorze) lub za pośrednictwem radia, telewizji czy internetu,
- przeznaczone dla określonych grup, np. dla narzeczonych, nowożeńców, powołaniowe itd.
Rekolekcje wielkopostne: co to jest
Rekolekcje wielkopostne najczęściej mają formę rekolekcji parafialnych i otwartych. Oznacza to, że organizowane są przez parafię i może w nich wziąć udział każdy.
Zgodnie ze swą nazwą, odbywają się w Wielkim Poście. To czas, kiedy wierzący przygotowują się do najważniejszych świąt w całym kalendarzu liturgicznym. Wielkanoc to czas triumfu Zbawiciela nad śmiercią, a Jego zmartwychwstanie stanowi zapowiedź życia wiecznego dla wszystkich wiernych.
Jeśli chodzi o cel, w jakim wierzący biorą udział w rekolekcjach wielkopostnych, jest to przede wszystkim duchowe przygotowanie się do Triduum paschalnego i do Wielkanocy. Co zatem robi się na rekolekcjach?
- słucha się homilii rekolekcyjnych i rozmyśla nad tematyką poruszaną podczas rekolekcji,
- uczestniczy się w modlitwach (we wspólnocie oraz indywidualnie),
- szuka pocieszenia w odkrywaniu mocy wiary, nadziei i miłości,
- orzyjmuje się sakrament pokuty,
- przyjmuje się sakrament Eucharystii.
W jakie dni są rekolekcje wielkopostne i ile trwają?
Termin rekolekcji wielkopostnych ustalają między sobą poszczególne parafie. To bardzo ważne, ponieważ podczas rekolekcji należy zapewnić nie tylko obecność księdza rekolekcjonisty, ale i większą liczbę kapłanów, którzy będą udzielać sakramentów uczestnikom.
Kto prowadzi rekolekcje? Za każdym razem jest to ksiądz, który przyjeżdża z innej parafii, nieraz bardzo odległej (np. z Syberii czy kraju, w którym pełni funkcję misjonarza). Każda parafia, zapraszając parafian na rekolekcje, informuje, kto je wygłosi.
Rekolekcje wielkopostne z reguły trwają trzy lub cztery dni. O terminie ich rozpoczęcia i zakończenia również informuje parafia. Podczas ogłoszeń parafialnych oraz na stronie parafii można sprawdzić też godziny mszy rekolekcyjnych, oraz które z nich przeznaczone są dla dzieci, młodzieży i dorosłych.
Czy udział w rekolekcjach jest obowiązkowy?
W czasie trwania rekolekcji wielkopostnych uczniowie mają dni wolne od zajęć. Szkoła umożliwia w ten sposób dzieciom i młodzieży uczestnictwo w rekolekcjach, jednak nie ma prawa w żaden sposób sprawdzać, czy uczniowie faktycznie wzięli w nich udział. Z reguły o tym, czy udział w rekolekcjach dzieci jest obowiązkowy, decydują rodzice. Jeśli rodzina jest wierząca i praktykująca, najczęściej uczestnictwo w rekolekcjach wielkopostnych rozumiane jest samo przez się. Jeśli rodzina jest niewierząca lub wyznaje inną religię nie bierze udziału w rekolekcjach. Zgodnie z przepisami, szkoła w czasie rekolekcji powinna zapewnić opiekę uczniom, którzy nie uczestniczą w rekolekcjach.
Źródła:
D. Winiecka: Czym są rekolekcje. Rozmowa z nowicjuszem jezuickim Antonim Chlistowskim, „Przewodnik Katolicki” 2009 nr 25,
MEN o pracy szkół w czasie rekolekcji wielkopostnych, rp.pl [dostęp 8.03.2023]
Zobacz także: