Depresja młodzieńcza - objawy, przyczyny i leczenie depresji u nastolatków
Depresja młodzieńcza może być łatwo pomylona z buntem i melancholią, jednak nie lekceważ objawów! Nieleczona depresja u nastolatka może doprowadzić nawet do samobójstwa.
Depresja młodzieńcza objawia się na różne sposoby - być może dziecko ciągle jest agresywne albo przygnębione, przestało się uczyć, nic mu się nie chce... Nie bagatelizuj podobnych objawów - może się okazać, że twój nastolatek cierpi na depresję. Niestety, jest to choroba, która dotyka obecnie nawet 30% nastolatków. Nieleczona depresja u dzieci także może przeobrazić się w depresję młodzieńczą.
Spis treści:
- Depresja młodzieńcza - objawy depresji u nastolatków
- Rodzaje depresji u młodzieży
- Stany depresyjne u młodzieży - przyczyny
- Depresja u nastolatków - test
- Depresja wieku młodzieńczego - leczenie
- Skutki depresji u młodzieży
- Jak pomóc nastolatkowi z depresją?
Depresja młodzieńcza - objawy depresji u nastolatków
Młodzież w wieku nastoletnim może przejawiać część z poniższych objawów i nie muszą być one symptomami depresji. Jednak warto być czujnym! Jeśli dziecko nie może sobie poradzić z pewnymi problemami emocjonalnymi, jest pod wpływem stałego stresu, jest niezadowolone ze swojego wyglądu bądź ma problemy z rówieśnikami, powinnaś wyjątkowo uważnie przyjrzeć się następującym objawom depresji u nastolatków:
- złe samopoczucie fizyczne (stała ospałość, zmęczenie nawet najprostszymi czynnościami, częste bóle głowy),
- zaburzenia koncentracji (przez co mogą się pojawić problemy z obowiązkami szkolnymi),
- rozdrażnienie, nerwowość,
- huśtawka nastrojów,
- niskie poczucie własnej wartości,
- zamknięcie na otoczenie,
- zachowania autodestrukcyjne (nadużywanie alkoholu, stosowanie narkotyków, samookaleczenia, częste myśli o śmierci).
Rodzaje depresji u młodzieży
Prof. Maria Orwid wyrózniła cztery typy depresji młodzieńczej:
- depresja młodzieńcza czysta, której towarzyszą obniżenie nastroju oraz codziennej energii, nieokreślone dolegliwości lękowe oraz nadmierna troska o przyszłość
- depresja młodzieńcza z rezygnacją, nastolatek ma dodatkowo problemy ze skupieniem i nauką, poczucie bezsensu życia, a także myśli samobójcze
- depresja młodzieńcza z niepokojem, oprócz objawów depresji czystej, nastolatek doświadcz wahań nastroju, ma zachowania autodestrukcyjne (samookaleczanie się, zaburzenia odżywiania)
- depresja młodzieńcza hipochondryczna, dodatkowo odczuwalne są reakcje somatyczne, np. biegunki, zaparcia czy kołatanie serca. Nastolatek cierpiący na ten rodzaj depresji wieku młodzieńczego nadmiernie koncentruje się na swoim ciele.
Stany depresyjne u młodzieży - przyczyny
Nie istnieje jedna uniwersalna przyczyna, która powoduje depresję u nastolatków. Lekarze są jednak zgodni, że najczęściej jest to wynik kilku czynników: biologicznych, psychogennych oraz środowiskowych.
Zobacz także
Przyczyny biologiczne obejmują uwarunkowania genetyczne, czyli to, czy depresja występowała u innych członków rodziny
Psychogenne, z kolei, to kwestia indywidualnej konstrukcji psychicznej, na którą składają się niska samoocena, brak poczucia akceptacji i bezpieczeństwa, nieumiejętność radzenia sobie z ciężkimi sytuacjami. Do przyczyn środowiskowych zalicza się np. trudną sytuację rodzinną (utratę bliskiej osoby bądź rozwód rodziców), przemoc seksualną bądź doświadczanie ostracyzmu lub przemocy ze strony rówieśników.
Depresja u nastolatków - test
Uniwersalny „test na depresję” to tzw. test Becka. Pytania w nim są sformułowane dość ogólnie, a jego wynik nie zastępuje diagnozy lekarskiej, jednak może wskazać czy konsultacja z psychologiem bądź psychiatrą jest wskazana. Test Becka można łatwo znaleźć w sieci w wersji online. Jest on jednak skonstruowany w dużej mierze pod dorosłych.
Dla młodszych pacjentów sformułowano tzw. Skalę Depresji Kutchera dla Młodzieży. Test tego typu można znaleźć np. TUTAJ.
Depresja wieku młodzieńczego - leczenie
Skuteczne leczenie depresji najczęściej łączy w sobie terapię farmakologiczną z psychoterapią. Warto porozmawiać też z pedagogiem szkolnym bądź wychowawcą, aby mieli oni świadomość, że uczeń jest w trakcie leczenia i mogli wspierać go podczas przebywania w szkole, w której spędza najwięcej czasu, zaraz po domu. W przypadku niepełnoletnich pacjentów, często zaleca się też rozpoczęcie terapii rodzinnej.
Skutki depresji u młodzieży
Nieleczona depresja to choroba, która może doprowadzić nawet do śmierci, dlatego tak ważne jest obserwowanie objawów i konsultowanie ich z lekarzem. Skutkami nieleczonej depresji mogą być:
- stałe zerwanie więzi międzyludzkich, zamknięcie się w odosobnieniu,
- problemy z nawiązaniem relacji społecznych w przyszłości (rozpoczęcie związku, założenie rodziny),
- akty samookaleczania się,
- próby samobójcze.
Aż 15% pacjentów cierpiących na depresję na całym świecie decyduje się popełnić samobójstwo.
Jak pomóc nastolatkowi z depresją?
Najważniejszymi elementami, który pomogą ci porozumieć się z dzieckiem w depresji, są empatia i próba zrozumienia. Poczytaj o objawach i typach tej choroby, zasięgnij porady od psychologa bądź pedagoga szkolnego na temat tego, jak możesz skutecznie rozmawiać z nastolatkiem w depresji.
Młodzież często ukrywa swoje problemy przed rodzicami z lęku przed niezrozumieniem bądź odrzuceniem. Ważne jest, abyś dbała o dobrą relację z dzieckiem od początku okresu nastoletniego - zwiększa to szanse na to, że dziecko podzieli się z tobą swoimi problemami, kiedy wystąpią i zapobiegniesz jego szkodliwej samoizolacji. Czasem jednak nastolatki decydują się na ukrywanie swojego smutku, aby nie rozczarować rodziców bądź nie przysparzać im dodatkowych problemów, np. kiedy zmagają się już z innymi problemami.
Nigdy nie wysyłaj dziecku sygnałów, które może odebrać jako lekceważenie swoich problemów. Porady typu „Weź się w garść”, „Każdy czasem jest smutny”, „Życie nie jest zawsze kolorowe” z pewnością sprawią, że nastolatek chory na depresję poczuje się niezrozumiany i spróbuje uporać się ze swoimi problemami na własną rękę.
Zobacz też: