Progesteron (inaczej luteina) to hormon ciałka żółtego, który odgrywa najważniejszą rolę w drugiej połowie cyklu miesięcznego kobiety. Jest najważniejszym hormonem wydzielanym przez jajniki. W ciągu całego cyklu jego poziom zmienia się przewidywalnie i na tej podstawie można określić, kiedy nastąpi owulacja. To właśnie dzięki niemu błona śluzowa macicy jest przekształcana w taki sposób, by mogła się w niej zagnieździć komórka jajowa. Progesteron hamuje także skurcze macicy. Badanie stężenia progesteronu wykonuje się często w przypadku niepłodności, a we wczesnej ciąży w celu rozpoznania ciąży pozamacicznej czy poronienia. Jakie są normy progesteronu? Oto, co warto wiedzieć.

Reklama

Progesteron w ciąży - jak działa?

Narzędzia dla rodziców mamotoja.pl

Kalendarz ciąży Czytaj więcej

Progesteron w ciąży odpowiada za utrzymanie ciąży i jej bezpieczny oraz prawidłowy rozwój. Chroni przed poronieniem i przedwczesnym porodem. W czasie ciąży poziom progesteronu wzrasta niemal dwukrotnie, tuż przed samym porodem spada – to sygnał dla macicy, by dzięki silniejszym skurczom rozpoczęła się akcja porodowa.

Progesteron - niedobór w ciąży

Niedobór progesteronu w ciąży jest niebezpieczny. Jeśli jego poziom jest niski – śluzówka macicy jest zbyt cienka i za słabo ukrwiona, a zarodek nie może się prawidłowo rozwijać. Często dochodzi wówczas do plamień, przyszłą mamę może pobolewać dół brzucha, mogą pojawić się skurcze macicy. Konieczna jest wówczas wizyta u lekarza – najczęściej lekarze zalecają wówczas przyjmować progesteron w tabletkach (np. Luteina, Duphaston) oraz dużo wypoczywać.

Uwaga! Palenie tytoniu może obniżać poziom luteiny! Niebezpieczne związki wdychane przez palące kobiety zaburzają funkcjonowanie łożyska - a to ma wpływ na poziom progesteronu we krwi.

Zobacz także

Progesteron w ciąży – normy

Progesteron osiąga następujące poziomy - oto normy dla różnych etapów ciąży:

  • 1-28 ng/ml - po owulacji
  • 9-47 ng/ml - do 12. tygodnia ciąży
  • 17-146 ng/ml - 12.-28. tydzień ciąży
  • 55-200 ng/ml - powyżej 28. tygodnia ciąży

Uwaga! W wynikach badań laboratoria stosują różne jednostki np. ng/ml lub nmol/l. Wartość podaną w nmol/l mnoży się przez 0,314 i otrzymuje się stężenie w jednostkach ng/ml. Przelicznik: 1 ng/mL = 0,314465 nmol/L.

– Progesteron jest odpowiedzialny za utrzymanie się ciąży do momentu wytworzenia się łożyska – mówi Aleksandra Demiańczyk, biolog. – Dlatego właśnie niedobór progesteronu uniemożliwia zajście w ciążę. Jeżeli doszło do zapłodnienia, to luteina utrzymuje ciążę przez około 3 miesiące, a po tym czasie rolę utrzymania ciąży przejmuje wykształcone łożysko. Jeżeli zaś nie doszło do zapłodnienia, gruczoł działa jedynie przez kilkanaście dni, aż tuż przed miesiączką poziom progesteronu spada.

Poznaj: 4 najczęstsze problemy z miesiączką

Jak zmienia się poziom progesteronu w trakcie cyklu?

Narzędzia dla rodziców mamotoja.pl

Kalendarz badań w ciąży Czytaj więcej

W pierwszej fazie cyklu stężenie progesteronu jest bardzo niskie, to czas na mocne działanie estrogenów, które przygotowują błonę śluzową macicy i owulację w jajnikach. Stężenie luteiny zaczyna lekko rosnąć już przed owulacją, a swój szczyt osiąga mniej więcej tydzień po owulacji. Dzięki intensywnemu wydzielaniu się tego hormonu możliwe jest wstrzymanie dojrzewania kolejnych pęcherzyków Graffa. Luteina jest związana z regulacją temperatury ciała w organizmie, dzięki czemu mierząc temperaturę codziennie rano wiemy, czy owulacja już miała miejsce i możliwy jest stosunek bez zabezpieczenia.

Zobacz też: Dni płodne – oblicz, kiedy wypadają

Progesteron za niski - kiedy?

Jeżeli kobieta stosuje samoobserwację bądź używa komputerów cyklu (np. Lady-Comp), to z pewnością zauważy skróconą fazę lutealną albo nieprawidłowy wzrost temperatury – mówi ekspertka. – To są takie oczywiste symptomy, których niestety nie sposób rozpoznać przy stosowaniu innej antykoncepcji. Zdarza się, że niedobór progesteronu jest związany z występowaniem plamień, wtedy to kierując się do odpowiedniego lekarza, możemy uzyskać właściwą diagnozę.

Progesteron - badania

Badanie poziomu progesteronu nie jest proste, ponieważ luteina ma niestabilny poziom w ciągu doby – jest wydzielana w sposób pulsacyjny, jego stężenie we krwi zmienia się w ciągu dnia. Jedno badanie nie jest zatem w stanie dać miarodajnych wyników. – Badanie tego hormonu z krwi tylko raz może dać fałszywy wynik. Zalecane jest, aby badania były wykonane w ciągu 3 dni z rzędu, żeby mieć prawidłowy obraz poziomu tego hormonu u danej kobiety – twierdzi Aleksandra Demiańczyk. Dobrze jest także sprawdzić poziom hormonu w dwóch kolejnych cyklach.

Oblicz swoje dni płodne.

Czym jest luteina na oczy?
Oprócz luteiny, czyli progesteronu, istnieje jeszcze inna substancja, która nosi taką samą nazwę. To luteina rozumiana jako żółty barwnik (nie jest hormonem), który chroni oczy przed uszkodzeniami powodowanymi przez wolne rodniki. Gromadzi się w plamce żółtej - części oka odpowiadającej za widzenie barw i ostrość. Można ją dostarczać do organizmu za pomocą diety lub preparatów. Naturalnie występuje m.in. w żółtku jajka.

Reklama


Reklama
Reklama
Reklama