Jak zachęcić dziecko do mówienia - 7 łatwych sposobów
Nad tym, jak zachęcić dziecko do mówienia najczęściej zastanawiają się rodzice maluchów, które w porównaniu z rówieśnikami spóźniają się z rozwojem mowy. Jednak motywować dziecko do mówienia można także wtedy, gdy dopiero zaczyna się czas wypowiadania przez malucha pierwszych słów i zdań. Sprawdź, co zrobić, żeby dziecko zaczęło mówić.
Kiedy dziecko zaczyna mówić, nic nie jest w stanie powstrzymać go od komunikowania się w ten sposób. Niektóre maluchy potrzebują jednak zachęty, aby zacząć mówić.
Rozwój mowy u każdego dziecka przebiega we własnym tempie. Przedziały czasowe, w jakich dziecko powinno osiągnąć poszczególne etapy rozwoju mowy, są dość szerokie. Mimo to, można od samego początku wspierać dziecko w nauce mówienia. Opisujemy, jak zrobić to skutecznie.
Kiedy dziecko zaczyna mówić?
Dziecko zaczyna mówić wtedy, gdy jest do tego gotowe. Aby nadszedł ten moment, maluch musi rozumieć znaczenie różnych słów i chcieć zacząć się za ich pomocą komunikować. W tym dużą rolę mogą odegrać osoby z otoczenia dziecka, rodzice, dziadkowie, rodzeństwo.
Jeśli zastanawiasz się, co zrobić, żeby dziecko zaczęło mówić, musisz wiedzieć, że choć dziecko wypowiada pierwsze słowa między 10. a 18. miesiącem życia, to nauka mówienia trwa od okresu prenatalnego i przyspiesza po narodzinach. Dziecko uczy się melodii języka, brzmienia i znaczenia słów, słuchając, jak mówią do niego rodzice i jak rozmawiają między sobą.
Około pierwszych urodzin dziecko wie, co oznacza około 50 różnych słów. I jak tylko zacznie chcieć komunikować się za pomocą mowy, zacznie to robić. Można mu w tym pomóc. Sprawdź, jak zmotywować dziecko do mówienia.
Jak zachęcić dziecko do mówienia?
Bezpośredni kontakt z drugim człowiekiem jest dla dziecka najsilniejszym bodźcem do kształtowania mowy.
1. Bardzo dużo mów do dziecka. Nawet o tym, co w danym momencie robisz. Gdy przewijasz niemowlę, mów: teraz zdejmę ci pieluszkę, teraz się ubieramy, założę ci ubranko. Gdy Przyrządzasz obiad, tłumacz dziecku: „Teraz obieram ziemniaki, a potem je ugotuję”. Dziecko nie jest za małe, aby można było z nim rozmawiać. Takie pierwsze „rozmowy” z dzieckiem są doskonałym wstępem do nauki mówienia. Dzieci, które są w ten sposób oswajane z mową, ze znaczeniem słów, które padają w konkretnych sytuacjach zwykle szybciej zaczynają mówić.
2. Zwracaj się do dziecka w normalny sposób. Kiedy rozmawiasz z dzieckiem, mów do niego podobnie jak do dorosłych – niech maluch słyszy różne nowe słowa. O bajkowym bohaterze mów np. uczynny, miły, uprzejmy, a nie tylko – dobry. Nie zdrabniaj cały czas słów, nie przekręcaj ich na dziecięcą modłę. Twoja mowa jest wzorcem dla twojego dziecka. Tak będzie potem próbowało wypowiadać pierwsze słowa i zdania.
3. Często czytaj dziecku książeczki. Rób to nawet wtedy, gdy dziecko jest niemowlakiem. Weź je na kolana i opowiadaj, co przedstawia ilustracja (to jest kot, to piesek, piesek robi hau-hau). Potem staraj się włączać dziecko w te opowieści, gdy ponownie oglądacie książeczkę, pytaj, co to jest? jak robi piesek? Na początku to ty udzielisz odpowiedzi, ale lada moment włączy się do tego dziecko.
4. Nie spełniaj od razu życzeń dziecka. Jeśli maluch chce jakąś rzecz i ciągnie cię w jej stronę, zachęć, by powiedział, o co mu chodzi. Poproś dziecko spokojnie: „Powiedz, kochanie, co ci dać?” Zawsze gdy dziecko wypowie słowo, powtarzaj je po nim i okazuj radość, aby wiedziało, że mówienie jest fajne.
5. Rozwijaj wypowiedzi dziecka. Jeśli dziecko powie tylko jedno słowo, np.: „Kotek”, dodaj: „Tak, zobacz, jaki ładny kotek. Koty lubią mleko”. To bardzo ważne, bo powtarzanie słów wypowiedzianych przez dziecko wywołuje u niego tzw. pobudzenie słuchowe i stanowi pozytywną stymulację dalszego rozwoju mowy.
6. Wykorzystuj zabawy paluszkowe, np. „Sroczka kaszkę ważyła”, „Idzie kominiarz po drabinie”. Rymy sprawiają, że dziecko szybko zapamiętuje treść i potem zaczyna ją powtarzać. Taka atrakcyjna zabawa zachęca i ośmiela dziecko do mówienia.
7. Nie wyolbrzymiaj problemu, ale uważnie obserwuj dziecko. Przyczyna kłopotów z mówieniem może być błaha. Dwulatek może być tak zafascynowany zdobywaniem nowych umiejętności (np. bieganiem), że po prostu „nie ma czasu” na mówienie. Konsultacji z lekarzem wymaga dziecko, które nie wypowiedziało ani słowa do ukończenia 2 roku życia. Z lekarzem warto też skonsultować się, jeśli słownictwo dziecka jest bardzo ubogie. Opóźnienia w rozwoju mowy i nauce mówienia mogą być spowodowane problemami ze słuchem. To, że dziecko przy narodzinach miało zbadany słuch i wszystko z nim było wtedy w porządku nie oznacza, że np. wskutek infekcji nie doszło do pogorszenia słuchu. Przywrócenie prawidłowego słyszenia przyspieszy rozwój mowy dziecka.
Zapamiętaj: Pierwsze słowa dziecko zwykle wypowiada około pierwszego roku życia. Później przekazuje komunikaty złożone z dwóch słów. Nauka konstruowania prostych zdań trwa zwykle około roku i przypada na okres między 2 a 3 rokiem życia dziecka.
Przeczytaj także: