Do kiedy mleko modyfikowane? Aktualne zalecenia specjalistów
To, do kiedy mleko modyfikowane powinno być w diecie dziecka zamiast mleka krowiego, zależy m.in. od wieku dziecka i jego upodobań. Nie ma żadnych przeciwwskazań do karmienia mieszanką nawet kilkulatków, jeśli lubią jej smak. Mleko krowie, zamiast modyfikowanego, można podawać w 2. roku życia dziecka. Poznaj najnowsze zalecenia specjalistów po aktualizacji wytycznych dotyczących żywienia dzieci.
- Ewa Janczak-Cwil
Do kiedy mleko modyfikowane będzie stanowić część diety twojego dziecka zależy od ciebie i malucha. Mleko modyfikowane jest robione na wzór kobiecego pokarmu, dlatego tak samo jak mleko mamy, można podawać je nawet kilkulatkom. W najnowszych zaleceniach znajduje się informacja, że po pierwszych urodzinach można, o ile dziecko nie ma skazy białkowej, podawać już dziecku mleko krowie. Część dzieci przyzwyczaja się jednak do smaku mieszanki i domaga się jej nawet w wieku przedszkolnym. Nie ma w tym niczego złego – o ile dziecko nie pije mleka z butelki ze smoczkiem.
Spis treści:
- Do kiedy podawać mleko modyfikowane?
- Dlaczego w pierwszym roku życia dziecko nie może pić mleka krowiego?
- Mleko modyfikowane dla starszych dzieci
- Do kiedy karmić dziecko butelką?
- Jak odzwyczaić malucha od butelki?
- Jak nauczyć dziecko pić z kubeczka?
Do kiedy podawać mleko modyfikowane?
W opublikowanych w marcu 2021 roku zaktualizowanych zaleceniach żywienia niemowląt znajduje się informacja o tym, by karmić dziecko piersią tak długo, jak samo tego będzie chciało, a maluchy karmione mlekiem modyfikowanym powinny je jeść do ukończenia pierwszego roku życia. Oczywiście początkowo, do 6. miesiąca życia należy podawać tzw. mieszankę początkową (oznaczoną numerem 1), a później mleko modyfikowane tzw. następne (oznaczone numerem 2). W zaleceniach tych nie ma informacji o tym, że karmienie mlekiem modyfikowanym następnym trzeba zakończyć po pierwszych urodzinach dziecka. Zatem nie ma górnej granicy podawania mleka modyfikowanego.
W praktyce wygląda to tak, że pierwszy rok życia traktowany jest jako czas stosowania diety mlecznej. Drugi rok życia dziecka to etap przejściowy i diety mieszanej, gdyż nie sposób z dnia na dzień odebrać maluchowi mleko, do którego jest przyzwyczajone. Jednak w trzecim roku życia dziecko powinno być już na tzw. diecie rodzinnej, czyli jadać te same zdrowe pokarmy co rodzice i starsze rodzeństwo. Możesz mu więc śmiało podawać zwykłe mleko krowie (takie o zawartości 3,2 lub 2 proc. tłuszczu). Jeżeli jednak dziecko bardzo lubi mleko modyfikowane i przyzwyczaiło się do jego smaku, to nic nie stoi na przeszkodzie, by dalej je piło. Nie może ono jednak stanowić podstawy diety ani w drugim, ani w kolejnych latach życia dziecka.
Dlaczego w pierwszym roku życia dziecko nie może pić mleka krowiego?
Mleko krowie różni się od mleka modyfikowanego. Ma za dużo białka i zbyt wiele składników mineralnych, mocno obciążających nerki. Dlatego w pierwszym roku życia niemowlęta nie powinny pić mleka krowiego. Jeśli nie karmisz piersią, koniecznie podawaj dziecku mleko modyfikowane (lub leczniczą mieszankę bezmleczną zaleconą przez lekarza, jeśli dziecko ma alergię na białko mleka krowiego). Pamiętaj jedynie, że mleka modyfikowanego nie można gotować, ponieważ traci wówczas wiele witamin i innych składników. Mieszankę zawsze przygotowuj zgodnie z instrukcją na opakowaniu.
Mleka modyfikowane dla starszych dzieci
W drugim roku życia maluch może już pić pełnotłuste mleko krowie (o zawartości tłuszczu 3,2 lub 2 proc.). Lekarze jednak często polecają mleko modyfikowane. Dlaczego? Drugi rok życia to nadal okres rozszerzania diety. Maluszek często jeszcze nie daje sobie tak dobrze rady z gryzieniem oraz żuciem i... je mniej niż miesiąc czy dwa miesiące temu! Zwłaszcza że teraz nie ma czasu na posiłki, gdyż jest zafascynowany nowo zdobytymi umiejętnościami chodzenia czy biegania. Właśnie dlatego wielu lekarzy doradza, by również w drugim, a nawet trzecim roku życia podawać dziecku mleko modyfikowane. Jest ono wzbogacone w cenne witaminy oraz składniki mineralne (np. cynk, żelazo, jod).
W najnowszych zaleceniach jest fragment poświęcony piciu mleka modyfikowanego tzw. junior, czyli mieszanek mlecznych przeznaczonych dla dzieci w wieku 1-3 lata. Specjaliści nazywają je mlekiem modyfikowanym dla młodszych dzieci i bywa ono oznaczane angielskim skrótem YCF (od: young child formula). Stanowisko ekspertów na jego temat jest takie, że nie ma konieczności rutynowego podawania tego rodzaju mleka, choć może ono przyczyniać się do zwiększenia spożycia żelaza, witaminy D, kwasów omega-3 i zmniejszać ilość spożywanego białka w porównaniu z przyjmowaniem niemodyfikowanego mleka krowiego.
Do kiedy karmić dziecko butelką?
Na pewno nie za długo, bo jeśli dziecko za bardzo przyzwyczai się do smoczka, nie będzie się potem chciało z nim rozstać. Eksperci w aktualnych zaleceniach dotyczących żywienia niemowląt jasno podkreślają: po pierwszych urodzinach dziecko nie powinno już pić z butelki. Tymczasem zdarzają się nawet przedszkolaki z upodobaniem pijące mleko lub kaszkę z butelki, co nie jest zdrowe dla ich zgryzu. Najlepiej zacząć odzwyczajać malca od butelki, gdy skończy 6–8 miesięcy. Nie zawsze jednak jest to takie proste. Karmienie butelką kojarzy mu się bardzo dobrze, tak jak ssanie piersi dziecku pijącemu od początku mleko mamy.
Długotrwałe ssanie smoczka wyrabia nieprawidłowy nawyk wysuwania do przodu szczęki górnej, co najczęściej jest przyczyną nie tylko wad zgryzu, ale też wymowy. Dzieci pijące długo z butelki są też bardziej narażone na próchnicę. I nie mają motywacji, by uczyć się jedzenia stałych pokarmów. Dlatego po pierwszych urodzinach dziecko powinno pić z kubeczka, a nie z butelki. Zaprzyjaźnianie się dziecka z kubeczkiem do nauki picia trzeba rozpocząć wcześniej, według najnowszych zaleceń nawet w 6. miesiącu życia dziecka.
Jak odzwyczaić dziecko od butelki?
Oto kilka trików, które ułatwią twojemu dziecku zaakceptowanie tego, że czas pożegnać się z butelką.
- Zacznij od ograniczenia liczby karmień butelką – pozostaw tylko ranne i wieczorne, bo po przebudzeniu dziecko jest strasznie głodne, a wieczorem już zbyt zmęczone, by kolację jeść łyżeczką.
- Dobrą metodą jest też zamiana smoczka na taki o mniejszej dziurce. Mleko będzie wolniej lecieć i malec mocno się namęczy, zanim je wypije. Sam się przekona, że wygodniej jest pić z kubeczka.
- Warto też kupić atrakcyjną zastawę: miseczkę, talerz, łyżeczkę – dziecku milej będzie jeść. Koniecznie przygotuj jakieś smaczne, atrakcyjne danie: kasza na mleku polana owocowym soczkiem, ładnie podana i udekorowana może skutecznie zachęcić maluszka do spróbowania.
Jak nauczyć dziecko pić z kubeczka?
Możesz od razu uczyć dziecko picia ze zwykłego kubeczka. Przystawiaj go do ust dziecka, opierając na jego dolnej wardze i lekko przechylając. Poczekaj, aż górną wargą ściągnie napój do buzi.
Zobacz też: