Gdy w śnie nocnym umiera zdrowe dziecko w wieku do 12. miesiąca życia, a w wyniku śledztwa i/lub sekcji zwłok nie udaje się ustalić przyczyny zgonu, mówi się o śmierci łóżeczkowej. W USA śmierć łóżeczkowa jest najczęstszą przyczyną zgonu tak małych dzieci. Do dzisiaj nie ustalono, co powoduje śmierć łóżeczkową. Udało się jedynie ustalić czynniki zwiększające ryzyko śmierci niemowlęcia we śnie.
Spis treści:
Śmierć łóżeczkowa to potoczne określenie zespołu nagłej śmierci niemowlęcia, który jest też określany skrótem SIDS – od angielskiej nazwy Sudden Infant Death Syndrome.
SIDS częściej zdarza się u:
Aż w 75 proc. przypadków śmierci łóżeczkowej nie udaje się ustalić jej przyczyny. Za pozostałe zgony odpowiedzialne są infekcje lub wady wrodzone.
Moment, w którym następuje śmierć łóżeczkowa, najczęściej pozostaje niezauważony. Niekiedy udaje się dostrzec pewne objawy, które mogą zapowiadać, że do dojdzie do SIDS, i uchronić przed nim dziecko.
Należy być czujnym, gdy:
Aż 95 proc. przypadków nagłej śmierci łóżeczkowej dotyczy niemowląt do 6. miesiąca życia. Najwięcej nagłych zgonów podczas snu notuje się u dzieci w wieku 2-4 miesięcy. Zanim zaczęto promować zasady bezpiecznego snu dziecka, śmierć łóżeczkowa zabierała 2-6 niemowląt na każde 1000 urodzonych dzieci.
Obecnie w krajach wysokorozwiniętych, w których rodzice stosują zasady bezpiecznego snu niemowlęcia, statystki nie są tak przerażające: odnotowuje się 0,2-0,5 przypadków na każde 1000 żywo urodzonych dzieci. Tak wyraźny spadek odnotowywanych przypadków SIDS może jednak po części wynikać z tego, że nie wszystkie zgony dzieci, które spełniają kryteria śmierci łóżeczkowej, są w ten sposób klasyfikowane. To może zafałszowywać statystyki.
W naszym kraju nie są dostępne oficjalne dane mówiące o śmierci łóżeczkowej. Szacuje się jednak, że z powodu SIDS w Polsce umiera 180 dzieci rocznie. Do śmierci łóżeczkowej dochodzi więc bardzo rzadko.
Naukowcy podejrzewają, że nagła śmierć zdrowego dziecka we śnie może mieć następujące przyczyny:
Żadnej z tych teorii nie udało się potwierdzić z całą pewnością. Ostatnio naukowcy przychylają się do koncepcji, że przyczyną SIDS są zaburzenia w pracy dwóch obszarów mózgu, które kontrolują oddychanie i przełykanie. Gdy śpimy, bezwiednie odkrztuszamy ślinę, która zbiera się u wlotu dróg oddechowych. Wtedy wstrzymujemy oddech. Natomiast niektóre niemowlęta mogą „zapominać” o ponownym zaczerpnięciu powietrza.
W wyniku obserwacji odnotowano, że ryzyko wystąpienia zespołu nagłej śmierci łóżeczkowej nie jest u wszystkich dzieci takie samo. Istnieją czynniki, które zwiększają ryzyko SIDS:
Czynniki zewnętrzne sprzyjające śmierci łóżeczkowej:
Specjaliści ustalili, że postępując z dzieckiem w odpowiedni sposób, można zmniejszyć ryzyko SIDS.
Oto co mogą robić rodzice, aby ich dziecko było w mniejszym stopniu narażone na śmierć łóżeczkową:
Poniżej film, w którym położna Edyta Brala tłumaczy, jak zapobiegać chrapaniu u niemowląt. Chrapanie może zwiększać ryzyko bezdechu sennego, który przyczynia się do śmierci łóżeczkowej.
Monitor oddechu ma chronić przed SIDS. Może też jednak dawać fałszywe sygnały, dlatego poleca się go głównie wcześniakom, niemowlętom, u których doszło do zatrzymania oddychania po narodzinach i dzieciom, u których rodzeństwa wystąpił SIDS.
Monitor oddechu bada, czy oddech dziecka jest stały i miarowy. Jeśli stanie się słabo wyczuwalny, nieregularny albo na 15-20 sekund pojawia się bezdech u dziecka, natychmiast włącza się alarm. Dzięki temu rodzice nie muszą non stop czuwać nad niemowlęciem. Kiedy alarm poinformuje o jakichkolwiek nieprawidłowościach, od razu mogą sprawdzić, co się dzieje.
Bibiliografia:
1. Hoon Kim; Anthony L. Pearson-Shaver, Sudden Infant Death Syndrome, 30 lipca 2020, ncbi.nlm.nih.gov
2. Jhodie R Duncan, PhD and Roger W Byard, MBBS, MD, Chapter 2, Sudden Infant Death Syndrome: An Overview, ncbi.nlm.nih.gov
Zobacz też:
Spanie na brzuchu nie jest polecane niemowlakom, które nie umieją same zmieniać pozycji. Pozostawienie dziecka śpiącego na brzuszku bez opieki rodzica może być bardzo ryzykowne. Dla dzieci w pierwszym roku życia najbezpieczniejszą pozycją do snu jest leżenie na plecach. Takiego zdania są zarówno polscy specjaliści, jak i eksperci słynnej Amerykańskiej Akademii Pediatrycznej (AAP). Niemowlę śpi na brzuchu – jakie ryzyko? Zbyt wczesne układanie dziecka do snu na brzuchu może być przyczyną SIDS, czyli zespołu nagłej śmierci łóżeczkowej . Spanie na brzuchu może wywołać problemy z oddychaniem. Niemowlę w pierwszych miesiącach życia nie jest w stanie samo zmieniać pozycji. Jeśli podczas snu przyciśnie nos do materaca, nie będzie w stanie odwrócić główki, co grozi uduszeniem. Eksperci AAP zwracają również uwagę na inne czynniki ryzyka: podczas spania na brzuchu dziecko może być gorzej dotlenione, ponieważ oddycha powietrzem, które wcześniej wydychało (zawierającym dwutlenek węgla), co może skutkować nie tylko niedotlenieniem, ale również przegrzaniem organizmu , które jest uważane za istotny czynnik śmierci łóżeczkowej. Jak długo należy zachowywać ostrożność? Dziecko nie powinno spać na brzuchu, dopóki nie nauczy się sprawnie zmieniać pozycji w trakcie snu. Umiejętność obracania się z brzucha na plecy niemowlęta zwykle osiągają między 6 a 8 miesiącem. Ale to tylko książkowa norma. Niektóre dzieci potrzebują więcej czasu na nabycie takiej sprawności. Zdaniem ekspertów z AAP, zanim położysz dziecko do snu na brzuchu, musisz mieć pewność, że rzeczywiście samo będzie w stanie się odwrócić, jeśli zajdzie taka potrzeba. To, że raz maluchowi udało się to zrobić w ciągu dnia, nie oznacza, że zrobi to również nocą. Z tego względu wg amerykańskich zaleceń na brzuchu powinny spać dzieci, które skończyły...
Niespokojny sen niemowlaka to częste zmartwienie rodziców. Gdy niemowlę niespokojnie śpi, a rodzice obserwują rzucanie się, wiercenie i dziwne miny, jakie dziecko robi przez sen, pojawia się pytanie: czy niemowlę się wysypia? Niekiedy niepokój budzą też przerwy w oddychaniu i krótki, przerywany sen dziecka. Czasem rodzice decydują się na podanie dziecku leków na sen. Ale czy to nie jest szkodliwe? I skąd się bierze regres snu niemowlaka? Spis treści: Przyczyny niespokojnego snu niemowlaka Objawy niespokojnego snu niemowlaka Niespokojny sen niemowlaka w nocy – co robić? Kropelki i syropki na sen dla niemowlaka: czy pomagają? Przyczyny niespokojnego snu niemowlaka Niespokojny sen niemowlaka to wbrew pozorom bardzo częste zjawisko. Noworodek i niemowlę często budzi się na karmienie albo wybudza się z powodu brudnej pieluchy. Ale rzucanie się przez sen starszego, kilkumiesięcznego niemowlaka wzbudza zaniepokojenie rodziców i rodzi pytania: czy dziecko jest zdrowe i czy na pewno się wysypia? Śpiące dziecko przechodzi różne fazy snu i różnie się w tym czasie zachowuje. W fazie snu głębokiego oddycha spokojnie, wolno i na ogół nie zmienia pozycji. W płytszym śnie , któremu często towarzyszą szybkie ruchy gałek ocznych, niemowlę może zmieniać pozycję oraz robić różne miny. Warto wiedzieć, że śpiące niemowlęta (w przeciwieństwie do dorosłych) zapadają głównie w tzw. fazę REM, czyli sen płytki. Przyczyny niespokojnego snu niemowlaka mogą być różne: od zwykłej niewygody po chorobę. Najczęściej niemowlę śpi niespokojnie, bo: coś mu przeszkadza: np. uwierająca pielucha albo nierówny materac do spania w sypialni jest za gorąco (ponad 21 stopni C) wilgotność powietrza w pokoju jest nieodpowiednia (właściwa to 40-60%) nie zdążyło się wyciszyć po pełnym wrażeń dniu brakuje mu...
Regres snu u dziecka może pojawić się już w pierwszych miesiącach życia i wracać po pierwszych urodzinach. Badacze snu dzieci zauważyli, że okresy regresu snu oraz skoki rozwojowe mają wiele wspólnego. Wszelkie zaburzenia snu u małych dzieci są bardzo trudnym doświadczeniem dla rodziców, którzy cierpią z powodu niewyspania. Na szczęście regresy snu dość szybko przemijają. Wyjaśniamy, na czym dokładnie polegają te momenty w rozwoju dziecka, kiedy się pojawiają i jak na nie reagować. Spis treści: Regres snu – co to jest? Ile trwa regres snu u dziecka? Regres snu u niemowlaka – kiedy się pojawia? Regres snu – jak sobie radzić? Regres snu – co to jest? Regres snu u dziecka to fachowe określenie sytuacji, w której maluch ma problemy ze snem. Zwykle mówimy o regresie snu, gdy niemowlę lub starsze dziecko, które wcześniej dobrze spało, nagle zaczyna zachowywać się inaczej – śpi krócej, częściej się budzi, ma problemy z zasypianiem, pomija drzemki. Ile trwa regres snu u dziecka? Okres nazywany regresem snu zwykle trwa od trzech do sześciu tygodni. Może pojawić się u dziecka w różnym wieku. Zwykle jest przejściowy – maluch, który wcześniej dobrze spał, po krótkim okresie problemów ze snem wraca do starych nawyków. Czasem jednak regres snu u niemowlaka zapowiada zmiany na stałe. Tak bywa u niemowląt, które na początku śpią dużo, a potem okresy snu zaczynają się skracać (zwłaszcza w dzień). Spa - Akademia Młodych Rodziców Regres snu u niemowlaka – kiedy się pojawia? Regres snu może się pojawić, gdy dziecko przechodzi skoki rozwojowe – to takie momenty w rozwoju, w których dziecko zdobywa nowe umiejętności. Opanowywanie ich może powodować przejściowe problemy ze snem lub jakością snu. Regres snu w 4 miesiącu...
