Rotawirus: objawy zakażenia u dzieci i dorosłych. Jak sprawdzić, czy to rotawirus?
Rotawirus daje charakterystyczne objawy: to przede wszystkim wymioty, biegunka i gorączka. Bardzo szybko dochodzi do groźnego odwodnienia dziecka, dlatego już pierwsze objawy rotawirusa wymagają zdecydowanego leczenia. Zaniedbanie może spowodować konieczność leczenia dziecka w szpitalu. Zakażenie rotawirusem w skrajnych przypadkach kończy się zgonem.
Rotawirus jest groźny dla dzieci. Na zakażenie rotawirusami narażone są przede wszystkim bardzo małe dzieci między 6. miesiącem a 2. rokiem życia. W ich przypadku zakażenie przebiega błyskawicznie i jest bardzo niebezpiecznie. Może doprowadzić do odwodnienia wymagającego hospitalizacji dziecka. U dorosłych objawy rotawirusa mają łagodniejszy przebieg. Do zakażeń dochodzi najczęściej w okresie jesienno-zimowym.
Rotawirus u dzieci i dorosłych:
- Co to są rotawirusy?
- Objawy zakażenia rotawirusem u dzieci
- Objawy rotawirusa u dorosłych
- Jak leczyć zakażenie rotawirusem?
- Powikłania po rotawirusie
- Zapobieganie zakażeniu rotawirusem
Co to jest rotawirus?
Rotawirusy to małe kuliste wirusy należące do rodziny Reoviridae. Nazwa pochodzi od ich okrągłego kształtu (z łac. rota oznacza koło). Rotawirusy dostają się do komórek nabłonka jelita cienkiego i powodują ich uszkodzenia. To skutkuje zmniejszeniem wchłaniania soli i wody i ich wydalaniem z organizmu wraz z biegunką.
Przyczyną zakażenia rotawirusem jest:
- kontakt z osobą chorą lub jej wydzielinami,
- kontakt z zanieczyszczonymi przedmiotami lub powierzchniami, na których rotawirusy mogą pozostawać nawet przez kilka tygodni,
- spożycie żywności lub wody zanieczyszczonej rotawirusami,
- wdychanie cząstek wirusa unoszących się w powietrzu.
U dzieci do zakażenia rotawirusem dochodzi przede wszystkim drogą fekalno-oralną, a więc poprzez przenoszenie wirusów do ust. Stąd infekcję rotawirusową w przypadku bardzo małych dzieci nazywa się chorobą brudnych rąk.
Infekcja rotawirusowa wylęga się ok. 2 dni od kontaktu z osobą zakażoną lub skażonym przedmiotem. Z reguły choroba trwa od 4 do 10 dni, chociaż wydalanie wirusów utrzymuje się nawet do miesiąca.
Rotawirus – objawy zakażenia u dzieci
Jeśli zastanawiasz się, jak sprawdzić, czy to rotawirus u dziecka, pamiętaj, że zakażenie ma kilka bardzo charakterystycznych objawów:
- wymioty – bardzo gwałtowne, występujące nawet kilkanaście razy w ciągu doby (są pierwszym objawem choroby),
- biegunka – do 20 razy na dobę, wodnista, obfita i tryskająca,
- gorączka – do 40°C.
Do typowych objawów zakażenia rotawirusem u dzieci dochodzą także: ból i zawroty głowy, ból brzucha, ból mięśni i jadłowstręt.
Najpoważniejszy przebieg zakażenia występuje u niemowląt powyżej 3 miesiąca życia, kiedy tracą one odporność urodzeniową pochodzącą z przeciwciał matki.
Objawy rotawirusa u dorosłych
Przebieg zakażenia rotawirusowego u dorosłych może być bezobjawowy lub skąpoobjawowy i ma łagodniejszy charakter niż w przypadku dzieci. Najbardziej zagrożone zakażeniem są osoby powyżej 65. roku życia. W ich przypadku może wystąpić postać ostra infekcji i konieczność hospitalizacji. W przypadku biegunek i wymiotów postępowanie jest podobne jak u dzieci, czyli odpowiednie nawadnianie organizmu, a następnie lekkostrawna dieta.
Jak leczyć zakażenie rotawirusem?
Najważniejsze w leczeniu infekcji rotawirusowej jest niedopuszczenie do odwodnienia dziecka. To oznacza, że trzeba maluszkowi cały czas podawać wodę małymi łyżeczkami. Nie jest to łatwe do wykonania, gdyż dziecko może w tym czasie nadal wymiotować i zwracać otrzymane płyny. W ten sposób bardzo szybko traci elektrolity niezbędne do prawidłowego funkcjonowania organizmu. Często więc konieczne staje się podawanie doustnych płynów nawadniających, które jednak ze względu na smak nie zawsze są chętnie przyjmowane przez dzieci.
Infekcję leczy się objawowo po konsultacji lekarskiej, podając w zależności od dolegliwości środki:
- przeciwbólowe,
- przeciwgorączkowe,
- probiotyki.
Dziecko powinno mieć lekkostrawną dietę (po upływie 4-6 godzin od rozpoczęcia nawadniania). Należy podawać mu przeciery z warzyw, mus z jabłka, ryż, pieczywo pszenne, kaszki, gotowane mięso.
Jeżeli biegunka i wymioty są bardzo intensywne i uniemożliwiają skuteczne doustne nawadnianie, nie należy czekać z wizytą u lekarza, tylko jak najszybciej pojechać z dzieckiem do pediatry.
Lekarz oceni stopień odwodnienia dziecka. Niewykluczone, że zleci badanie dotyczące niedoboru płynów i elektrolitów. W przypadku dużego odwodnienia konieczne będzie nawodnienie go dożylnie poprzez podanie płynu w formie kroplówki, co wymaga hospitalizacji maluszka.
Uwaga! Napój typu coca cola jako środek leczący zakażenie rotawirusem to mit. Picie coca coli podczas infekcji jest wręcz niezalecane przez specjalistów. Napoje typu cola, z ogromną ilością cukru i konserwantów, nie tylko nie pomogą wyleczyć infekcji, ale mogą nawet pogorszyć samopoczucie i doprowadzić do nasilenia objawów. Nigdy nie podawaj coca coli choremu dziecku! „Wbrew obiegowym opiniom cola nie leczy brzucha w żaden sposób. Zawiera za to szkodliwe fosforany i inne substancje, których dziecko nie powinno dostać” – wyjaśnił nam dr. n. med. Wojciech Feleszko, pediatra immunolog z Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego, pytany o to, czy odgazowana cola nadaje się do leczenia rotawirusa.
Powikłania po rotawirusie
Z powodu gwałtownej biegunki i wymiotów mogą wystąpić różne, także poważne powikłania po zakażeniu rotawirusem:
- zaburzenia elektrolitowe,
- odwodnienie,
- kwasica,
- powikłania w funkcjonowaniu narządów i ogólnoustrojowe.
W skrajnych przypadkach infekcja rotawirusowa może skończyć się nawet śmiercią.
Rotawirus – zapobieganie
Higiena i utrzymywanie czystości otoczenia to podstawowa forma codziennego zabezpieczania się przed ryzykiem zakażenia rotawirusami.
Aby zapobiegać zakażeniu, należy:
- Uczyć dziecko zasad mycia rąk już od najmłodszych lat.
- Unikać kontaktu z osobą zakażoną rotawirusem.
- Dezynfekować powierzchnie skażone wirusem – rotawirusy mogą przetrwać około 2 miesiące na powierzchniach, a temperatura 60 stopni niszczy je dopiero po 30 minutach; najlepiej czyścić powierzchnie skażone rotawirusem preparatem zawierającym związki chloru.
- Przygotowywać posiłki zgodnie z zasadami higieny – wirus przenosi się przez zakażoną żywność i wodę.
Rotawirusy odpowiadają za około 50 proc. wszystkich biegunek u maluchów, dlatego szczepionka przeciwko rotawirusom to najlepszy sposób zabezpieczenia dziecka przed infekcją. Podaje się ją doustnie, w trzech dawkach, między 6. a 24. tygodniem życia.
Źródło: gis.gov.pl, szczepienia.pzh.gov.pl
Zobacz także: