Reklama

Jelitówka u dziecka ma ostry przebieg i jest jedną z najczęstszych dolegliwości u noworodków i niemowląt. Szczyt zachorowań na jelitówkę przypada na okres od stycznia do marca, bo w tym czasie najbardziej spada odporność organizmu i jest on szczególnie narażony na wirusy. Opisujemy najczęstsze objawy jelitówki i podajemy najlepsze metody jej leczenia.

Reklama

Spis treści:

Jelitówka u dziecka: co to za choroba?

Jelitówka to popularna nazwa dla grypy jelitowej, zwanej także grypą żołądkową. To choroba zakaźna wywołana przez rotawirusy i powodująca zakażenie układu pokarmowego (żołądek i jelita).

Bardzo łatwo zarazić się jelitówką, w efekcie czego w jednym czasie mogą na nią zachorować wszyscy w rodzinie – zarówno dzieci, jak i dorośli. Jednym z najbardziej charakterystycznych jej objawów jest biegunka, która jest szczególnie groźna dla niemowląt, gdyż może błyskawicznie doprowadzić do odwodnienia.

Ważne! Rotawirusy wywołujące jelitówkę nie mają nic wspólnego z wirusem grypy.

Objawy jelitówki u dziecka

Grypa żołądkowa na ogół ma bardzo gwałtowny przebieg. Rotawirusy wnikają w błonę śluzową jelit i niszczą ją, wywołując bolesne dolegliwości.

Objawy jelitówki można na początku choroby pomylić z zatruciem pokarmowym, jednak jej przebieg jest dużo poważniejszy. Najgroźniejsze powikłanie jelitówki to odwodnienie. Jeżeli nie jest leczone, może spowodować u dziecka zaburzenia elektrolitowe, drgawki, zaburzenia pracy serca, a nawet zapaść.

Objawami jelitówki u dziecka są:

  • wymioty – bardzo intensywne, dziecko wymiotuje kilka razy w ciągu doby,
  • biegunka – wodnista, trudna do zahamowania, towarzyszy jej ból brzucha,
  • gorączka – może być niewielka, ale może także dochodzić do 40°C,
  • bóle brzucha i głowy,
  • bóle mięśni,
  • nudności,
  • dreszcze,
  • katar,
  • ból gardła,
  • osłabienie.

Objawy jelitówki u niemowlaka:

  • niepokój, płaczliwość
  • luźna lub wodnista kupa
  • sporadyczne lub częste wymioty
  • podwyższona temperatura ciała z gorączką włącznie.

Jelitówka u dziecka – ile trwa

Objawy jelitówki u dziecka pojawiają się nagle i utrzymują się najczęściej do 4 dni. Średnio jelitówka trwa 2-3 dni i ustępuje samoistnie. Zdarza się jednak, że objawy utrzymują się dłużej, nawet do tygodnia. Im dłużej trwa infekcja, a dziecko cierpi na wymioty i biegunkę, tym większe ryzyko odwodnienia.

Jeśli dziecko intensywnie wymiotuje i wydala wodnisty kał, a objawy jelitówki nie ustępują po 3 dniach, najlepiej skontaktować się z lekarzem.

Grypa żołądkowa u dziecka: przyczyny

Jelitówkę powodują przede wszystkim rotawirusy grupy A, a także norowirusy, sapowirusy oraz astrowirusy i adenowirusy, które przenoszą się do organizmu:

  • drogą pokarmową,
  • poprzez kontakt z kałem,
  • przez dotykanie zanieczyszczonych przedmiotów,
  • poprzez brudne ręce,
  • przez jedzenie nieumytych warzyw i owoców,
  • drogą kropelkową (kaszel, kichanie, rozmowa),
  • poprzez bezpośredni kontakt z chorą osobą.

Jeżeli w przedszkolu jest epidemia grypy jelitowej, zatrzymaj dziecko w domu. W ten sposób uchronisz je przed zakażeniem i przeniesieniem choroby do domu.

Chory na grypę jelitową może zarażać inne osoby nawet przez 2 tygodnie, także wtedy, gdy sam nie ma już objawów choroby.

Jelitówka u dziecka: leczenie

Grypy jelitowej nie powinno się leczyć na własną rękę, zwłaszcza w przypadku niemowląt. Dlatego koniecznie trzeba wezwać do dziecka lekarza pediatrę.

Lekarz prawdopodobnie zaleci:

  • Preparaty nawadniające – np. Gastrolit, ORS 200, Saltoral, Floridral. Uzupełnienie płynów i elektrolitów jest teraz najważniejsze; podawaj je po łyżeczce – lekarze nazywają to doustną kroplówką, maluch może protestować, bo są niesmaczne, jednak naprawdę dużo dają i często pomagają uniknąć szpitala.
  • Probiotyki – np. Trilac, Lakcid, Lacidofil, Dicoflor.
  • Leki obniżające gorączkę – w czasie biegunki lepiej podawać je doustnie (a nie w czopku), łyżeczką z niewielką ilością płynu.

Dbaj o higienę dziecka. Jeżeli korzysta z pieluch, zmieniaj je, jak tylko zostaną zabrudzone. Dokładnie myj pupę dziecka, zabezpieczaj skórę przed odparzeniem. Wyjątkowo starannie myj ręce! Ułóż dziecko do snu w bezpiecznej pozycji. Maluch powinien spać na boku, aby nie zadławić się wymiocinami, jeżeli zwymiotuje nocą.

Pediatra doradza, co pomoże na ból brzucha u dziecka:

Jak zapobiegać odwodnieniu przy jelitówce u dziecka?

Pamiętaj, że odwodnienie to bardzo niebezpieczny stan dla małego dziecka. Im młodsze, tym szybciej może do niego dojść i tym groźniejsze mogą być jego skutki. Nie wolno czekać, aż pojawią się niepokojące objawy odwodnienia, np. śluzówki staną się suche, a skóra mało elastyczna. Trzeba działać – to znaczy podawać wodę i elektrolity dla dzieci.

Objawy odwodnienia u dziecka:

  • niewielkie – brak wyraźnych objawów, można próbować opanować je w domu,
  • umiarkowane – niepokój, pragnienie (nie zawsze), brak łez, suche usta i język; potrzebna jest konsultacja lekarza,
  • ciężkie – apatia, osłabienie, zaburzenia świadomości, sucha, nieelastyczna skóra, malec nie siusia; dziecko musi być leczone w szpitalu – to stan zagrożenia życia.

Ważne! Jeżeli np. ważący 5 kilogramów maluch dwa razy zwymiotuje i zrobi 3 wodniste kupy, może stracić nawet 10 proc. masy ciała! To stan zagrażający życiu. Nie można do niego dopuścić.

Pilnuj, aby dziecko piło. Jeżeli karmisz piersią, rób to nadal, jednak podawaj również dodatkowe płyny, które pozwolą uchronić maluszka przed groźnym odwodnieniem, np. niegazowaną wodę mineralną, herbatkę miętową. Podawaj je po łyżeczce, inaczej dziecko od razu zwymiotuje większą ilość.

Nie zmuszaj dziecka do jedzenia. Jeżeli ma apetyt, podawaj lekkostrawne potrawy:

  • kleik ryżowy lub rozgotowany ryż,
  • marchiwankę – gotowaną, przetartą marchewkę,
  • kleik marchwiowo-ryżowy.

Nie podawaj dziecku chleba (gluten może dodatkowo podrażnić jelita), mleka i jego przetworów (poza mlekiem z piersi), świeżych warzyw i owoców.

Jelitówka u dziecka: kiedy do szpitala?

Niezależnie od wieku dziecka wezwij lekarza, jeżeli biegunka i wymioty nasilają się, w kupie widać śluz albo krew, a dziecko ma objawy odwodnienia. Może się zdarzyć, że maluszek będzie musiał trafić do szpitala. Nie protestuj: kroplówki uzupełnią płyny i zapobiegną komplikacjom związanym z odwodnieniem u dziecka.

Grypa jelitowa u dziecka: zapobieganie

Zachorowanie na jelitówkę nie uodparnia na powtórne zarażenie się nią. Jest jednak dobra wiadomość: kolejne infekcje mają na ogół łagodniejszy przebieg.

Jak zapobiegać chorobie? Przede wszystkim trzeba zaszczepić dziecko przeciw rotawirusom. Szczepienie jest obowiązkowe, a więc bezpłatne.

Eksperci rekomendują podanie pierwszej dawki do 12. tygodnia życia. Ostatnia dawka, w zależności od rodzaju szczepionki, powinna zostać podana do 24. lub 26. tygodnia, czyli do 6. miesiąca życia. Odstępy pomiędzy kolejnymi dawkami powinny wynosić co najmniej cztery tygodnie.

Zobacz też:

Reklama
Konsultacja merytoryczna

dr Małgorzata Czyżewska

Pediatra, neonatolożka, pracuje w Klinice Ginekologii, Położnictwa i Neonatologii Uniwersyteckiego Szpitala Klinicznego we Wrocławiu
Reklama
Reklama
Reklama