zmęczona mama, jak odpocząć przy dziecku
Fotolia
Mama

Dzieci potrzebują wypoczętych mam! Kiedy i jak odpoczywać – wyjaśnia ekspert

Choć kochasz dziecko i jesteś w stanie zrobić dla niego wszystko, organizm też ma swoje prawa i domaga się odpoczynku. Jak radzić sobie z macierzyńskim zmęczeniem – pytamy psychologa.

Od bycia rodzicem nie można uciec na weekend, urlop czy zwolnienie lekarskie. Rodzicem jest się non stop. Jeśli często chce ci się krzyczeć: „mam dość”, pomyśl, jak przemeblować życie, aby nie doprowadzić się do stanu przemęczenia i macierzyńskiego wypalenia. Psycholog, dr Joanna Urbańska, która zajmuje się m.in. zagadnieniami związanymi ze zmęczeniem człowieka, przekonuje, że duży efekt przyniosą nawet pozornie małe zmiany.

Czy to normalne, że rodzicielstwo męczy?

– To zupełnie normalne. Zmęczenie, podobnie jak ból, jest dla nas ważną informacją, która powinna skłonić do zmiany zachowania, czyli szukania możliwości odpoczynku

Co najbardziej męczy świeżo upieczone mamy i ojców? Niewyspanie, zajmowanie się dzieckiem od rana do wieczora, brak czasu dla siebie? 

– Wszystkich rodziców nie można wrzucić do jednego worka. Niektórzy są bardzo zmęczeni fizycznie, ponieważ nie odpuszczają sobie w niczym, nie dosypiaj i próbują pracować. Inni próbują wieść takie życie jak przed urodzeniem dziecka, co okazuje się niemożliwe. Męczy ich świadomość, że to, co było, już nie wróci, że wszystko teraz wygląda inaczej. Części rodziców dokucza zmęczenie psychiczne. Nic nie wygląda tak, jak oczekiwali – dziecko mało śpi, dużo płacze, pojawiły się nieprzewidzianie problemy z karmieniem piersią. Są też osoby, których męczy zaspokajanie cudzych potrzeb. Zamiast skupić się na tym, jak wyobrażali sobie bycie mamą czy tatą, próbują nadążyć za wymaganiami, wyobrażeniami czy wskazówkami dotyczącymi rodzicielstwa, które otrzymują od różnych osób.  

To mnóstwo powodów do zmęczenia...

– Musimy też pamiętać, że mamy teraz modę na zajmowanie się sobą – biegamy maratony, zdrowo się odżywiamy, dajemy sobie prawo do egoizmu. Niektórych rodziców najbardziej męczy właśnie brak czasu, aby się o siebie zatroszczyć. Czasem zmęczenie wynika z naszego temperamentu, męczymy się, bo jesteśmy mniej odporni na liczne zmiany, hałas, niedosypianie.

Zobacz też: Co najbardziej stresuje rodziców?

Jaki etap rodzicielstwa uznaje się za najbardziej męczący? 

– Rodzice często słyszą: „Najgorsze już za tobą, teraz będzie łatwiej” albo: „Zobaczysz, gorzej będzie potem”.  A ja powiedziałabym, że prawda leży pośrodku. Zawsze najważniejsze „wydają się” aktualne problemy, bo są tu i teraz. 

Kiedy zwykłe zmęczenie codziennymi obowiązkami przechodzi w groźniejszy stan, który nazywamy przemęczeniem? Jakie są jego skutki?

– Wtedy, kiedy pojawiają się ewidentne objawy fizjologiczne – gdy przysypiamy, tracimy siły. Zasypiamy, kiedy jest to niebezpieczne (z dzieckiem na rękach, na schodach), nie mamy siły, aby podnieść butelkę. Przemęczeniu towarzyszą również objawy psychiczne – nastrój jest stale obniżony, spada motywacja do robienia czegokolwiek, pojawia się „czarnowidztwo”. Przemęczenie może prowadzić do chronicznego zmęczenia, którego nie można się pozbyć poprzez sen czy odpoczynek.  Trzeba poddać się terapii. Gdy młoda mama mówi: „Jestem padnięta, już nie mogę”, mamy do czynienia z zupełnie innym rodzajem zmęczenia, niż kiedy widzimy osobę leżącą bez sił, która na pytanie, kiedy był dla niej lepszy czas, odpowiada: „Nie pamiętam, nigdy nie było lepiej”. To jest już skrajna sytuacja.

Jak można odpoczywać, mając małe dziecko pod opieką? Jak zorganizować czas dla siebie lub po prostu na sen? Zwykle nie jest to łatwe.

– Powinniśmy przestać wykonywać szereg czynności bezmyślnie. Wzięłabym kartkę i napisała, czego mi brakuje – może kina, może wykąpania się w  spokoju bez dziecka. Potem sprawdziłabym, czy można coś z  tych rzeczy zrobić, kiedy maluch zasypia lub zajmuje się nim tata lub babcia. Jeśli spełnienie naszej potrzeby wydaje się nierealne, mimo wszystko spróbujmy o nią zawalczyć. Może poprosimy o pomoc koleżankę, jeśli nie ma babci czy dziadka i nie stać nas na nianię? Kiedy rozmawiam z  mamami, często okazuje się, że chciałyby mieć czas na zwykłe rzeczy – żeby w końcu zrobić sobie paznokcie albo poczytać w ciszy.

Mamy są bardziej zmęczone niż ojcowie?

– W naszym społeczeństwie niestety nadal mamy przyzwolenie na tatę zmęczonego po pracy i „krzątającą się” przez cały dzień mamę. Ktoś nawet policzył, że na krzątanie się kobiety przeznaczają aż 3 do 5 godzin dziennie. Tyle czasu zajmują proste, powtarzane wręcz odruchowo czynności – wytarcie kranu, schylanie się, bo coś spadło na podłogę, odwieszenie czegoś. Panowie tak nie krzątają się po domach. Jest jednak grupa ojców, którzy bardzo się wypalają i męczą – to ci, którzy chcą być jak najlepsi w pracy i  równie doskonali jako tatusiowie. Nierzadko kosztem zdrowia przekraczają granice swoich możliwości, starają się być lepsi od własnych ojców.

Zobacz też: Rodzice i obowiązki – ile tak naprawdę pracujecie

Niepracujące mamy czasem czują się winne – są zmęczone, a przecież nie chodzą do pracy...

– I często też – niestety – uważa się, że mają mniejsze prawo do zmęczenia. A przecież czynności, które  wykonują w  ciągu dnia, mogą z powodzeniem wypełnić „typowy dzień pracy”. Mam też inny charakterystyczny przykład: jest niedziela, ojcowie pędzą po mieście z wózkami. Co w tym czasie robią mamy? Wreszcie mają święty spokój i... gotują obiad. Kobiety mają wdrukowane, że w niedzielę muszą posprzątać i zrobić dwudaniowy obiad z deserem. I tu tkwi błąd, bo to oboje rodzice powinni dać sobie prawo do odpoczynku i pójść na niedzielny spacer z  dzieckiem, a  potem razem przygotować obiad albo zjeść w restauracji. Polacy, gdy mają małe dzieci, często czują się winni, gdy po południu zdarzy im się wylegiwać przez godzinę w  łóżku. Może trzeba u nas propagować sjestę taką jak we Włoszech? Moim zdaniem najbardziej jednak męczy nas myśl, że nasze życie już zawsze będzie wyglądało tak jak teraz, ze wszystkimi jego trudami. Kiedy stajemy się rodzicami, powinniśmy sobie uświadomić, że już zawsze nimi będziemy i nauczyć się dbać o swój odpoczynek – bo od  rodzicielstwa nie zrobimy sobie przerwy już nigdy.

Dr Joanna Urbańska  jest psychologiem, pracuje jako adiunkt w Instytucie Psychologii na Uniwersytecie im. Adama Mickiewicza w Poznaniu. Zajmuje się m.in. zagadnieniami związanymi ze zmęczeniem człowieka. Jest terapeutką poznawczo-behawioralną w trakcie certyfikacji.

Zobacz też:

18-24 KWIETNIA
szaleństwo zakupów
-20% na nową kolekcję
-20% na nową kolekcję
Rabat 20% na nieprzecenione be... więcej»
Kod rabatowy:Balagan20
Zobacz
+
-20% na nową kolekcję
Online
Stacjonarnie

Rabat 20% na nieprzecenione bestsellery i produkty z nowej kolekcji. Oferta dostępna w sklepach stacjonarnych (w Warszawie i Krakowie) i online na balaganstudio.com. Z wyłączeniem kolekcji biżuterii Balagan・W.KRUK・Felicita! Szczegóły w sklepach i na stronie.

Oferta ważna:18 - 24.04.2024
Kod rabatowy:Balagan20
Zobacz
Wybrane marki nawet do -40%
Wybrane marki nawet do -40%
Twoje ulubione produkty w wyją... więcej»
Zobacz
+
Wybrane marki nawet do -40%
Online

Twoje ulubione produkty w wyjątkowych cenach. Rabat do -40% na wybrany asortyment dostępny na cocolita.pl. Szczegóły na stronie.

Oferta ważna:18 - 24.04.2024
Zobacz
20% na cały asortyment
20% na cały asortyment
Rabat 20% na cały asortyment d... więcej»
Kod rabatowy:ZAKUPY20
Zobacz
+
20% na cały asortyment
Online

Rabat 20% na cały asortyment dostępny na www.swederm.com. Oferta nie łączy się z innymi promocjami. Szczegóły na stronie.

Oferta ważna:18 - 24.04.2024
Kod rabatowy:ZAKUPY20
Zobacz
-20% wybrany asortyment
-20% wybrany asortyment
20% zniżki na asortyment znajd... więcej»
Kod rabatowy:crazy24
Zobacz
+
-20% wybrany asortyment
Online

20% zniżki na asortyment znajdujący się z w zakładce Szaleństwo Zakupów na www.sleeplessinwarsaw.com. Szczegóły na stronie. 

Oferta ważna:18 - 24.04.2024
Kod rabatowy:crazy24
Zobacz
20% rabatu na jeden produkt*
20% rabatu na jeden produkt*
Rabat 20 % na jeden nieprzecen... więcej»
Kod rabatowy:20zakupy
Zobacz
+
20% rabatu na jeden produkt*
Online
Stacjonarnie

Rabat 20 % na jeden nieprzeceniony artykuł dostępny w sklepach stacjonarnych i na VANGRAAF.COM. Z rabatu można skorzystać tylko jeden raz i nie można go łączyć z innymi promocjami. Wypłata w gotówce, zakup karty podarunkowej lub zwrot za dotychczas zakupione artykuły są wykluczone. Szczegóły u sprzedawcy i na stronie www.

Oferta ważna:18 - 24.04.2024
Kod rabatowy:20zakupy
Zobacz
Do -30% na wybrane nowości
Do -30% na wybrane nowości
Rabat do -30% na wybrane nowoś... więcej»
Zobacz
+
Do -30% na wybrane nowości
Online
Stacjonarnie

Rabat do -30% na wybrane nowości z kolekcji Wiosna/Lato 2024 i wiele więcej! Oferta dostępna w sklepach stacjonarnych i na gomez.pl. Szczegóły u sprzedawcy i na stronie www.  

Produkt widoczny na zdjęciu nie jest objęty rabatami.

Oferta ważna:18 - 24.04.2024
Zobacz
REKLAMA
Nasze akcje
częste oddawanie moczu u dziecka
Zakupy
Szukasz najlepszego nocnika dla dziecka? Sprawdź nasz ranking!
Współpraca reklamowa
Kobieta czyta książkę
Zakupy
Tej książce ufają miliony rodziców! Czy masz ją na półce?
Współpraca reklamowa
łojotokowe zapalenie skóry
Pielęgnacja
Test zakończony sukcesem! 99% osób poleca te kosmetyki
Współpraca reklamowa
Polecamy
Porady
Ile dać na Chrzest?
Święta i uroczystości
Ile dać na chrzest w 2024 roku? (ile od dziadków a ile od chrzestnej, chrzestnego i gości) 
Luiza Słuszniak
wierszyki o wiośnie
Gry i zabawy
Wiersze o wiośnie: piękne utwory znanych poetów i krótkie rymowanki dla dzieci
Ewa Janczak-Cwil
cytaty na komunię
Cytaty i przysłowia
Cytaty na komunię świętą: piękne i mądre, Jana Pawła ll, cytaty z Biblii
Joanna Biegaj
Rocznica Komunii Świętej – prezenty
Święta i uroczystości
Rocznica Komunii świętej – co z tortem i prezentami? I czy udział w rocznicy komunii jest obowiązkowy? 
Małgorzata Sztylińska-Kaczyńska
5 dni opieki na dziecko
Prawo i finanse
5 dni opieki nad dzieckiem: od kiedy, ile płatne? Przepisy 2024
Joanna Biegaj
ospa u dziecka a wychodzenie na dwór
Zdrowie
Ospa u dziecka a wychodzenie na dwór: jak długo będziecie w domu? Czy podczas ospy można wychodzić?
Milena Oszczepalińska
chłopiec, dziecko, krzyk, złość
Wychowanie
Agresywne dziecko w przedszkolu: co robić, gdzie zgłosić?
Magdalena Drab
Cytaty na chrzest
Cytaty i przysłowia
Cytaty na chrzest: piękne sentencje i złote myśli z okazji chrzcin
Milena Oszczepalińska
Szkoła w Chmurze: kto może z niej skorzystać?
Edukacja
Szkoła w Chmurze: na czym polega, czy jest legalna i kto może z niej skorzystać?
Małgorzata Sztylińska-Kaczyńska
jak ubierać niemowlę na spacer wiosną
Pielęgnacja
Jak ubierać niemowlę wiosną: w kwietniu, w maju i przy 20 stopniach [LISTA UBRANEK]
Magdalena Drab
Przedszkolaki powinny się bawić, a nie ciągle uczyć
Edukacja
Przedszkolaki coraz częściej potrafią czytać i pisać, ale mają zaburzenia sensoryczne. Gdzie tkwi błąd?
Milena Oszczepalińska
dziecko ciągle choruje
Zdrowie
Dziecko ciągle choruje: nawracające zapalenie oskrzeli i infekcje gardła [CO ROBIĆ?]
Magdalena Drab
Pełne szpitale RSV
Aktualności
Lekarz mówi wprost: dziecko z RSV i z dusznością umrze, jeśli nie trafi do szpitala
Ewa Janczak-Cwil
wpływ telewizji na rozwój dziecka
Wychowanie
Wpływ telewizji na rozwój dziecka – negatywne i pozytywne skutki oglądania telewizji
Aneta Grinberg
morfologia u dzieci
Zdrowie
Morfologia u dzieci – jak czytać wyniki krwi [NORMY]
Ewa Janczak-Cwil
znieczulenie podpajęczynówkowe
Poród naturalny
Znieczulenie podpajęczynówkowe najczęściej stosowane podczas cesarskiego cięcia [zalety i wady]
Agnieszka Majchrzak
Urlop ojcowski
Prawo i finanse
Urlop ojcowski 2024: ile dni i ile płatny? Dokumenty i wniosek o urlop dla ojca
Magdalena Drab
kiedy wkładać dziecku czapkę
Zdrowie
Kiedy wkładać dziecku czapkę? I czy przewianie uszu to mit? [PEDIATRA WYJAŚNIA]
Małgorzata Wódz

Strefa okazji i inspiracji

REKLAMA