Reklama

Urlop tacierzyński to potoczne określenie urlopu, który umożliwia ojcu opiekę nad małym dzieckiem. Możliwość skorzystania z tego urlopu zależy od decyzji matki, która może zrezygnować z części swojego urlopu macierzyńskiego, a ta część może zostać przeniesiona na ojca.

Reklama

Kodeks pracy nie reguluje zasad przyznawania urlopu tacierzyńskiego, określa jednak dni wolne, które ojciec może wykorzystać na opiekę nad dzieckiem, jeśli matka nie skorzystała w pełni ze swojego urlopu macierzyńskiego. Wyjaśniamy, ile może trwać tacierzyński, jakie wynagrodzenie otrzyma tata i do kiedy musi wykorzystać przysługujące mu wolne tygodnie.

Spis treści:

Urlop tacierzyński 2025: ile trwa? Do kiedy?

Urlop tacierzyński to świetna okazja, by mężczyzna zaangażował się w życie malucha. Choć tata spędzi z dzieckiem mniej czasu niż mama, bo taki urlop może trwać maksymalnie 6 tygodni. Dlaczego? Ponieważ kobieta musi skorzystać z co najmniej 14 tygodni swojego urlopu macierzyńskiego, zanim będzie mogła przekazać pozostałe dni ojcu. Tylko w przypadku porodu mnogiego rodzice będą mieli do dyspozycji więcej tygodni.

Gdy w rodzinie pojawi się więcej niż jedno dziecko, czas urlopu tacierzyńskiego się wydłuża! Oto jak to wygląda:

  • 17 tygodni, jeśli urodzą się bliźniaki;
  • 9 tygodni, gdy przyjdą na świat trojaczki;
  • 21 tygodni, jeśli pojawią się czworaczki;
  • A jeśli na świecie pojawi się piątka lub więcej dzieci – aż 23 tygodnie!

Do kiedy tata musi wykorzystać wolne tygodnie?

Ważne: kobieta może korzystać z części urlopu macierzyńskiego jeszcze przed porodem. W takiej sytuacji zmniejsza się liczba tygodni do wykorzystania po narodzinach dziecka. To oznacza, że wymiar urlopu tacierzyńskiego również będzie mniejszy. Urlopu tacierzyńskiego nie można podzielić na części. Trzeba go wykorzystać zaraz po rezygnacji matki z części urlopu macierzyńskiego, co oznacza, że można to zrobić jedynie do ukończenia przez dziecko 20. tygodnia życia.

Urlop tacierzyński: ile jest płatny?

Ojcu dziecka korzystającemu z urlopu tacierzyńskiego przysługuje zasiłek macierzyński. Jest on wypłacany w wysokości 100 proc. podstawy jego wymiaru za okres urlopu macierzyńskiego. Zasiłek wypłacany jest przez ZUS.

Kto może dostać urlop tacierzyński?

Urlop tacierzyński przysługuje w sytuacji, gdy ojciec dziecka:

  • posiada ubezpieczenie chorobowe,
  • jest zatrudniony na umowę o pracę lub prowadzi działalność gospodarczą (w tym drugim przypadku musi terminowo opłacać składki na dobrowolne ubezpieczenie chorobowe).

Urlop tacierzyński należy się nie tylko ojcom biologicznym. Mogą z niego skorzystać również mężczyźni, którzy przysposobili malutkie dziecko jako rodzina zastępcza.

Warto też pamiętać, że jeśli mama w czasie urlopu macierzyńskiego maluszka jest w szpitalu, może przerwać ten urlop, a tata może wnioskować wówczas o przyznanie tylu wolnych dni, ile zostało niewykorzystanych.

Jednocześnie warto pamiętać, że nie wszyscy objęci ubezpieczeniem chorobowym ojcowie mają prawo do urlopu tacierzyńskiego.

Urlop tacierzyński: co jeśli mama nie pracuje lub wydarzy się tragedia?

Korzystanie z tego urlopu w sytuacji, gdy matka dziecka nie pracuje, nie jest dopuszczalne w prawie. Jeżeli żona lub partnerka jest bezrobotna albo pracuje na umowie cywilnoprawnej, mężczyzna nie może ubiegać się o urlop tacierzyński. Jednak w wielu trudnych sytuacjach życiowych ojciec może skorzystać z dłuższego niż standardowe 6 tygodni urlopu tacierzyńskiego. Oto kilka wyjątków, które umożliwiają skorzystanie z tego przywileju:

  • Kobieta rezygnuje z macierzyńskiego z powodu choroby – jeśli matka posiada orzeczenie o niezdolności do samodzielnej egzystencji, ojciec może mieć prawo do 12 tygodni urlopu tacierzyńskiego.
  • Matka dziecka przebywa w szpitalu – jeśli stan zdrowia kobiety nie pozwala na opiekę nad dzieckiem, ojciec może przejąć urlop tacierzyński.
  • Śmierć żony lub partnerki– w przypadku, gdy matka dziecka umrze podczas urlopu macierzyńskiego, ojciec może skorzystać z pozostałych tygodni.
  • Porzucenie dziecka przez matkę – ojciec może skorzystać z pozostałej części urlopu po wykorzystaniu przez matkę co najmniej 8 tygodni obowiązkowego urlopu macierzyńskiego.
  • Brak ubezpieczenia matki i praca na 1/2 etatu– gdy matka nie jest ubezpieczona, a podejmuje zatrudnienie na pół etatu, ojciec może skorzystać z tego urlopu przez czas trwania jej zatrudnienia, aż do wyczerpania wymiaru 20 tygodni.

Urlop tacierzyński a urlop ojcowski

Urlop tacierzyński bywa mylony z urlopem ojcowskim. Są to jednak dwa odrębne urlopy przysługujące pracownikowi, który chce sprawować opiekę nad dzieckiem.

Urlop ojcowski zawsze wynosi 14 dni kalendarzowych (czyli 10 dni roboczych) i może być wykorzystany do ukończenia przez dziecko 12. miesiąca życia. W przypadku adoptowania dziecka do 7. roku życia ojciec ma prawo do wykorzystania urlopu ojcowskiego do 12 miesięcy od dnia wydania postanowienia adopcyjnego. Ojciec dziecka może korzystać z tego urlopu, gdy matka przebywa na urlopie macierzyńskim. Niewykorzystany urlop przepada.

Urlop tacierzyński zostanie przyznany ojcu dopiero wtedy, gdy matka dziecka zrezygnuje ze swojej części urlopu macierzyńskiego. Co ważne, młoda mama, zgodnie z polskim prawem, musi wykorzystać co najmniej 14 tygodni urlopu macierzyńskiego. Jednoczesne wzięcie urlopu macierzyńskiego i tacierzyńskiego nie jest możliwe.

Co trzeba zrobić, aby otrzymać urlop tacierzyński?

Ojciec dziecka, który chce skorzystać z urlopu tacierzyńskiego, musi złożyć u swojego pracodawcy pisemny wniosek o urlop tacierzyński (a dokładnie o udzielenie części urlopu macierzyńskiego).

W tym celu należy:

  • złożyć pisemny wniosek o rezygnację z urlopu macierzyńskiego – robi to matka dziecka,
  • dołączyć oświadczenie, od kiedy ubezpieczony ojciec dziecka będzie korzystał z urlopu.

Wniosek składa się nie później niż na 14 dni przed planowanym powrotem kobiety do pracy i rozpoczęciem przez jej partnera korzystania z części niewykorzystanego urlopu macierzyńskiego.

Czy pracodawca może odmówić przyznania urlopu tacierzyńskiego?

Jeśli pracownik złoży wniosek w terminie, pracodawca jest zobowiązany do przyznania mu urlopu tacierzyńskiego (macierzyńskiego dla ojca) i nie może odmówić jego udzielenia.

Natomiast jeśli wniosek zostanie złożony po terminie, pracodawca ma prawo go odrzucić. W takiej sytuacji decyzja o przyznaniu urlopu zależy wyłącznie od jego dobrej woli.

Wniosek o urlop tacierzyński

Wniosek o urlop tacierzyński należy złożyć co najmniej 14 dni przed planowanym rozpoczęciem korzystania z niewykorzystanej części urlopu macierzyńskiego. Dokument powinien zawierać podstawowe dane ojca i dziecka, a także dokładny termin urlopu zaplanowanego przez mężczyznę. Ważna jest także informacja o długości urlopu, z którego skorzystała matka po urodzeniu dziecka.

Podsumowując we wniosku o urlop muszą znaleźć się:

  • miejscowość i data złożenia wniosku;
  • imię i nazwisko pracownika;
  • dane pracodawcy;
  • prośba o udzielenie urlopu;
  • imię i nazwisko dziecka;
  • data urodzenia dziecka;
  • informacja o rezygnacji matki z pozostałej części urlopu macierzyńskiego;
  • informacja, ile wynosi okres wykorzystanego przez matkę urlopu macierzyńskiego;
  • termin planowanego urlopu tacierzyńskiego;
  • podpis.

Oprócz wniosku należy dołączyć następujące dokumenty:

  • kopię skróconego odpisu aktu urodzenia dziecka,
  • oświadczenie pracownicy o zamiarze rezygnacji z pozostałej części urlopu macierzyńskiego.

Oprócz tego przywileju tata może skorzystać z 2-tygodniowego urlopu ojcowskiego lub wybrać dłuższy urlop rodzicielski.

Zobacz też:

Reklama
Reklama
Reklama
Reklama

Polecane