Jodek potasu dla dzieci
Seventyfour/Adobe Stock
Zdrowie

Jodek potasu dla dzieci – czy jest szkodliwy, jak dawkować?

Jodek potasu to preparat kojarzący się z działaniami podejmowanymi w przypadku zagrożenia radioaktywnego. I słusznie. Podaje się go dzieciom i dorosłym, gdy istnieje ryzyko napromieniowania w wyniku awarii elektrowni atomowej lub działań wojennych.

W Polsce są zapasy jodku potasu, które pokrywają zapotrzebowanie całego kraju w przypadku konieczności podania tej substancji. W czerwcu 2022 podpisano rozporządzenie, które w razie potrzeby umożliwi aptekom szybką dystrybucję leku. Do szkół trafiło już 57 milionów dawek leku. I choć na stronach niektórych placówek edukacyjnych można pobrać zgodę na podanie leku przez szkołę, to według władz jodek potasu w szkołach ma być jedynie dystrybuowany, a nie podawany dzieciom. Jak to będzie ostatecznie, nie wiadomo. Krakowska Gazeta Wyborcza dotarła do informacji, że w każdej placówce szkolnej mają powstać specjalne komisje odpowiadające liczbie obwodowych komisji wyborczych. Zadaniem dyrektorów jest wyznaczenie pracowników administracji lub nauczycieli, którzy je uruchomią (niezależnie od dnia tygodnia) i będą rozdawać tabletki z jodkiem potasu.

Działania te są podejmowane na wszelki wypadek i mają związek z potencjalnym zagrożeniem uszkodzenia zaporoskiej elektrowni atomowej. Zarówno sytuacja na wschodzie, jak i w naszym kraju, jest na bieżąco monitorowana przez Państwową Agencję Atomistyki. W razie potrzeby odpowiednie służby wydadzą polecenie rozdawania jodku potasu potrzebującym go obywatelom. Warto zaufać służbom i zachować spokój. Nie poleca się podawania jodku potasu na zapas – w ten sposób można poważnie dziecku zaszkodzić. Wyjaśniamy, jak działa jodek potasu, kiedy dziecko powinno tabletki z jodkiem i jakie dawkowanie jest przewidziane w zależności od wieku. Opisujemy również związane z lekiem przeciwwskazania.

Spis treści:

Jodek potasu dla dzieci – na co działa i zastosowanie

Jodek potasu to sól potasowa kwasu jodowodorowego. Tworzy łatwo rozpuszczalne w wodzie kryształy. Podanie soli potasowej kwasu jodowodorowego zapobiega wnikaniu do tarczycy radioaktywnych izotopów jodu. Substancja wchodzi w skład płynu Lugola, który jest wodnym roztworem jodu i jodku potasu. Ostatni raz płyn Lugola powszechnie podawano w Polsce po awarii elektrowni atomowej w Czarnobylu. Obecnie bardziej popularne są tabletki z jodkiem potasu.

Podanie jodku potasu sprawia, że tarczyca wysyca się nieszkodliwym izotopem jodu. To powoduje, że nie jest ona w stanie wchłonąć izotopów radioaktywnych, które zwiększają ryzyko rozwoju raka tarczycy. Podawanie jodku potasu dzieciom i dorosłym jest sposobem na przeciwdziałanie skutkom skażenia radioaktywnego.

Uwaga! Jodek potasu nie chroni w razie użycia taktycznych ładunków jądrowych. Wtedy uwalniane są zupełnie inne izotopy, przed którymi jodek potasu nie chroni.

Jodek potasu u dzieci – czy jest szkodliwy?

Jodku potasu nie przyjmuje się na wszelki wypadek, na zapas. Podawanie tej substancji ogranicza się jedynie do przypadków uzasadnionego zagrożenia skażeniem radioaktywnym oraz w innych wskazaniach medycznych (np. zapobieganie powstawaniu wola z niedoboru jodu, leczenie zmętnień ciała szklistego i soczewki).

Jodek potasu powinien być przyjmowany jedynie wtedy, kiedy został zalecony przez odpowiednie służby sanitarne lub medyczne.

Jodek potasu może zablokować działanie tarczycy – szczególnie narażone są na to dzieci, im młodsze, tym ryzyko większe. Tymczasem nieprawidłowe działanie tarczycy w wieku niemowlęcym może zaburzyć rozwój intelektualny dziecka. Podanie jodku potasu niemowlęciu poniżej trzeciego miesiąca życia wymaga monitorowania pracy tarczycy.

Podanie preparatów z jodkiem potasu wiąże się z ryzykiem wystąpienia efektów ubocznych, do których m.in. należą:

  • bolesny obrzęk ślinianek,
  • katar,
  • zaburzenia ze strony układu pokarmowego,
  • nudności,
  • wymioty,
  • alergie skórne.

Warto też wiedzieć, że jodek potasu chroni jedynie (i to nie w 100 procentach) przed radioaktywnymi cząsteczkami jodu. Nie chroni też innych narządów niż tarczyca.

Podawanie jodku potasu w przypadku współistnienia niektórych schorzeń (m.in. odwodnienie, niewydolność nerek) zwiększa ryzyko rozwoju hiperkaliemii, czyli zbyt wysokiego poziomu potasu we krwi.

Jodek potasu: kto nie może przyjmować?

Przeciwwskazaniem do przyjmowania jodku potasu mogą być:

  • nadwrażliwość na jod,
  • podejrzenia raka tarczycy,
  • limfocytarne zapalenie tarczycy,
  • gruczolak autonomiczny tarczycy,
  • zapalenie opryszczkowe skóry (choroba Dühringa),
  • jawna nadczynność tarczycy.

W utajonej nadczynności tarczycy dawkę jodku potasu ogranicza się. Jego podawanie należy też rozważyć, gdy planowane jest leczenie jodem promieniotwórczym nadczynności tarczycy, guzków autonomicznych lub raka tarczycy. Preparatu z jodem nie należy stosować ze związkami rtęci.

Jodek potasu: dawkowanie

Dawkowanie jodku potasu podaje się w postaci dawki miligramów jodu. Zwykle w przypadku zagrożenia radioaktywnego pacjentowi podaje się jedną dawkę, ale może ona zostać powtórzona w uzasadnionych okolicznościach. Jedna tabletka z jodkiem potasu zawiera zwykle 65 mg jodku potasu, co odpowiada 50 mg jodu. Kształt tabletek umożliwia łatwe podzielenie na pół lub na 4 części. 

W przypadku zaistnienia realnego zagrożenia radioaktywnego najlepiej przyjąć jodek potasu w ciągu 2 godzin, ale i po 8 godzinach jego działanie jest wysoce skuteczne.

Dawkowanie jodku potasu w zagrożeniu radioaktywnym:

  • noworodki i niemowlęta młodsze niż 1 miesiąc: 1/4 tabletki, czyli 12,5 mg jodu (16 mg jodku potasu),
  • dzieci od miesiąca do 3 lat: 1/2 tabletki, czyli 25 mg jodu (32,5 mg jodku potasu),
  • dzieci od 3 do 12 lat: 1 tabletka, czyli 50 mg jodu (65 mg jodku potasu),
  • dzieci powyżej 12 lat: 2 tabletki, czyli 100 mg jodu (130 mg jodku potasu, ),
  • dorośli: 100 mg jodu: 2 tabletki, czyli 100 mg jodu (130 mg jodku potasu),
  • kobiety w ciąży i karmiące piersią: 2 tabletki, czyli 100 mg jodu (130 mg jodku potasu).

Uwaga! U noworodków, kobiet w ciąży i karmiących piersią oraz starszych dorosłych (>60 lat) nie należy stosować więcej niż jednej dawki, czyli jednokrotne podanie zalecanej dawki jodu.

Najmłodszym dzieciom tabletkę można rozkruszyć i podać z mlekiem lub wodą. 

Warto wiedzieć: Jodek potasu jest także używany w produkcji jodyny (substancja odkażająca) i maści. Sól potasowa kwasu jodowodorowego wykazuje działanie przeciwzapalne i przeciwobrzękowe, dlatego maści ją zawierające stosuje się w stanach zapalnych, obrzękach, urazach mięśni i ścięgien.

Źródło: mp.pl, pozwolenia.urpl.gov.pl, tokfm.pl, medicover.pl, krakow.wyborcza.pl,  rejestrymedyczne.ezdrowie.gov.pl

Przeczytaj też:

Redakcja poleca

REKLAMA
Nasze akcje
częste oddawanie moczu u dziecka
Zakupy
Szukasz najlepszego nocnika dla dziecka? Sprawdź nasz ranking!
Współpraca reklamowa
Kobieta czyta książkę
Zakupy
Tej książce ufają miliony rodziców! Czy masz ją na półce?
Współpraca reklamowa
łojotokowe zapalenie skóry
Pielęgnacja
Test zakończony sukcesem! 99% osób poleca te kosmetyki
Współpraca reklamowa
Polecamy
Porady
Ile dać na Chrzest?
Święta i uroczystości
Ile dać na chrzest w 2024 roku? (ile od dziadków a ile od chrzestnej, chrzestnego i gości) 
Luiza Słuszniak
wierszyki o wiośnie
Gry i zabawy
Wiersze o wiośnie: piękne utwory znanych poetów i krótkie rymowanki dla dzieci
Ewa Janczak-Cwil
cytaty na komunię
Cytaty i przysłowia
Cytaty na komunię świętą: piękne i mądre, Jana Pawła ll, cytaty z Biblii
Joanna Biegaj
Rocznica Komunii Świętej – prezenty
Święta i uroczystości
Rocznica Komunii świętej – co z tortem i prezentami? I czy udział w rocznicy komunii jest obowiązkowy? 
Małgorzata Sztylińska-Kaczyńska
5 dni opieki na dziecko
Prawo i finanse
5 dni opieki nad dzieckiem: od kiedy, ile płatne? Przepisy 2024
Joanna Biegaj
ospa u dziecka a wychodzenie na dwór
Zdrowie
Ospa u dziecka a wychodzenie na dwór: jak długo będziecie w domu? Czy podczas ospy można wychodzić?
Milena Oszczepalińska
chłopiec, dziecko, krzyk, złość
Wychowanie
Agresywne dziecko w przedszkolu: co robić, gdzie zgłosić?
Magdalena Drab
Cytaty na chrzest
Cytaty i przysłowia
Cytaty na chrzest: piękne sentencje i złote myśli z okazji chrzcin
Milena Oszczepalińska
Szkoła w Chmurze: kto może z niej skorzystać?
Edukacja
Szkoła w Chmurze: na czym polega, czy jest legalna i kto może z niej skorzystać?
Małgorzata Sztylińska-Kaczyńska
jak ubierać niemowlę na spacer wiosną
Pielęgnacja
Jak ubierać niemowlę wiosną: w kwietniu, w maju i przy 20 stopniach [LISTA UBRANEK]
Magdalena Drab
Przedszkolaki powinny się bawić, a nie ciągle uczyć
Edukacja
Przedszkolaki coraz częściej potrafią czytać i pisać, ale mają zaburzenia sensoryczne. Gdzie tkwi błąd?
Milena Oszczepalińska
dziecko ciągle choruje
Zdrowie
Dziecko ciągle choruje: nawracające zapalenie oskrzeli i infekcje gardła [CO ROBIĆ?]
Magdalena Drab
Pełne szpitale RSV
Aktualności
Lekarz mówi wprost: dziecko z RSV i z dusznością umrze, jeśli nie trafi do szpitala
Ewa Janczak-Cwil
wpływ telewizji na rozwój dziecka
Wychowanie
Wpływ telewizji na rozwój dziecka – negatywne i pozytywne skutki oglądania telewizji
Aneta Grinberg
morfologia u dzieci
Zdrowie
Morfologia u dzieci – jak czytać wyniki krwi [NORMY]
Ewa Janczak-Cwil
znieczulenie podpajęczynówkowe
Poród naturalny
Znieczulenie podpajęczynówkowe najczęściej stosowane podczas cesarskiego cięcia [zalety i wady]
Agnieszka Majchrzak
Urlop ojcowski
Prawo i finanse
Urlop ojcowski 2024: ile dni i ile płatny? Dokumenty i wniosek o urlop dla ojca
Magdalena Drab
kiedy wkładać dziecku czapkę
Zdrowie
Kiedy wkładać dziecku czapkę? I czy przewianie uszu to mit? [PEDIATRA WYJAŚNIA]
Małgorzata Wódz

Strefa okazji i inspiracji

REKLAMA