16. tydzień rozwoju niemowlaka: dziecko chętnie gaworzy
Twoje 16-tygodniowe niemowlę chętnie przebywa w pozycji półleżącej, a także śledzi wzrokiem poruszające się przedmioty, obracając główkę. Zobacz, co ważnego zmienia się w rozwoju dziecka w 16. tygodniu życia.
Spis treści:
- Rozwój niemowlaka w 16. tygodniu
- Jak wspomagać rozwój niemowlaka?
- Pielęgnacja i zdrowie
- Karmienie niemowlaka
- Co może niepokoić?
Rozwój niemowlaka w 16. tygodniu
16. tydzień życia dziecka to kolejne osiągnięcia w rozwoju fizycznym i intelektualnym. Maluszek jest już dość sprawny, chwyta swoje nóżki, a nawet próbuje przewracać się z plecków na brzuszek.
Co nowego w rozwoju fizycznym?
16-tygodniowe niemowlę zwykle:
- leżąc na brzuszku, utrzymuje nogi proste lub trzyma je lekko zgięte, a wiele dzieci w tej pozycji podnosi klatkę piersiową, utrzymując się na przedramionach i podnosząc główkę na ok. 15 cm;
- chętnie przebywa w pozycji półleżącej;
- śledzi wzrokiem poruszające się przedmioty, obracając główkę o 180 stopni z jednej strony na drugą;
- ułożone na pleckach, sięga po wiszące nad nim przedmioty, chwyta je, potrząsa nimi i próbuje wkładać je do ust;
- interesuje się swoimi nóżkami: podnosi je do góry, chwyta i wkłada duży palec do buzi;
- delikatnie podciągane za nadgarstki do pozycji siedzącej utrzymuje już pewnie głowę;
- zaczyna przewracać się z plecków na brzuszek (tylko niektóre niemowlęta).
Wzrost i waga niemowlaka
16-tygodniowe niemowlę zwykle podwaja swoją wagę urodzeniową. Przez ostatni miesiąc urosło około 2 cm.
Co potrafi dziecko?
Twój niemowlak coraz lepiej radzi sobie jeśli chodzi nie tylko o rozwój fizyczny, ale także jeśli chodzi o orientację w świecie i rozwój mowy.
- Chętnie gaworzy, szczególnie gdy w pobliżu widzi mamę i znajomych mu domowników.
- Wydłuża pojedyncze, powtarzane głoski np. rrrrr, w gardłowy dźwięk o zmiennej intonacji.
- Umie lokalizować źródło dźwięku i odwraca główkę w stronę osoby, która je woła.
- Coraz uważniej przysłuchuje się rozmowom domowników.
Skoki rozwojowe
Wiele dzieci w okolicy 16. tygodnia zaczyna częściej budzić się w nocy lub domaga się częstszych karmień niż w poprzednich tygodniach. Niektóre dzieci w wieku 16 tygodni zaczynają interesować się jedzeniem na talerzu mamy czy taty.
Jak wspomagać rozwój niemowlaka?
Coraz lepiej widać, że twoje dziecko to istota społeczna. Komunikowanie się to ważny obszar rozwoju malucha.
- Dużo mów do dziecka – zauważ, że wyraźnie ucisza się, gdy ty mówisz, i odzywa, gdy zamilkniesz. Uczy się artykułowania dźwięków, słuchania i oczekiwania na odpowiedź, a to oznacza, że doskonali sztukę konwersacji.
- Pokaż, że rzeczy istnieją nawet wtedy, gdy ich nie widać – na takie odkrycie 16-tygodniowy niemowlak reaguje szeroko otwartymi oczami, zesztywnieniem, nasilonym odruchem ssania i nagłymi ruchami.
Możesz zauważyć, że dziecko wykazuje już przywiązanie do jakiejś zabawki (może to być też pieluszka czy kocyk) i płakać, gdy się mu ją zabierze, a nawet nie chcieć bez niej zasypiać. To tzw. obiekt zastępczy – substytut matki, pozwala mu łatwiej się z nią rozstać i daje poczucie bezpieczeństwa.
Ćwiczenia i zabawy z niemowlakiem
- Aby pomóc dziecku zrozumieć, że rzeczy nie znikają, gdy się ich nie widzi, baw się z niemowlęciem w „a-kuku”, zasłaniając i odsłaniając sobie twarz rękoma. Możesz też narzucić sobie na chwilę na twarz ręcznik, mówić spod tej zasłony, a potem ją odsłonić.
- Nie zostawiaj dziecka samego na dłużej w okresie czuwania. Zaproś czasem jakieś starsze dzieci do zabawy: niemowlęta za nimi przepadają. Czuwaj nad przebiegiem takiej wizyty, bo nawet kilkulatki nie zawsze wiedzą, jak obchodzić się z niemowlęciem.
Zabawki edukacyjne
W tym wieku dla dziecka podczas zabawy najważniejszy jest rodzic: ty lub tata. Możesz jednak sprawić mu:
- Matę edukacyjną. Zapewnia dziecku dużo swobody i jednocześnie wspomaga jego rozwój ruchowy – mnóstwo maluchów właśnie na macie edukacyjnej wykonało swój pierwszy obrót z pleców na brzuszek albo odwrotnie. Pobudza spostrzegawczość i kreatywne myślenie. Maluch obserwuje kolory, poznaje różne faktury i odgłosy (coś szeleści, grzechocze, piszczy).
- Książeczki. Maluszek powinien też mieć swoje książeczki – małe ze sztywnymi kartkami i mało skomplikowanymi obrazkami. Nie zapominaj też o czytaniu niemowlakowi. Czytaj np. na dobranoc. To jeden z ważnych rytuałów.
Pielęgnacja i zdrowie
Pilnuj szczepień malucha! Do około siódmego miesiąca życia dziecka zgodnie z kalendarzem szczepień jest ono szczepione mniej więcej co 8 tygodni. Zgłaszaj się na wyznaczone wizyty kontrolne i szczepienne.
Na tym etapie rozwoju niemowlę powinno być zaszczepione na:
- błonicę, tężec i krztusiec,
- Hib,
- polio,
- rotawiursy,
- pneumokoki.
Porady pielęgnacyjne
Pieluszkowe zapalenie skóry
Nie jest oznaką, że coś robisz źle, każdemu dziecku może przydarzyć się odparzenie skóry pod pieluszką. Użyj wtedy tłustej maści – zaczerwienienie powinno minąć. Jeśli nie mija, a nawet się nasila, poradź się lekarza – być może potrzebny będzie bardziej specjalistyczny preparat. Potem pamiętaj, by po każdej zmianie pieluszki smarować pupę dziecka kremem ochronnym, jeśli maluch ma skłonność do odparzeń.
Nie musisz myć główki dziecka codziennie, podczas każdej kąpieli. Gruczoły łojowe niemowlęcia nie pracują jeszcze pełną parą, więc włoski się nie przetłuszczają. Wystarczy, że umyjesz je 1-2 razy w tygodniu.
Karmienie niemowlaka
Mleko jest wciąż podstawą diety 16-tygodniowego dziecka. W tym tygodniu wciąż jeszcze nie ma potrzeby podawania dziecku żadnych innych pokarmów. Nie musisz też dopajać malucha wodą.
Karmienie piersią
Najlepiej nadal karmić dziecko wyłącznie piersią – i to aż do końca 6. miesiąca życia. W następnym tygodniu, jeśli będzie taka potrzeba, będziesz już mogła próbować rozszerzać dietę dziecka o pierwsze niemleczne posiłki.
Karmienie butelką lub mieszane
Podawaj dziecku porcje mleka zgodnie z tabelą umieszczoną na opakowaniu mleka modyfikowanego, którym karmisz maluszka, lub jeśli karmisz w sposób mieszany, tak jak ustaliłaś to z pediatrą. Pamiętaj, że apetyt niemowlęcia bywa zmienny – raz wypije więcej mleka, innym razem nieco mniej. Jeśli jednak ilość wypijanego mleka uległa drastycznej zmianie (np. dziecko pije dużo mniej niż zwykle), skontaktuj się z pediatrą.
Rozszerzanie diety niemowlaka
Już w kolejnym tygodniu życia będziesz mogła podać dziecku, zarówno karmionemu naturalnie, jak i sztucznie, pierwszy niemleczny posiłek. Rozpoczniesz wtedy rozszerzanie diety niemowlęcia.
Co może niepokoić?
Jesteś mamą już od prawie czterech miesięcy. Są jednak kwestie, które wciąż mogą spędzać ci sen z oczu.
Dziecko często się pręży i wygina
W pierwszych miesiącach życia dzieci podczas płaczu niekiedy prężą się i odginają głowę do tyłu tak, że gdyby je wtedy położyć na plecach, to stanęłyby na niej. Wygląda to dziwnie, ale nie świadczy o problemach z rozwojem. Co innego, jeżeli wyginanie się i odchylanie główki zdarza się w chwilach odprężenia. Wtedy może (ale nie musi) świadczyć o wzmożonym napięciu mięśniowym i wymaga konsultacji neurologa lub fizjoterapeuty.
Picie alkoholu przez mamę karmiącą piersią
Doniesienia o korzystnym wpływie alkoholu, w tym piwa, na laktację nie znalazły potwierdzenia naukowego. Sprawdzono to m.in. w doświadczeniu, w którym karmiącym kobietom podawano alkohol (w soku pomarańczowym) w ilości, jaka zwykle znajduje się w butelce piwa. Stwierdzono, że ilość wydzielanego pokarmu zmniejszała się – a nie zwiększała – o 25 proc. Do tego nawet niewielka (pojęcie względne) ilość alkoholu może zmieniać smak kobiecego pokarmu oraz wpływać na zachowania karmiącej mamy i na wyczuwany przez niemowlę zapach. Warto pamiętać, że pozornie korzystne działanie alkoholu, mające sprzyjać zasypianiu dziecka, wywołuje u niego zaburzenia snu. Nigdy nie pij alkoholu w czasie karmienia piersią!
Więcej o 16. tygodniu
Zobacz także: