Usiądź wygodnie w fotelu i sięgnij pamięcią wstecz tak daleko, jak potrafisz. Co pamiętasz z wczesnego dzieciństwa? Ile mogłaś mieć wtedy lat? Prawdopodobnie 4, może 3, ale raczej nie mniej! Podobnie będzie z Twoim dzieckiem.
Jednak uwaga: to, czego dziecko nie zapamięta, i tak będzie miało ogromny wpływ na jego życie!
Jak wyjaśnia profesor Jagodzińska, jedną z podstawowych przyczyn amnezji dziecięcej jest dziecięcy sposób odbioru świata: mały człowiek nie potrafi zrozumieć, uporządkować i nazwać tego, co się wokół niego dzieje, a co za tym idzie „zapakować” doświadczeń do odpowiednich „szufladek” w umyśle.
Zapomniane zdarzenia nie ulatniają się z umysłów bez śladu.
Zapomniane wspomnienia wpływają na nasze życie: decyzje, wybory, decydują o tym, jacy jesteśmy, jaki mamy stosunek do innych, co lubimy, czego się boimy. Na przykład boimy się psów, ale nie pamiętamy, że kiedyś nastraszył nas Burek sąsiada. Lubimy zapach pieczonych jabłek, choć nie umiemy sobie przypomnieć babcinej szarlotki.
Podobnie jest z innymi, o wiele ważniejszymi sprawami, np. poczuciem bezpieczeństwa. Gdy reagujesz na płacz niemowlęcia, kodujesz w jego umyśle informację: „Nie jestem bezradny. Było mi źle, więc zawołałem mamę i ona przyszła, by mi pomóc. Poradziłem sobie!”. Tak, to prawda: twoje dziecko nie będzie pamiętało, że wstawałaś do niego w nocy. Ale będzie wierzyło we własne siły i czuło się w świecie bezpiecznie.
Choć nie pamiętamy pierwszych lat życia, jest wiele dowodów na to, że nasza pamięć zaczęła funkcjonować, zanim przyszliśmy na świat.
Sprawdź także: Co słyszy dziecko w brzuchu mamy?
Wiadomo, że już od pierwszych dni życia dzieci rozpoznają znajome sytuacje.
Na początku ślady pozostawione w umyśle są bardzo nietrwałe. Dla noworodka każda zabawka jest „nowa” po upływie zaledwie dwóch minut od chwili, gdy widział ją po raz ostatni. Jednak szybko to się zmienia.
Pamięć dziecka rozwija się bardzo szybko
Choć d2-, 3-latki i przedszkolaki nadal kiepsko wypadają w testach laboratoryjnych (np. słabo zapamiętują szeregi cyfr), wolniej przetwarzają dane i nie stosują, tak jak dorośli, strategii ułatwiających zapamiętywanie (np. powtórek), szybko uczą się mówić, zapamiętują wierszyki, rozpoznają miejsca, gromadzą wiedzę o świecie, pamiętają zdarzenia z własnego życia.
Przeczytaj : Co powinno umieć dziecko zanim pójdzie do szkoły? Czego powinno doświadczyć? Z czym się zetknąć?
Nie możesz sobie przypomnieć zbyt wiele z czasów wczesnego dzieciństwa? To normalne. I nie oznacza wcale, że nic ciekawego nie spotkało cię w dzieciństwie. Po prostu niemowlęta i małe dzieci zapamiętują w inny sposób niż dorośli. Bobas zapamięta głos mamy i taty Noworodki potrafią korzystać nawet z tych doświadczeń, które zgromadziły przed przyjściem na świat. Kilkudniowe oseski rozpoznają m.in. odtwarzany z taśmy głos własnej mamy, uspokajają się , słysząc jej bicie serca, odróżniają mowę ojczystą od obcej, reagują na głos swojego taty, choć słyszały go tylko w brzuszku. Być może pamiętają o wiele więcej, kłopot w tym, że trudno to sprawdzić. Niemowlę zapamiętuje nowe przedmioty, ale tyko na chwilę Niestety, malutkie dzieci pamiętają je bardzo krótko. Od pierwszych chwil życia dzieci rozpoznają obrazy , dźwięki i inne bodźce, z którymi miały już kontakt. Gdy przytulasz je do piersi, zaczyna ssać, a więc w jego umyśle powstało już skojarzenie: mama + pierś = jedzenie. Dłużej przygląda się przedmiotom, które widzi po raz pierwszy, a więc potrafi odróżnić je od tego, co znajome. Jeśli często słyszy szczekanie psa, przestaje na nie reagować, a więc uznaje je za coś, czym nie warto sobie zaprzątać głowy. Choć maluszek od początku rejestruje w pamięci swoje doświadczenia, to ślady, jakie pozostają w jego umyśle, są na początku bardzo nietrwałe. Gdy pokażesz obrazek kilkudniowemu maluszkowi, zapomni o nim już po dwóch minutach (gdy zobaczy go po upływie tego czasu jeszcze raz, wyda mu się całkiem nowy). Trzymiesięczne dziecko jest przekonane, że smoczek, który wypadł mu z buzi, przestał istnieć. Jednak z tygodnia na tydzień pamięć dziecka jest coraz lepsza. Półroczne dziecko zapamiętuje niektóre twarze Gdy dziecko skończy pół roczku może już rozpoznać znajomą twarz na fotografii nawet po dwóch...
Przed narodzinami Choć nie pamiętamy pierwszych lat życia, jest wiele dowodów na to, że nasza pamięć zaczyna funkcjonować bardzo wcześnie – już przed narodzinami. Noworodki rozpoznają odtwarzany z taśmy głos własnej mamy: słuchają go chętniej niż głosu obcych kobiet. A skoro rozpoznają, to znaczy, że gdzieś w ich główkach świta myśl "Tak, ja to już słyszałem”. Odróżniają mowę ojczystą od obcej, a więc ich umysł zarejestrował jej rytm i melodię. Być może pamiętają znacznie więcej, jednak trudno to sprawdzić. Po narodzinach Od pierwszych chwil życia dziecko rozpoznaje obrazy, dźwięki i inne bodźce z którymi miało już kontakt. Przytulone do piersi zaczynają ssać, a więc pamiętają, że pierś = jedzenie. Dłużej wpatrują się w obrazek, który widzą po raz pierwszy, a więc potrafią odróżnić go od tych "starych". Przestają reagować płaczem czy przestrachem na często słyszane odgłosy, a więc gdzieś z zakamarkach ich umysłu, musi być ich ślad ("Ok., już to słyszałem i nie stało się nic złego. Nie ma co się przejmować"). Na początku ślady pozostawione w umyśle, są jednak bardzo nietrwałe. Z czasem to się zmienia. Dla noworodka każda zabawka jest "nowa" po upływie zaledwie dwóch minut od chwili, gdy widział go po raz ostatni. Jednak z czasem to się zmienia. Cztero- pięciomiesięczny bobas potrafi już rozpoznać twarz babci nawet po dwóch tygodniach. Ośmiomiesięczny malec zawzięcie szuka grzechotki, którą upadła mu na podłogę, a więc pamięta o niej także wówczas, gdy jej nie widzi. Wcześniej przestawała dla niego istnieć, gdy tylko tracił ją z oczu. Pod koniec pierwszego roku życia dziecko nie tylko rozpoznaje znajome przedmioty i sytuacje ale także potrafi odtwarzać...
Dobra, ale krótka – właśnie tak można określić dziecięcą pamięć. Ale już od pierwszych dni pracuje ona na wysokich obrotach! Noworodek pamięta kołysanki nucone przez mamę, gdy był jeszcze w jej brzuszku. Miesięczny maluch rozjaśnia się na widok znajomej twarzy. Półroczny zaś zaczyna płakać już od progu łazienki, bo np. pamięta nieudaną kąpiel. Roczne dziecko cieszy się, słysząc w telefonicznej słuchawce głos niewidzianej już od kilku tygodni babci. Pamięć malutkiego dziecka z każdym tygodniem działa coraz sprawniej. Dzięki niej gromadzi ono różnorodne doświadczenia, przetwarza je i na ich podstawie porządkuje swoją wiedzę o świecie. Pamięć dziedziczy się po przodkach Naukowcy są przekonani, że maluszek rodzi się z tzw. pamięcią gatunkową, dzięki której może się rozwijać. Pamięć tego typu powstała na przestrzeni wieków w wyniku ewolucji. Mimo że dziecko zupełnie nie zdaje sobie sprawy z jej istnienia, to z takiej pamięci korzysta już od pierwszych chwil swojego życia. Widać to gołym okiem. Maluch, choć nikt go nigdy tego nie uczył, wie, jak ssać kciuk, chwytać zabawkę, raczkować, wymawiać pierwsze słowa albo chodzić – tak samo jak ptaki wiedzą, w jaki sposób rozpostrzeć skrzydła, aby wzlecieć w powietrze. Umiem rozpoznać mamę Jeszcze przed porodem dziecko uczy się głosu swojej mamy, a w ciągu pierwszych dni po narodzinach zapamiętuje jej zapach i dotyk. Już kilkudniowy malec odróżni je nawet spośród wielu innych. Badacze z Uniwersytetu w Oksfordzie, udowodnili, że jeśli położymy przy prawym policzku tygodniowego maleństwa wacik nasączony pokarmem mamy, a przy lewym – drugi, pachnący mlekiem innej kobiety, prawie każde dziecko odwróci główkę we właściwą stronę! Co dzień dziecko uczy się od nowa W pierwszych miesiącach życia pamięć maluszka jest bardzo nietrwała....
