Dziecko nie chce ssać piersi – najczęstsze powody
To nie jest tak, że dziecko nie chce ssać piersi. Ono chce, ale być może coś mu w tym przeszkadza. Przyczyny problemu mogą być bardzo różne – od przepełnionej piersi po napięcie psychiczne dziecka lub mamy.
- Ewa Janczak-Cwil
Na różnym etapie rozwoju dziecka mogą pojawić się różne problemy, które sprawiają, że maluch nie chce ssać piersi. Przyczyny kłopotów ze ssaniem mogą być zewnętrzne lub może mieć je samo dziecko. Na szczęście z wszystkimi najczęściej można sobie poradzić samodzielnie lub z pomocą położnej, doradcy laktacyjnego albo pediatry.
Spis treści:
- Karmienie piersią, gdy dziecko nie chce ssać
- Dlaczego noworodek nie chce ssać
- Dlaczego dziecko nie chce ssać piersi
Karmienie piersią, gdy dziecko nie chce ssać
Jeśli masz wrażenie, że twoje dziecko nie chce ssać piersi, nie zrażaj się. Po prostu konsekwentnie je do niej przystawiaj. Jeśli maluszek jest głodny, będzie z zapałem chwytać sutek, a jeśli głodny nie jest, odmówi ssania albo possie chwilę, aby się pocieszyć lub uspokoić.
Wiele świeżo upieczonych mam, które urodziły pierwsze dziecko, ma wiele wątpliwości dotyczących karmienia: czy dziecko się najada, czy właściwie chwyta sutek, dlaczego czasami nie chce ssać piersi. Trzeba dać sobie czas, poznać się z dzieckiem i nauczyć rozpoznawać jego potrzeby. Nie należy się denerwować, zwłaszcza w momencie przystawiania niemowlęcia do piersi. Weź więc głęboki oddech i poznaj przyczyny, dla których najczęściej dziecko nie chce ssać piersi.
Dlaczego noworodek nie chce ssać
Zdarza się, że noworodek ma osłabiony odruch ssania albo nieprawidłowości w budowie jamy ustnej (np. za krótkie wędzidełko), które uniemożliwiają mu skuteczne ssanie. Jeśli noworodek mimo usilnych prób przyssania się do piersi, nie potrafi tego zrobić, trzeba skonsultować się z położną środowiskową, doradcą laktacyjnym lub lekarzem. Specjalista obejrzy jamę ustną dziecka, zbada, czy odruch ssania jest prawidłowy i w razie potrzeby podpowie, jak radzić sobie z karmieniem maluszka. Poniżej inne, najczęstsze przyczyny, dla których noworodek nie chce ssać.
Pierś jest zbyt pełna
Wypełniona do granic wytrzymałości mlekiem pierś jest twarda i dziecku może być trudno zassać do ust wystarczająco dużą część brodawki, aby mogło skutecznie pobierać z niej pokarm.
Rada: Przed karmieniem ręcznie lub laktatorem odciągnij trochę mleka – tylko tyle, aby pierś zmiękła. Pamiętaj, że w pierwszym miesiącu życia dziecka zalecana liczba karmień piersią w ciągu doby to 8-12, a karmienie na żądanie to podawanie piersi dziecku również wtedy, gdy potrzebuje tego matka (np. odczuwając przepełnienie piersi).
Obrzęk piersi
Gdy zaobserwujesz, że obie piersi są obrzęknięte, ucieplone, bolesne, brodawki są spłaszczone lub wyglądają na takie przez obrzękniętą otoczkę, a ty jesteś w pierwszych tygodniach po porodzie, to najprawdopodobniej masz obrzęk piersi. Twój maluch może mieć problem z uchwyceniem brodawki, co będzie powodowało jego frustrację i zwiększało twój niepokój.
Rada: To, co możesz zrobić, to zmiękczyć otoczkę poprzez odciąganie niewielkiej ilości pokarmu przed karmieniem, po to, aby dziecku było łatwiej ją uchwycić. Postaraj się dodatkowo zrelaksować w trakcie karmienia. Jest to stan, który najlepiej skonsultować ze specjalistą.
Mleko wypływa za szybko
Czasami mleko wypływa z piersi samoistnie i zbyt dużym strumieniem, zalewając jamę ustną niemowlęcia. Maluszek krztusi się i wypluwa brodawkę. Zdarza się to najczęściej wtedy, gdy pierś jest przepełniona.
Rada: Staraj się karmić dziecko wtedy, gdy tylko zaczyna wykazywać oznaki głodu, nie czekaj, aż zacznie się gwałtownie domagać piersi, a ona sama stanie się przepełniona. Możesz także tuż przed przystawieniem dziecka do piersi odciągnąć trochę mleka, aby nie wypływało pod dużym ciśnieniem. Najlepszą pozycją do karmienia w sytuacji, gdy maluch sobie nie radzi z szybkością wypływu lub ilością mleka, jest pozycja naturalna (mama jest w pozycji półleżącej na wznak, dziecko leży na brzuchu mamy, wzdłuż lub na ukos). Dzięki grawitacji wypływ mleka jest wolniejszy, co zmniejsza ryzyko krztuszenia się dziecka i puszczania piersi.
Dziecko chwyta pierś zbyt płytko
Podczas karmienia prawidłowo przystawione niemowlę wciąga do buzi całą brodawkę i większą część jej otoczki. Tylko taki chwyt pozwala niemowlęciu skutecznie ssać. Zbyt płytki chwyt sprawia, że mleka wypływa zbyt mało lub wcale nie płynie do ust dziecka, a mama może odczuwać ból. Maluch wtedy się denerwuje i nie chce ssać.
Rada: Naucz się, jak podawać dziecku pierś. Noworodkom warto czasem pomóc, chwytając pierś 1 cm nad otoczką brodawki, lekko ją spłaszczając i przysuwając główkę malucha w stronę brodawki w momencie, gdy ma bardzo szeroko otwarte usta. W razie kłopotów poproś o pomoc położną lub doradcę laktacyjnego.
Pokarmu jest zbyt mało
To najczęściej podawana przyczyna, która prowadzi do szybkiego zakończenia karmienia piersią, bądź dokarmiania dziecka. Przyczyny niedoboru pokarmu mogą leżeć po stronie matki (bardzo rzadko), po stronie dziecka lub wynikać z nieprawidłowego postępowania. Należy pamiętać, że pierwsze tygodnie po porodzie to regulacja laktacji. To, co możesz zrobić to zgłębianie wiedzy na temat fizjologii laktacji jeszcze przed porodem, znalezienie grupy wsparcia, wybranie położnej środowiskowej, która będzie cię wspierała w pierwszych tygodniach laktacji. Twoje piersi potrzebują trochę czasu, aby dostosować produkcję mleka do potrzeb małego ssaka.
Rada: Przystawiaj niemowlę do piersi często – ssanie stymuluje laktację. Jeżeli nadal jesteś zaniepokojona i chcesz mieć pewność, że maluch zjada odpowiednią ilość mleka – opowiedz o swoich wątpliwościach osobie zajmującej się laktacją, która zbada i zważy twojego malucha, zbada twoje piersi oraz oceni akt karmienia.
To ciekawe! Jesteś w dobrym nastroju, z miłością patrzysz na malca? Zwiększasz ilość hormonów odpowiadających za produkcję twojego mleka.
Dlaczego dziecko nie chce ssać piersi
Poniżej wymieniamy najczęstsze problemy, przez które niemowlę, które przestało być już noworodkiem, nie chce ssać sutka. Spróbuj zdiagnozować problem i go wyeliminować lub przeczekać.
Zatkany nosek
Niemowlę potrafi coś, czego nie umieją dorośli – ssać i połykać podczas oddychania przez nos. Gdy maluszek dostaje kataru, nie może skorzystać z tej umiejętności – musi oddychać przez usta. To dlatego podczas karmienia niemowlę z zatkanym noskiem się wścieka i często wypluwa pierś, żeby zaczerpnąć powietrza.
Rada: Oczyść nosek dziecka przed przystawieniem go do piersi. Używaj w domu nawilżacza powietrza i nie czekaj, aż maluszek będzie bardzo głodny, bo wtedy jest jeszcze mniej cierpliwy.
Niemowlę jest zmęczone
Senne dziecko zasypia przy piersi, przez co nie najada się i szybko znowu dopomina się o jedzenie.
Rada: Małego śpiocha, który zbyt szybko zasnął przy piersi, można delikatnie budzić i dalej karmić. Wystarczy połaskotać mały nosek lub policzek.
Dziecko (lub mama) jest podenerwowane
3-miesięczne dziecko nie chce ssać piersi? Tak zdarza się wtedy, gdy jest wytrącone z równowagi nadmiarem bodźców lub zlęknione. Czasami maleństwo wyczuwa podenerwowanie mamy i samo zaczyna się niepokoić, przez co ma problemy ze ssaniem.
Rada: Zapewnij dziecku spokojną atmosferę w domu. Na czas karmienia siadaj w spokojnym miejscu, możesz maluszkowi nucić lub śpiewać spokojne melodie, aby je nieco wyciszyć. Sama postaraj się także odprężyć – pomyśleć o czymś przyjemnym, rozluźnić wszystkie mięśnie i spokojnie oddychać. Pomaga też przyciszenie radia czy telewizora i odłożenie smartfona.
Zbyt wczesne wprowadzenie smoczka uspokajającego lub butelki
Smoczki mają inny kształt niż pierś mamy. Gdy zacznie się je stosować zbyt wcześnie, maluszek może tak mocno przyzwyczaić się do gumowego kształtu, że ssanie piersi wyda mu się niewygodne.
Rada: Powstrzymaj się z podawaniem dziecku smoczka uspakajającego i butelki. Najlepiej jest unikać podawania dziecku butelki przed upływem 6. miesiąca życia dziecka. Jest na to za późno? Zmień smoczek na inny. Może nowy model nie będzie zakłócał karmienia piersią?
Problemy z jamą ustną lub choroba
Ząbkowanie, pleśniawki, gorączka, ból gardła lub ucha – czasami to różne dolegliwości mogą nie pozwalać dziecku spokojnie ssać.
Rada: Na bolesne ząbkowanie lub pleśniawki pomogą znieczulające żele, które warto zaaplikować tuż przed przystawieniem maluszka do piersi. Przy infekcjach trzeba stosować się do zaleceń lekarza i wykazać cierpliwością. Chore niemowlę ma prawo być marudne i kaprysić przy jedzeniu. Dolegliwości miną wraz z powrotem do zdrowia.
Zmiana smaku mleka
Niektóre leki, ostre przyprawy lub np. czosnek mogą zmienić smak i zapach mleka w taki sposób, że twoje niemowlę to odczuje. Bardzo rzadko powodują one niechęć dziecka do ssania.
Rada: Pamiętaj natomiast, że karmienie piersią jest jedną z dróg poznawania smaków przez twojego malucha, więc dobrze, żeby twoje odżywianie było urozmaicone, a już na pewno nie powinnaś eliminować produktów na własną rękę.
Zmiana zapachu mamy
Niemowlę po zapachu rozpoznaje ciało matki. Zapach, który pozna i zapamięta, jest dla niego synonimem bezpieczeństwa, spokoju i pełnej piersi. Gdy zapach mamy się zmieni, maleństwo może się niepokoić i mieć kłopoty ze ssaniem piersi.
Rada: Przez pierwsze miesiące życia dziecka nie zmieniaj dezodorantu ani innych pachnących, kosmetyków, których używasz. Na marginesie: okres karmienia piersią to nie jest najlepszy czas na używanie intensywnie pachnących kosmetyków.
Dokarmianie mieszanką modyfikowaną
Wydaje ci się, że masz mało pokarmu i podajesz niemowlęciu nie tylko pierś, ale i butelkę z mieszanką mleczną? Błąd!
Rada: Sprawdź, jak dzidziuś przybiera na wadze. Jeżeli rośnie prawidłowo, mleka masz wystarczająca ilość. Jeśli myślisz, że słabo, poradź się położnej lub konsultanta laktacyjnego. Fachowcy podpowiedzą ci, co zrobić, by mleka było więcej. Dużo odpoczywaj, a najlepiej połóż się z dzidziusiem na cały dzień do łóżka i podawaj pierś, kiedy tylko ma na to ochotę.
Czasem konieczne jest dokarmianie mieszanką. Powinien to jednak zlecić lekarz (zarówno rodzaj mleka, jak i jego ilość).
Sprawdź także:
mgr Malwina Sierzan
Położna środowiskowa, pedagożka, doradczyni chustonoszenia. Przygotowuje kobiety do porodu, wspiera mamy w opiece nad noworodkiem