Dokarmianie dziecka na piersi – poznaj zasady
Zazwyczaj dziecka karmionego piersią nie trzeba dokarmiać, ale i od tej zasady są wyjątki. Dokarmianie będzie wskazane np. gdy dziecko słabo przybiera albo gdy mamy do czynienia z wcześniakiem
- Joanna Kieniewicz-Górska
Karmienie piersią to najlepsze, co możemy dać niemowlęciu i warto dołożyć wszelkich starań, aby je utrzymać. Z tego względu w okresie laktacji nie zaleca się zazwyczaj dokarmiania dziecka butelką – opite jak bąk mieszanką modyfikowaną nie będzie miało ochoty ssać długo piersi, a taki brak stymulacji może źle wpływać na laktację. Bywają jednak sytuacje, gdy dziecko karmione piersią wymaga okresowego lub stałego dokarmiania. Najlepsze w takiej sytuacji jest podawanie odciągniętego pokarmu mamy. Czasami bywa konieczne podawanie dodatkowo mleka modyfikowanego.
Nowe badania mówią: smoczek nie musi szkodzić laktacji
Wybór metody podawania pokarmu od lat wzbudza kontrowersje specjalistów. Uważają oni, że dziecko które dostaje do ssania smoczek, nie wróci do ssania piersi. To jednak nie jest reguła: są niemowlęta, które od razu po urodzeniu mają kłopoty z prawidłowym ssaniem, a smoczka „nie próbowały”, są też i takie, które po okresie dokarmiania powróciły do ssania piersi. Naukowcy wciąż starają się wyjaśnić przyczyny zaburzeń mechanizmu ssania.
Sprawdź, jak rozpoznać, że dziecko nie umie ssać piersi.
Filmy, nakręcone dzięki metodzie USG pokazują, że proces ssania niemowlęcia wygląda inaczej, niż jeszcze niedawno sądzono. Pokarm nie jest wymasowywany z piersi dzięki rytmicznej fali na języku – kluczową rolę odgrywa tu podciśnienie, jakie powstaje w przestrzeni pomiędzy szczytem brodawki, nasadą języka i podniebieniem dziecka. To właśnie dzięki podciśnieniu dziecko zasysa pokarm.
Niedawno przeprowadzone badania wykazały też, że dokarmianie butelką z odciągniętym pokarmem, o ile liczba karmień nie przekraczała 2 na dobę, nie wpływa negatywnie na karmienia piersią. Ta metoda sprawdza się m.in. u niemowląt rozdzielonych z mamą (np. z powodu jej wyjazdu lub powrotu do pracy) lub u dzieci, które radykalnie odmawiają ssania piersi. (Sprawdź też: karmienie i praca – jak utrzymać laktację).
Najlepsza butelka dla niemowlaka - sprawdź opinie
Gdy nie umie ssać piersi – pomoże SNS
Sytuacja, w której dziecko nie umie efektywnie ssać piersi, jest dla każdej mamy bardzo trudna i stresująca. Na szczęście istnieją różne sposoby podawania odciągniętego pokarmu lub mleka modyfikowanego. W przypadku zaburzeń mechanizmu ssania rehabilitanci i doradcy laktacyjni zalecają system SNS albo metodę: „Palec-dren-strzykawka” – dziecko chwyta dren (spływa nim mleko) wraz z palcem osoby karmiącej.
Noworodka albo niemowlę powinno się dokarmiać butelką tylko w uzasadnionych przypadkach, możliwie krótko, nie rezygnując z uczenia go ssania piersi. Podawanie butelki stwarza bowiem sytuację, w której i dziecko, i mama przyzwyczajają się do takiego sposobu karmienia. Ponadto budzi ono ryzyko przekarmiania. Decyzję taką warto podjąć z doradcą laktacyjnym, szukając takiego specjalisty, który dodatkowo nie wzbudza poczucia winy u mamy.
Jeśli dziecko umie chwycić pierś, ale nie uzyskuje odpowiedniej ilości mleka (taką sytuacją może być niedobór pokarmu u matki, rozbudzanie laktacji), można stosować tzw. system wspomagania karmienia czyli SNS. Wypełnioną mlekiem butelkę z drenami mama zawiesza na szyi – dren ułożony jest tak, by maluch mógł chwycić go wraz z sutkiem. W ten sposób uczy się ssać pierś, a ssąc, pobudza laktację.
(Co to jest kryzys laktacyjny i kiedy się go spodziewać? Czytaj: Kalendarz karmienia piersią)
Zobacz także
Wcześniak może nie mieć sił, by ssać
Czasem dziecko jest bardzo małe i słabe lub nie umie ssać, np. gdy urodziło się jako wcześniak, ze zbyt małą masą ciała albo ma wadę wrodzoną. W takich przypadkach przez pewien czas dostaje pokarm sondą, którą wprowadza się przez nosek wprost do żołądka. W tym czasie wskazane jest podawanie dziecku specjalnych terapeutycznych smoczków do nauki ssania, by mogło ćwiczyć tę niezwykle ważną umiejętność.
Niekiedy warto, zwłaszcza w przypadku wcześniaków, stosować odpowiednie nakładki na piersi (kapturki), które umożliwiają wcześniakom prawidłowe jej uchwycenie, patrz też: Kapturki do karmienia – za czy przeciw).
To ty decydujesz
Wybór sposobu dokarmiania dziecka karmionego piersią to indywidualna decyzja. Zależy od wieku dziecka, jego sytuacji zdrowotnej i rodzaju zaburzeń ssania piersi. Podejmuje ją lekarz prowadzący dziecko we współpracy z doradcą laktacyjnym. Jednak niezwykle istotne jest, aby metoda dokarmiania odpowiadała rodzicom i aby pozwoliła jak najszybciej wrócić do karmienia piersią.
Konsultacja: dr n. med. Magdalena Gugulska, międzynarodowy dyplomowany konsultant laktacyjny (IBCLC), dyrektor Centrum Nauki o Laktacji.