Niespokojny sen niemowlaka, rzucanie się i wiercenie: co pomoże dziecku zasnąć?
Niespokojny sen niemowlaka, rzucanie się w łóżeczku i przerwy w oddychaniu nie pozwalają wyspać się ani dziecku, ani jego rodzicom. Czasem niemowlę robi dziwne miny, gaworzy, a nawet płacze przez sen. Niespokojny sen nie zawsze jest powodem do obaw i nie musi świadczyć o chorobie, ale warto uważnie obserwować niemowlaka. Sprawdź, jak wyeliminować przyczyny niespokojnego snu i czy można podawać dziecku leki na sen, kropelki ziołowe, syropy oraz melatoninę.
Niespokojny sen niemowlaka to częste zmartwienie rodziców. Gdy niemowlę niespokojnie śpi, a rodzice obserwują rzucanie się, wiercenie i dziwne miny, jakie dziecko robi przez sen, pojawia się pytanie: czy niemowlę się wysypia? Niekiedy niepokój budzą też przerwy w oddychaniu i krótki, przerywany sen dziecka. Czasem rodzice decydują się na podanie dziecku leków na sen. Ale czy to nie jest szkodliwe? I skąd się bierze regres snu niemowlaka?
Spis treści:
Niespokojny sen niemowlaka to wbrew pozorom bardzo częste zjawisko. Noworodek i niemowlę często budzi się na karmienie albo wybudza się z powodu brudnej pieluchy. Ale rzucanie się przez sen starszego, kilkumiesięcznego niemowlaka wzbudza zaniepokojenie rodziców i rodzi pytania: czy dziecko jest zdrowe i czy na pewno się wysypia? Śpiące dziecko przechodzi różne fazy snu i różnie się w tym czasie zachowuje. W fazie snu głębokiego oddycha spokojnie, wolno i na ogół nie zmienia pozycji. W płytszym śnie, któremu często towarzyszą szybkie ruchy gałek ocznych, niemowlę może zmieniać pozycję oraz robić różne miny. Warto wiedzieć, że śpiące niemowlęta (w przeciwieństwie do dorosłych) zapadają głównie w tzw. fazę REM, czyli sen płytki.
Przyczyny niespokojnego snu niemowlaka mogą być różne: od zwykłej niewygody po chorobę. Najczęściej niemowlę śpi niespokojnie, bo:
- coś mu przeszkadza: np. uwierająca pielucha albo nierówny materac do spania
- w sypialni jest za gorąco (ponad 21 stopni C)
- wilgotność powietrza w pokoju jest nieodpowiednia (właściwa to 40-60%)
- nie zdążyło się wyciszyć po pełnym wrażeń dniu
- brakuje mu rutyny w ciągu dnia
- ma zły sen
- jest chore (początek infekcji), męczy je ból, kolka albo ząbkowanie.
Niespokojny sen niemowlaka a pasożyty
Choć niespokojny sen niemowlaka nie jest zazwyczaj objawem poważnych zaburzeń, warto bacznie obserwować dziecko i każdą wątpliwość konsultować z lekarzem. Nawet u niemowląt może dojść np. do zarażenia pasożytami, a jedną z oznak jest właśnie niespokojny sen. Towarzyszące objawy pasożytów to:
- bóle brzucha
- zaczerwienienie okolic odbytu
- brak apetytu
- spadek masy ciała
Ważne! U dziecka w różnym wieku może wystąpić tzw. regres snu. W tym czasie dziecko, które wcześniej spało już względnie dobrze, może zacząć wybudzać się w nocy, stać się bardziej płaczliwe i niespokojne. Regres snu ma najczęściej związek ze
skokami rozwojowymi i trwa od kilku dni do kilku tygodni.
Niespokojny sen niemowlaka a refluks
Niektóre niemowlęta cierpią na refluks, co objawiać się może częstym ulewaniem. Czasami jednak ulewania nie ma, ale treść cofa się z żołądka do przełyku, co powoduje że dziecko odczuwa ból lub pieczenie w górnej części brzucha lub dolnej części klatki piersiowej. Refluks nasila się w pozycji leżącej, dlatego dotknięte nim niemowlęta mogą po odłożeniu ich do łóżeczka mieć kłopoty ze spokojnym zasypianiem.
Gdy niemowlę śpi niespokojnie, może się wiercić, a nawet rzucać przez sen, często zmieniać pozycję i popłakiwać (albo śmiać się). Rodzice obserwują też u dziecka szybkie ruchy gałek ocznych, niemowlę może gaworzyć i sapać. Jeśli dziecko śpi niespokojnie, ale się nie budzi, lepiej poczekać, aż samo się uspokoi, ewentualnie przytulić czy pogłaskać po główce, dając mu poczucie ciepła i bezpieczeństwa.
Uwaga, krótkie
przerwy w oddychaniu, jeśli nie przekraczają 10–15 sekund, nie są niczym niepokojącym. Rodziców powinny zaś zaalarmować trwające dłużej
bezdechy senne.
Poniżej podajemy sposoby, jak pomóc dziecku, jeśli ma kłopoty z zasypianiem lub spokojnym snem między karmieniami:
- ubieraj dziecko na noc w ubranka z naturalnych włókien, sprawdzając, czy nie ma w nich metek, które mogłyby drażnić dziecko
- odpowiednio do temperatury dobieraj przykrycie dla dziecka – gdy niemowlętom jest za gorąco, mogą mieć kłopoty z zasypianiem lub wybudzać się w nocy
- postaraj się, aby w pokoju, gdzie śpi niemowlę, panowała odpowiednia temperatura (do 21 stopni) i wilgotność (40-60 procent)
- wypracuj stały rytuał przygotowujący dziecko do snu – np. kładź je zawsze po wieczornej kąpieli
- zadbaj o to, aby w całym domu lub mieszkaniu panował spokój – przycisz telewizor lub radio, ucisz starsze dzieci itp.
- jeśli podejrzewasz, że kłopoty ze snem dziecka mogą wynikać z refluksu, spróbuj pod przednie nóżki łóżeczka niemowlęcia wstawić grube książki, tak aby dziecko leżało z głową ułożoną wyżej od bioder
- w sytuacji gdy podejrzewasz u dziecka pasożyty lub inne kłopoty zdrowotne, koniecznie skontaktuj się z pediatrą.
Na filmie, który znajduje się poniżej, położna Edyta Brala tłumaczy, w jaki sposób można pomóc niemowlęciu zasypiać. Tłumaczy także, że każde niemowlę może mieć nieco inne potrzeby w tym zakresie:
Jeśli dziecko źle śpi i zastanawiasz się, czy można podać mu leki na sen, odpowiedź jest jednoznaczna: nie! Powodów jest wiele: syropki i kropelki na sen dla dzieci nie działają, mogą poważnie zaszkodzić, a do tego odwrócić uwagę rodziców od rzeczywistych przyczyn niespokojnego snu niemowlaka. Pamiętaj, że:
- w Polsce nie ma zarejestrowanego leku na sen dla dzieci
- leki antyhistaminowe (przeciwalergiczne), których skutkiem ubocznym jest senność, powinny być stosowane z zalecenia lekarza, inaczej mogą źle wpływać na układ nerwowy i sercowo-naczyniowy
- nie udowodniono żadnego pozytywnego działania leków homeopatycznych
- nie zaleca się podawania niemowlętom żadnych ziół, także na dobry sen, gdyż brakuje danych na temat bezpieczeństwa ich stosowania u dzieci; należy też unikać naparu z kopru włoskiego ze względu na zawartość rakotwórczego estragolu.
Warto również przypomnieć, że w Polsce melatonina nie została zarejestrowana do stosowania w leczeniu dzieci, a jej długotrwałe przyjmowanie może mieć negatywny wpływ na układ hormonalny.
Uwaga! Leki nasenne dla dorosłych pod żadnym pozorem nie nadają się dla dzieci. Stanowią dla nich śmiertelne zagrożenie i powinny znajdować się poza zasięgiem maluchów.
Zobacz też:
