Zero waste — z ang. zero śmieci/odpadów — zyskuje na popularności wśród ludzi, którym leży na sercu stan środowiska i dobro planety. Tylko ok. 20 proc. plastiku na świecie podlega recyklingowi. W myśl idei zero waste eliminacja produkcji odpadów oznacza takie wykorzystanie przedmiotów, by mogły służyć nam dłużej, były wielokrotnego użytku i mogły być naprawiane lub przerabiane bez szkody dla środowiska. Zasady możesz wprowadzić nawet do ekologicznego wychowania dziecka, i to już od kołyski!
O zero waste:
1. co to jest?
2. zasady 5R
3. jak zacząć
4. jak być zero waste
Zero waste: co to jest?
Zgodnie z definicją międzynarodowej organizacji Zero Waste International Alliance zero waste to „ochrona wszystkich zasobów poprzez odpowiedzialną produkcję, konsumpcję, ponowne użycie i odzysk produktów, opakowań i materiałów, bez ich spalania i bez pozbywania się ich do ziemi, wody lub powietrza, co zagraża środowisku lub”.
Zero waste: zasady
Zero Waste to zbiór zasad, które pomogą ci zmniejszyć liczbę produkowanych śmieci. Możesz być zero waste w kuchni, ale też i w całym domu (i życiu!). W skrócie zero waste sprowadza się do zasady 5 R: Refuse, Reduce, Reuse, Recycle, Rot (z ang.):
- odmawiaj (refuse) rzeczy, których nie potrzebujesz,
- ograniczaj (reduce) rzeczy, które są ci potrzebne (i których nie możesz odmówić),
- używaj ponownie (reuse) to, czego używasz (a czego nie możesz odmówić lub ograniczyć),
- przetwarzaj (recycle) wszystko, czego nie możesz odmówić, ograniczyć, użyć ponownie,
- kompostuj (rot) całą resztę.
W myśl zasad zero waste:
- ograniczasz liczbę posiadanych przedmiotów do tych naprawdę potrzebnych ci do życia,
- nie używasz jednorazowych opakowań i odmawiasz ich przyjmowania w sklepach,
- stawiasz na opakowania wielokrotnego użytku, np. słoiki, szklane butelki,
- wykorzystujesz przedmioty ponownie, np. wyszczerbione kubki mogą być osłonkami na doniczki, słoiki po dżemie pojemnikami na pinezki, guziki, przyprawy itp.,
- segregujesz śmieci i przetwarzasz te, które się da, np. z firanek szyjesz torebki na warzywa,
- nie wyrzucasz, naprawiasz — ubrania, buty, sprzęt elektryczny,
- kompostujesz odpady bio.
Jak zacząć życie zero waste?
Na początek zminimalizuj zużycie plastiku i produkcję śmieci. Wybierz:
- materiałowe torby na zakupy wielokrotnego użytku
- siatki z firanki na warzywa i owoce zamiast jednorazowych foliowych torebek
- woskowijki zamiast folii spożywczej
- słoiki zamiast plastikowych pojemników na żywność
- kranówka zamiast wody w plastikowych butelkach
- saturator do wody gazowanej (np. Soda stream)
- produkty spożywcze na wagę
- kubeczek menstruacyjny
Jak być zero waste?
Oto kilka porad zgodnych z zasadami 5R, które pomogą ci być zero waste:
- odmawiaj (refuse):
- Nie przyjmuj ulotek, gazetek promocyjnych ze sklepów,
- Nie przyjmuj gratisów: długopisów reklamowych, breloczków, naklejek, folderów, gadżetów dodawanych do produktów. Nie twórz na nie popytu.
- Ograniczaj (reduce)
- Przejrzyj swój stan posiadania i pozbądź się rzeczy, które nie są ci potrzebne. Oddaj ubrania, książki, zabawki, z których twoje dziecko wyrosło, zbędne meble itp. organizacjom i sklepom charytatywnym, daj ogłoszenia w grupach na facebooku i na olx. W ten sposób przekażesz te przedmioty osobom, które ich potrzebują.
- Rób listę zakupów przed wyjściem do sklepu. Im mniej przyniesiesz do domu, tym mniej śmieci wyprodukujesz.
- Używaj ponownie (reuse)
- Zamień jednorazowe pieluszki, chusteczki, podpaski, serwetki, torby na zakupy na rzeczy wielokrotnego użytku. Bez problemu zaopatrzysz się w pieluchy wielokrotnego użytku, a nawet wielorazowe podpaski!
- Robiąc zakupy spożywcze, zabieraj ze sobą torby z tkaniny, firankowe woreczki na zakupy, słoiki na ser czy wędlinę na wagę.
- Przetwarzaj (recycle)
- Najpierw zastanów się, co możesz jeszcze wykorzystać, czego odmówić, co ograniczyć. Dopiero potem wyrzuć do odpowiedniego kontenera do segregacji śmieci.
- Kupuj w second-handach, wymieniaj się używanymi rzeczami. Kupując coś nowego, wybieraj metal, papier i szkoło, unikaj plastikowych opakowań i przedmiotów.
- Kompostuj (rot)
- Śmieci organiczne (bio) to np. odpadki z owoców i warzyw, fusy z kawy, herbata sypka. Przeznacz jeden kosz na zbieranie tych odpadów i kompostuj je. Przydadzą się do ogrodu!
Bibliografia:
- Johnson B. Pokochaj swój dom. Zero Waste Home, czyli jak pozbyć się śmieci, a w zamian zyskać szczęście, pieniądze i czas. Warszawa: Agora, 2017. ISBN: 9780141981765 [online] Penguin Books UK [dostęp 12.02.2020]. Dostępny w internecie: penguin.co.uk/articles/2016/ten-tips-for-a-zero-waste-home/
- Zero Waste International Alliance [online] zwia.org [dostęp 12.02.2020]. Dostępny w internecie: http://zwia.org/zero-waste-definition/
- Polskie Stowarzyszenie Zero Waste [online] zero-waste.pl [dostęp 12.02.2020]. Dostępny w internecie: http://zero-waste.pl/czym-jest-zero-waste/
Zobacz też: