Rozwód, gdy małżonkowie mają dzieci, wymaga podjęcia odpowiednich kroków. Sąd oczekuje dowodów, że rodzice mają na uwadze dobro wspólnego niepełnoletniego potomstwa. Wraz z pozwem rozwodowym powinno się złożyć porozumienie rodzicielskie. Wiele sądów wymaga również wcześniejszych mediacji rodzinnych. Oprócz prawnych aspektów dotyczących rozwodu i dzieci dochodzą kwestie emocjonalne: rozstanie rodziców w najbardziej dramatyczny sposób przeżywają maluchy, które nie były przygotowane na taką sytuację.

Reklama

Rozwód a dzieci:

Rozwód a emocje dzieci

Typowym uczuciem dzieci podczas rozwodu rodziców jest lęk. Małe dziecko traci poczucie bezpieczeństwa, które do tej pory zapewniali mu rodzice. Boi się, że zostanie opuszczone, bo „skoro odszedł tata, to może odejść i mama, i zostanę wtedy sam”. Martwi się, że teraz mama może przestać kochać również jego. W obawie przed jej utratą, bo to z nią zwykle zostaje dziecko, chodzi za nią krok w krok i nie pozwoli nawet na kilka minut wyjść do sklepu.

Jak powiedzieć dziecku o rozwodzie?

Bardzo ważne jest to, żeby odpowiednio poinformować dzieci o rozwodzie. Podczas rozmowy należy podkreślać, że wasze rozstanie nie ma wpływu na uczucia, którymi obdarzacie dziecko i że w żaden sposób nie jest ono winne decyzji o rozwodzie. To, jak silnie dziecko zareaguje na rozwód rodziców i jak bardzo go przeżyje, zależy od kilku czynników:

  • Wiek dziecka podczas rozwodu rodziców – z rozstaniem rodziców najtrudniej pogodzić się dzieciom między 7. a 16. rokiem życia.
  • Rodzeństwo – najboleśniej rozwód rodziców przeżywają jedynacy. Brat lub siostra stanowią w tej sytuacji wsparcie.
  • Atmosfera w domu i sposób rozstania rodziców – wojna między rodzicami, kłótnie i wzajemne oskarżenia krzywdzą dziecko i odbiją się bardzo negatywnie na psychice dziecka po rozwodzie rodziców, choć początkowo może ono odczuć ulgę, gdy sytuacja się uspokoi. Pokojowe rozstanie nie pociągnie za sobą tak dramatycznych skutków.

Rozwód a wiek dziecka: skutki

Reakcje dzieci na rozwód będą zmieniać się wraz z upływem czasu. Na początku:

Zobacz także
  • Małe dziecko po rozwodzie może chwilowo cofnąć się w rozwoju – samodzielne już przedszkolaki trzeba ubierać, myć, karmić. Kilkulatek może zacząć się moczyć, ssać palec lub budzić w nocy z krzykiem. Takie zachowania zazwyczaj mijają samoistnie po kilku tygodniach, dlatego okaż dziecku dużo cierpliwości i zrozumienia. Nie wyśmiewaj go, gdy chce znów ssać smoczek, nie opędzaj się, gdy trzyma cię za sukienkę. Miej dla niego w tym trudnym okresie dużo czułości i cierpliwości. Okazuj dziecku miłość. Zachęcaj, by wyrażało swoje uczucia (np. w zabawie opowiadając, co czują lale i misie) i stale zapewniaj, że zawsze będziesz przy nim i zawsze będziesz go kochać.
  • Dziecko będzie obwiniać się za rozwód rodziców – może na przykład dojść do wniosku, że „tata odszedł, bo byłem niegrzeczny, nie chciałem pić mleka na śniadanie, pomazałem kredką ścianę”. Jeśli rodzice nie uwolnią dzieci od tego przekonanie, z niejasnym poczuciem winy mogą zmagać się przez długie lata po rozwodzie rodziców.
  • Starsze dziecko może mieć poczucie krzywdy po rozwodzie rodziców – cierpienie może wyrażać się na różne sposoby. Dziecko może płakać, być stale smutne i zamknięte w sobie, gorzej się uczyć. Objawy mogą pojawić się także w sferze fizycznej – dziecko może zacząć się skarżyć na bóle brzucha czy głowy, mieć tiki czy jąkać się. Rodzice muszą zdawać sobie sprawę, że reakcją dziecka na ich rozwód może być również złość. Warto zachęcać dzieci do wyrażania swoich uczuć dotyczących nowej sytuacji. Ich nazwanie sprawia bowiem, że łatwiej sobie z nimi poradzić.
  • U nastolatka po rozwodzie rodziców może pojawić się agresja – dojrzewająca młodzież najbardziej burzliwie przeżywa rozwód rodziców, bywa agresywna, buntuje się. Ten bunt może przejawiać się w różnych formach: pyskowaniu, izolowaniu się, zaniedbywaniu obowiązków szkolnych, ucieczkach z domu. Nastolatki szukają wtedy akceptacji wśród rówieśników i łatwo wchodzą w środowiska, w których jest alkohol czy narkotyki. Istnieje też niebezpieczeństwo, że dziecko buntując się, zerwie kontakty z jednym z rodziców. Spokojna rozmowa, bez oceniania i wymówek, nastawiona na zrozumienie uczuć nastolatka jest najlepszą, choć trudną metodą zapobiegania i rozwiązywania takich problemów.

Rozwód a dzieci: formalności wymagane przez sąd

Składając pozew rozwodowy, dołączcie do niego podpisany przez obu rodziców plan wychowawczy. Musicie też dojść do porozumienia w kwestii wysokości alimentów, przyszłych kontaktów dziecka z rodzicem, z którym nie będzie mieszkało (chyba że zdecydujecie się na opiekę naprzemienną). Sąd zadecyduje też o władzy rodzicielskiej – czy pozostawi pełne prawa obojgu rodzicom, czy może ograniczy prawa rodzicielskie jednego z nich.

Możecie również zostać zobowiązani do przedstawienia podczas rozprawy rozwodowej świadków w związku z sytuacją dzieci. Powinny to być osoby, które mają częsty kontakt z dzieckiem i mogą opowiedzieć o nim przed sądem. Świadek opowiada o relacjach dziecka z rodzicami, o tym, jak się rozwija, jak reaguje na rozstanie rodziców.

Sąd może również skierować do domu, w którym mieszka dziecko, kuratora sądowego. Takie wizyty mogą – ale nie muszą – być zapowiedziane. Kurator sporządzi sprawozdanie z wizyty, podczas której oceni sytuację mieszkaniową dziecka, przeprowadzi rozmowę z rodzicem/rodzicami, a czasami także z dzieckiem.

W bardzo konfliktowych sprawach rozwodowych oraz w sytuacjach, gdy jedno z rodziców wnioskuje o pozbawienie władzy rodzicielskiej drugiego rodzica, sąd może oczekiwać opinii biegłych z OZSS (Opiniodawczy Zespół Specjalistów Sądowych). Przeprowadzają oni testy i badania, które oceniają, jakimi rodzicami są występujący o rozwód, jakie więzi łączą je z dziećmi i czy dobro dziecka nie jest zagrożone.

Podział majątku po rozwodzie a dzieci

Gdy małżonkowie zawierają małżeństwo – automatycznie powstaje między nimi wspólnota majątkowa. Wszystko, czego dorobią się podczas trwania małżeństwa, jest ich wspólnym majątkiem. Wspólnota ta ustaje, gdy dochodzi do rozwodu. Małżonkowie mogą wtedy wnosić o podzielenie wspólnego majątku. Podział majątku dotyczy jednak jedynie rodziców, nie dzieci. Wyrok sądowy uwzględnia także kwestie związane z obowiązkiem alimentacyjnym – gdy jeden z rodziców będzie sprawować opiekę nad dziećmi, drugi z nich zostanie obciążony obowiązkiem płacenia alimentów.

Zobacz też:

Reklama
Reklama
Reklama
Reklama