Beta hCG - normy i przyrost. Jak interpretować wyniki badania beta HCG?
Normy beta-hCG zmieniają się w zależności od stopnia zaawansowania ciąży. Hormon beta-hCG produkowany jest przez organizm w momencie, kiedy dochodzi do zapłodnienia, a jego poziom wzrasta wraz z trwaniem ciąży. Zarówno zbyt niski, jak i zbyt wysoki poziom beta HCG może oznaczać nieprawidłowości, dlatego warto wiedzieć, jak interpretować wyniki.
Normy beta-hCG, czyli gonadotropiny kosmówkowej, są różne dla poszczególnych tygodni ciąży. To właśnie na podstawie poziomu beta-hCG można stwierdzić ciążę, dlatego znana ona jest także jako „hormon ciąży”. Beta HCG najbardziej rośnie do końca I trymestru ciąży. Później ilość hormonu może się wahać, ale nadal utrzymuje się na wysokim poziomie. Hormon beta-hCG jest produkowany już od około 7. dnia po zapłodnieniu. Pełni bardzo ważną rolę – utrzymuje funkcję ciałka żółtego i podtrzymuje wytwarzanie progesteronu aż do chwili, gdy wykształci się łożysko. Dzięki beta-hCG płód może dalej się rozwijać. Hormon najpierw produkuje zapłodnione jajo, a potem trofoblast, czyli przyszłe łożysko - po porodzie zaś znika z krwi.
Spis treści:
- Normy beta-hCG dla każdego tygodnia ciąży
- Jaki wynik beta-hCG oznacza ciążę?
- Jak rośnie beta-hCG w ciąży?
- Poziom beta-hCG a mdłości
- Beta-hCG a brak ciąży
Beta-hCG - normy
Na każdy tydzień ciąży przypadają inne normy hormonu beta-hCG. Poniżej znajdziesz informacje o tym, jaki wynik beta-hCG może potwierdzić ciążę, w jaki sposób poziom tego hormonu może wzrastać i spadać w trakcie rozwoju płodu, a także kiedy powinien niepokoić. Ponieważ gonadotropina kosmówkowa pojawia się na wczesnym etapie ciąży, stwierdzenie jej obecności stało się sposobem na wczesne wykrywanie, że doszło do zapłodnienia. To jedno z pierwszych badań w ciąży. Działanie testów ciążowych polega właśnie na stwierdzaniu obecności hCG, a dokładnie – jej podjednostki beta-hCG.
Normy beta-hCG dla każdego tygodnia ciąży
Po co bada się beta-hCG?
Dr n. med. Marzena Jurczak Czaplicka, ginekolog położnik z IMiD:
„Badanie beta-hCG z krwi ocenia ilościowo poziom hormonu produkowanego przez kosmówkę, czyli tkankę, która jest specyficzna dla ciąży. Poziom beta-hCG we krwi może potwierdzić wczesną ciążę już przed terminem spodziewanej miesiączki, natomiast seryjne oznaczenia hormonu bywają przydatne do monitorowania prawidłowego rozwoju wczesnej ciąży”.
Jaki wynik beta-hCG oznacza ciążę?
Niski poziom hCG (poniżej 5 mIU/ml) oznacza, że nie doszło do implantacji zarodka. Za potwierdzenie ciąży uznaje się wynik o wartości 5 mlU/ml. Jeśli jest niższy, może to świadczyć, że zarodek rozwija się poza macicą (ciąża ektopowa) lub doszło do jej utraty. Na tak wczesnym etapie ciąży bardzo często dochodzi do poronienia – wiele kobiet nawet o tym nie wie, że doszło u nich do zapłodnienia. Przyczyną wczesnych poronień są wady chromosomalne płodu lub zaburzenia hormonalne, na które cierpi kobieta.
Hormon ten można wykryć:
- w moczu – poziom beta-hCG w moczu badają domowe testy ciążowe, które można kupić w aptece. Mają one różną czułość. Aby ich wynik był wiarygodny, warto wykonywać je w odpowiednim czasie. Test o czułości mniejszej niż 50 mIU/ml – ok. 10 dnia po stosunku, test o czułości do 80 mIU/ml po 14 dniach. Są również testy, które mają czułość 100 mIU/ml – te warto wykonywać dopiero po 3 tygodniach od zapłodnienia.
- w krwi – hCG z krwi można zbadać w laboratorium. To tzw. test ciążowy z krwi. Ten sposób oznaczenia poziomu gonadotropiny kosmówkowej jest bardziej dokładny i pozwala w przybliżeniu określić również wiek ciąży (normy b-hCG dla poszczególnych tygodni ciąży sprawdź poniżej). Oznaczenie poziomu hCG we krwi pozwala sprawdzać, czy ciąża rozwija się prawidłowo, zanim będzie można zobaczyć ją podczas badania USG.
Jak rośnie beta-hCG w ciąży?
Jeśli ciąża rozwija się prawidłowo, poziom beta-hCG szybko rośnie: w ciągu pierwszych 4 tygodni przyrasta podwójnie co 2 dni. Między 8. a 10. tygodniem ciąży osiąga najwyższą wartość. W tym czasie łożysko jest już wykształcone i od tego momentu gonadotropina zaczyna maleć – w ciągu dwóch dni spada o ok. 35 proc.
Warto pamiętać, że zarówno zbyt niski, jak i zbyt wysoki poziom beta-hCG w ciąży może oznaczać kłopoty:
- Zbyt wysoki poziom może świadczyć o tym, że coś złego dzieje się z łożyskiem (ciąża zaśniadowa, rak kosmówki)
- Zbyt niski poziom w II trymestrze – może być objawem zespołu Edwardsa.
Uwaga: Nadmiar gonadotropiny kosmówkowej nie zawsze oznacza kłopoty. Może też być sygnałem, że nosisz w brzuchu nie jedno, lecz więcej dzieci (ciąża wielopłodowa).
Poziom beta-hCG a mdłości
Wysoki poziom gonadotropiny kosmówkowej prawdopodobnie odpowiada za silne mdłości i wymioty, na które często skarżą się ciężarne. Te nieprzyjemne objawy są najbardziej dokuczliwe w I trymestrze, a potem słabną lub całkiem ustępują – tak jak obniża się poziom hCG podczas ciąży.
Beta-hCG a brak ciąży
Gonadotropinę kosmówkową podaje się również kobietom, które starają się o dziecko i mają problemy z zajściem w ciążę:
- aby pobudzić owulację,
- zapobiec niewydolności ciałka żółtego,
- gdy stymuluje się jajniki, aby uzyskać komórki jajowe, które zostaną zapłodnione in vitro.
Beta-hCG jest również markerem nowotworowym. To znaczy, że hormon ten może być nadmiernie produkowany przez niektóre nowotwory. Zwiększony poziom beta-hCG może pojawiać się u kobiet (które nie są w ciąży) i mężczyzn np. przy nowotworach pęcherza moczowego, płuc, jajnika, macicy, jąder.
Zobacz też: