Soki dla niemowląt: od kiedy podawać? [AKTUALNE ZALECENIA]
Soki dla niemowląt, zwłaszcza owocowe, są niewskazane. Aż do ukończenia przez dziecko pierwszego roku życia nie należy niemowlętom w ogóle podawać soków – takie są najnowsze zalecenia polskich specjalistów od żywienia niemowląt i dzieci. Wynika to z dużej zawartości cukrów, co sprzyja próchnicy, ale nie tylko.
- Ewa Janczak-Cwil
Soki dla niemowląt były jednym z napojów, które przez wiele lat podawano małym dzieciom po tym, jak zaczynano rozszerzać dietę niemowlaka. Sok jabłkowy czy marchwiowy w butelce dla starszego niemowlęcia nie był niczym dziwnym. Obecnie stanowisko specjalistów jest jasne, nawet naturalne soki to zbyt duża dawka cukrów. Niemowlę powinno pić mleko albo wodę aż do 12 miesiąca życia. Kropka!
Soki dla niemowląt
Od 2001 roku Amerykańska Akademia Pediatryczna zalecała podawanie soków dla niemowląt powyżej 6. miesiąca życia. Polscy specjaliści mieli takie samo zdanie. Dziś jedni i drudzy zalecają, aby w pierwszym roku życia w ogóle nie podawać dzieciom soków – sprawdź nowy schemat żywienia niemowląt. Przyzwyczajanie niemowląt do słodkiego smaku i cukru w diecie, nawet tego pochodzącego z owoców, może być przyczyną otyłości i próchnicy u dzieci w przyszłości.
„Nie znajdujemy żadnego powodu, by nadal rekomendować podawanie soków owocowych dzieciom poniżej 12. miesiąca życia. Zalecamy za to karmienie piersią lub pojenie niemowląt zwykłą wodą" – wyjaśnia dr Steven A. Abrams z Wydziału Pediatrii Dell Medical School na Uniwersytecie Stanowym w Teksasie.
Niemowlęta powinny być karmione wyłącznie mlekiem mamy. Jeśli rodzice decydują się na podawanie innych płynów, powinni ograniczyć się do wody. Wyrobienie w dziecku nawyku picia wody jest niezwykle ważne. Maluchy, które przyzwyczajają się do picia słodkich soków owocowych, niechętnie piją neutralną w smaku wodę.
Zatem w diecie zdrowego niemowlęcia nie ma miejsca ani na soki owocowe, ani na soki warzywne. Warto się z tym pogodzić dla zdrowia dziecka. Wyjątkiem są niemowlęta ze specjalnymi potrzebami – w ich przypadku lekarz może zalecić podawanie soków dla niemowląt. Reszcie pozostaje mleko albo woda dla niemowląt i dzieci.
Soki dla niemowląt – co w nich złego?
Soki to nie to samo co owoce. Soki nie zawierają błonnika, albo jest go w nich mniej (soki przecierowe) albo prawie wcale (soki klarowne). Za to owoce są bogate w błonnik. Dlaczego ma to znaczenie? Błonnik spowalnia wchłanianie się cukrów do krwi, a więc zjedzenie owocu nie powoduje tak gwałtownego wzrostu poziomu cukru we krwi jak wypicie soku.
Owoc też na dłużej niż sok zaspokaja głód. Wynika to z tego, że jego zjedzenie nie wywołuje tak dużego wyrzutu insuliny do krwi, jaki ma miejsce po wypiciu soku. Insulina sprawia, że cukier z krwi jest wychwytywany przez mięśnie, mózg i wątrobę, a im jest jej więcej, tym szybciej cukier z krwi znika i... pojawia się uczucie głodu. Na dodatek soki dla niemowląt mogą zakłócać ilość białka i tłuszczu w diecie dziecka, a także skutkować mniejszą przyswajalnością żelaza, prowadząc do niedoborów żelaza.
Soki dla niemowląt to zły pomysł także dlatego, że przyzwyczajone do słodkiego smaku soków dziecko niechętnie będzie pić wodę i inne niesłodzone napoje. Sprzyja to zwiększaniu cukru w diecie dziecka, a co za tym idzie próchnicy i skłonności do tycia. Nadmiar cukrów to też prosta droga do chorób cywilizacyjnych:
- nadciśnienia,
- cukrzycy,
- otyłości u dzieci,
- syndromu metabolicznego
- miażdżycy, zawałów i udarów.
Soki dla niemowląt się nie nadają, a co ze starszymi dziećmi?
Dzieci po pierwszym roku życia mogą pić soki, ale powinny być one jedynie dodatkiem do posiłków, a nie samym posiłkiem. Porcja soku nie jest też odpowiednikiem porcji owoców (m.in. ze względu na małą ilość niezbędnego w diecie błonnika, który jest ważnym elementem budowania prawidłowej flory bakteryjnej dziecka, a więc i jego odporności).
W najnowszych wytycznych znajduje się zapis dotyczący podawania dzieciom soków na bazie owoców. Chodzi o prawdziwe soki, 100 proc. naturalne, a nie o napoje owocowe! Zgodnie z nimi, dzieci mogą otrzymywać:
- do 120 ml soku (ok. pół szklanki) na dobę – dzieci w wieku od 1 do 3 lat,
- do 180 ml soku na dobę – dzieci w wieku od 4 do 6 lat,
- do 240 ml soku (ok. 1 szklankę) na dobę dla dzieci powyżej 7. roku życia.
Zapis ten oznacza, że soki wcale nie muszą znaleźć się w diecie dzieci! Nie są jej niezbędnym składnikiem w przeciwieństwie do owoców. Specjaliści zaznaczają też, że dzieci do 1. roku życia mogą jeść owoce pod postacią musów owocowych czy przecierów. Soki powinny być traktowane jak słodkie gazowane napoje – nie powinno się ich zbyt często spożywać ani w dzieciństwie, ani w wieku dorosłym.
Zobacz także: