Karmienie piersią jest najlepszym sposobem żywienia niemowląt. Aktualne wytyczne żywienia dzieci powszechnie rekomendują wyłączne karmienie piersią do końca 6. miesiąca życia z dążeniem do utrzymania pokarmu naturalnego jako podstawowego źródła mleka, także w wieku powyżej 6 miesięcy1. W świadomości wielu kobiet karmienie piersią jest podstawową metodą żywienia niemowląt. Aż 96% mam deklaruje, że karmią lub wcześniej karmiły piersią (przynajmniej przez pewien okres lub w trybie mieszanym), a 83% kobiet w ciąży planuje karmić piersią po urodzeniu dziecka2. Pokarm matki to fundament prawidłowej diety w trakcie 1000 pierwszych dni życia.
Młode mamy stają jednak przed wyzwaniami związanymi z procesem laktacji. Jak pokazują badania, aż 88% z nich napotyka na różnorakie trudności związanie z karmieniem piersią3. Z pomocą może przyjść wówczas zastosowanie tzw. karmienia mieszanego. Czego najbardziej obawiają się mamy przed podjęciem decyzji o jego wdrożeniu? Na te i inne pytania odpowiada specjalistka programu edukacyjnego Fundacji Nutricia „1000 pierwszych dnia dla zdrowia”.
Karmienie piersią niesie wiele korzyści zarówno dla matki, jak i dla dziecka. Mleko matki zawiera składniki odżywcze niezbędne do prawidłowego rozwoju dziecka oraz chroni je przed chorobami i infekcjami. Karmienie piersią daje najlepsze efekty, gdy matka prawidłowo odżywia się w ciąży i w czasie laktacji. U kobiet zmniejsza ryzyko zachorowania na raka piersi, u niemowląt może zapobiec rozwojowi różnych groźnych infekcji oraz chorób, wspierając budowę naturalnej odporności. Światowa Organizacja Zdrowia (WHO) zaleca wyłączne karmienie piersią do ukończenia przez dziecko 6. miesiąca życia, kontynuację tego sposobu żywienia do ukończenia drugiego roku życia i dłużej, przy jednoczesnym wprowadzaniu pokarmów uzupełniających. Kobiety często napotykają jednak trudności podczas karmienia piersią. Wsparciem w tej sytuacji może być wprowadzenie tzw. karmienia mieszanego.
– Karmienie mieszane to sposób żywienia dziecka, który uwzględnia karmienie piersią i jednoczesne karmienie butelką (w której jest mleko modyfikowane lub odciągnięte mleko matki). Głównym celem tego sposobu żywienia jest oczywiście odpowiednie żywienie niemowlęcia, ale także wsparcie laktacji. Karmienie mieszane to zdecydowanie lepszy wybór niż całkowita rezygnacja z podawania cennego mleka matki – komentuje Karolina Łukaszewicz-Marszał, dietetyczka, ekspertka programu edukacyjnego Fundacji Nutricia „1000 pierwszych dni dla zdrowia”.
– Karmienie mieszane można stosować, gdy mama ma zbyt mało pokarmu, a próby pobudzenia laktacji nie dają oczekiwanych rezultatów, w efekcie czego dziecko zbyt wolno przybiera na wadze. Doradca laktacyjny lub położna mogą pracować z mamą nad pobudzeniem laktacji, w czasie gdy niemowlę będzie dokarmiane odpowiednio dobranym mlekiem modyfikowanym. Karmienie mieszane często jest wdrażane, gdy istnieje przekonanie, że karmiąca piersią mama ma za mało pokarmu, a próby pobudzenia laktacji nie dają oczekiwanych rezultatów, w efekcie czego dziecko zbyt wolno przybiera na wadze. W pierwszych dobach po porodzie także może być potrzeba dokarmiania, np. gdy dziecko odmawia ssania piersi lub gdy istnieją do tego medyczne wskazania. Tu nieocenionym wsparciem będą specjaliści. Nie zawsze jednak powodem rozpoczęcia karmienia mieszanego muszą być wskazania medyczne. Kolejnym przypadkiem może być sytuacja, gdy mama raz na jakiś czas chce lub jest zmuszona przerwać karmienie piersią – na przykład z powodu leczenia farmakologicznego lub wyjazdu. Rozwiązaniem może być tutaj oczywiście odciągnięcie pokarmu i przechowanie go w odpowiednich warunkach na później. Nie zawsze jednak jest to możliwe, dziecko może być więc w międzyczasie karmione odpowiednio dobranym mlekiem modyfikowanym. Zawsze należy jednak pamiętać, iż w tej sytuacji najlepiej skonsultować się z lekarzem lub położną, ponieważ włączenie karmienia mieszanego do diety dziecka od razu po porodzie może zaburzać prawidłowy mechanizm ssania piersi i prowadzić do zaburzenia laktacji u mamy. – uzupełnia Karolina Łukaszewicz-Marszał.
Eksperci Polskiego Towarzystwa Gastroenterologii, Hepatologii i Żywienia Dzieci w stanowisku „Zasady żywienia zdrowych niemowląt” opublikowanym w 2021 roku wyraźnie zaznaczyli, że zalecają karmienie piersią, jednocześnie podkreślając korzyści płynące z metody karmienia mieszanego: celem, do którego należy dążyć, jest wyłączne karmienie piersią przez pierwszych 6 miesięcy życia. Częściowe lub krótsze karmienie piersią również jest korzystne. Karmienie piersią powinno być kontynuowane tak długo, jak będzie to pożądane przez matkę i dziecko.
Lekarze jednocześnie oświadczyli, iż utrzymanie laktacji przy wspomaganiu mlekiem modyfikowanym jest zdecydowanie lepszym wyborem niż całkowita rezygnacja z karmienia piersią. Badanie z udziałem rodziców wykazało, że 40% mam, które korzystały z karmienia mieszanego, karmiło dzieci piersią dłużej niż wynosi średni, jednorazowy czas karmienia4.
Aż 83% kobiet w ciąży deklaruje chęć wyłącznego karmienia piersią. Jednocześnie, 26% kobiet w ciąży ma zamiar karmić dziecko zarówno piersią, jak i mlekiem modyfikowanym. Według danych z 2021 roku w Polsce prawie 1/3 noworodków w pierwszych dobach życia była poddana karmieniu mieszanemu5. Najczęściej podawaną przyczyną stosowania karmienia mieszanego przez mamy jest brak pewności co do zaspokojenia potrzeb dziecka w przypadku wyłącznego karmienia piersią.
Na wybór karmienia metodą mieszaną znaczący wpływ ma także rosnąca liczba porodów przez cesarskie cięcie. Ta forma porodu może prowadzić do trudności w pobudzaniu laktacji. Karmienie mieszane dotyczy również dzieci z nadmiernym spadkiem lub niedostatecznym przyrostem masy ciała.
Korzyści płynących ze stosowania karmienia mieszanego jest wiele. Niezwykle istotnym czynnikiem, które ma wpływ na zdrowie i rozwój dziecka jest przebieg karmienia mieszanego. Należy dążyć do tego by jak największa część pokarmu stanowiło mleko matki, a mleko modyfikowane było uzupełnieniem. Badania pokazują, że u niemowląt, które karmione były metodą mieszaną, tempo wzrostu masy ciała w 2-3 miesiącu życia jest zdecydowanie bliższe dzieciom karmionych wyłącznie piersią. U dzieci karmionych wyłącznie mlekiem modyfikowanym, przyrost masy ciała nie był aż tak widoczny i znaczący jak w przypadku metody mieszanej i stosowania wyłącznie pokarmu naturalnego. W badaniach wykazano również, że niemowlęta karmione wyłącznie piersią i karmione metodą mieszaną osiągają większą różnorodność mikrobioty jelitowej, co przyczynia się chociażby do zwiększonej odporności organizmu dzieci w późniejszych okresach życia6.
Karmienie piersią jest złotym standardem żywienia niemowląt. Celem do którego należy dążyć jest wyłączne karmienie piersią przez 6 pierwszych miesięcy życia dziecka i kontynuacja tego sposobu karmienia tak długo jak chce tego matka i dziecko. Niezależnie od przyczyn, dla których dieta dziecka musi być uzupełniona o mleko modyfikowane, należy pamiętać, aby dobierać je wyłącznie podczas konsultacji z lekarzem. Z uwagi na nieoceniony wpływ mleka matki na odporność niemowlęcia, warto jednocześnie zwrócić również uwagę, aby wybrane mleko modyfikowane zawierało czynniki wspierające układ immunologiczny niemowlęcia – błonnik, czynniki biotyczne czy oligosacharydy mleka matki, czyli HMO.
Karmienie mieszane budzi wiele wątpliwości wśród młodych mam. Dopóki nie ma wskazań medycznych, nie trzeba przechodzić na karmienie mieszane i dokarmiać dziecka mlekiem modyfikowanym. Jeśli niemowlę ssie regularnie, w piersi mamy będzie tyle mleka, ile potrzebuje. Zdarzają się jednak sytuacje, kiedy karmienie mieszane jest dobrym rozwiązaniem: np. gdy mimo wszystko mleka jest za mało lub gdy wracasz do pracy, a nie chcesz rezygnować z podawania piersi. Skąd zatem wiedzieć, ile mleka modyfikowanego przygotować dla dziecka, i jak go nie przekarmić? I co z dopajaniem niemowlaka podczas karmienia mieszanego? Spis treści: Czy karmienie mieszane szkodzi, bo picie przez smoczek jest łatwiejsze? Czy karmienie mieszane można stosować już u noworodka? Karmienie mieszane – jakie mleko modyfikowane wybrać? Jak podawać mleko butelką przy karmieniu mieszanym? Karmienie mieszane: czy można podawać mleko inaczej niż butelką? Karmienie mieszane: co ile godzin podawać mleko? Karmienie mieszane a dopajanie Czy da się utrzymać laktację, dokarmiając dziecko mlekiem modyfikowanym? Czy z karmienia mieszanego można przejść na karmienie wyłącznie naturalne? Czy karmienie mieszane szkodzi, bo picie przez smoczek jest łatwiejsze? Karmienie mieszane może zaburzyć naukę ssania piersi, a więc utrudnić karmienie naturalne. Aby sprawić, że mleko wypłynie z piersi, dziecko musi popracować 30–60 sekund. Nic dziwnego, że niemowlę, które nie nauczyło się jeszcze skutecznego ssania piersi, a dostaje od razu mleko modyfikowane, może ją odrzucić. Na szczęście to nie reguła. Bywa, że dziecko dokarmiane w szpitalu butelką, w domu ssie już tylko pierś. Jeśli planujesz karmienie piersią , nie wprowadzaj butelki wcześniej niż po 6 tygodniach od porodu, by mechanizm prawidłowego ssania się utrwalił. Karmienie mieszane: czy warto?...
Zgodnie z zaleceniami Światowej Organizacji Zdrowia (WHO) dziecko przez pierwszych 6 miesięcy powinno być karmione wyłącznie piersią. To najlepszy sposób żywienia noworodka i młodszego niemowlęcia. Jest również bardzo prosty, pod warunkiem, że uda się pokonać trudności pojawiające się w pierwszych dniach i tygodniach po porodzie. Wyłączne karmienie piersią może trwać także nieco krócej niż 6 miesięcy. Mówią o tym najnowsze zalecenia Polskiego Towarzystwa Gastroenterologii, Hepatologii i Żywienia Dzieci (PTGHiŻ) dotyczące rozszerzania diety niemowląt, opublikowane na początku 2021 roku. Zgodnie z nimi karmiąca mama może zacząć wprowadzać do diety dziecka dodatkowe produkty nie wcześniej niż w 17 tygodniu życia niemowlęcia (początek piątego miesiąca) i nie później niż w 26 tygodniu (początek 7 miesiąca życia). Choć karmienie piersią jest czynnością naturalną, wiele kobiet nie wie, w jaki sposób należy karmić dziecko. Podajemy najważniejsze zasady karmienia noworodka. Spis treści: Jak karmić piersią? Co ile karmić noworodka? Jak długo karmić noworodka piersią? Jak karmić piersią? Karmienie piersią powinno być wygodne arówno dla dziecka, jak i dla jego mamy. Wypróbuj specjalne pozycje do karmienia. Możesz karmić na leżąco, siedząco, możesz też dopasować pozycję do apetytu dziecka i ilości pokarmu, jaką masz w piersiach. Prawidłowe przystawienie dziecka do piersi i wybranie odpowiedniej pozycji do karmienia ma duży wpływ na powodzenie w karmieniu piersią. Karmienie piersią krok po kroku Połóż się wygodnie na boku, oprzyj głowę na poduszce lub usiądź w wygodnej pozycji (ważne, żeby plecy były podparte). Możesz wypróbować też inne polecane pozycje do karmienia piersią . Ułóż dziecko na boku, zwrócone twarzą w twoją stronę (brzuch dziecka skierowany do brzucha mamy)....
Do kiedy mleko modyfikowane będzie stanowić część diety twojego dziecka zależy od ciebie i malucha. Mleko modyfikowane jest robione na wzór kobiecego pokarmu, dlatego tak samo jak mleko mamy , można podawać je nawet kilkulatkom. W najnowszych zaleceniach znajduje się informacja, że po pierwszych urodzinach można, o ile dziecko nie ma skazy białkowej, podawać już dziecku mleko krowie. Część dzieci przyzwyczaja się jednak do smaku mieszanki i domaga się jej nawet w wieku przedszkolnym. Nie ma w tym niczego złego – o ile dziecko nie pije mleka z butelki ze smoczkiem. Spis treści: Do kiedy podawać mleko modyfikowane? Dlaczego w pierwszym roku życia dziecko nie może pić mleka krowiego? Mleko modyfikowane dla starszych dzieci Do kiedy karmić dziecko butelką? Jak odzwyczaić malucha od butelki? Jak nauczyć dziecko pić z kubeczka? Do kiedy podawać mleko modyfikowane? W opublikowanych w marcu 2021 roku zaktualizowanych zaleceniach żywienia niemowląt znajduje się informacja o tym, by karmić dziecko piersią tak długo, jak samo tego będzie chciało, a maluchy karmione mlekiem modyfikowanym powinny je jeść do ukończenia pierwszego roku życia . Oczywiście początkowo, do 6. miesiąca życia należy podawać tzw. mieszankę początkową (oznaczoną numerem 1), a później mleko modyfikowane tzw. następne (oznaczone numerem 2). W zaleceniach tych nie ma informacji o tym, że karmienie mlekiem modyfikowanym następnym trzeba zakończyć po pierwszych urodzinach dziecka. Zatem nie ma górnej granicy podawania mleka modyfikowanego. W praktyce wygląda to tak, że pierwszy rok życia traktowany jest jako czas stosowania diety mlecznej . Drugi rok życia dziecka to etap przejściowy i diety mieszanej, gdyż nie sposób z dnia na dzień odebrać maluchowi mleko, do którego jest przyzwyczajone. Jednak w trzecim roku życia dziecko powinno być już na tzw....
