zmiana nazwiska dziecka
Adobe Stock
Prawo i finanse

Zmiana nazwiska dziecka: kiedy i na jakich zasadach jest możliwa

Zmiana nazwiska dziecka możliwa jest tylko w uzasadnionych przypadkach i po spełnieniu odpowiednich formalności. Przepisy te reguluje nowelizacja kodeksu rodzinnego i opiekuńczego z dnia 13 czerwca 2009 do ustawy z dnia 17 października 2008 roku.

Zmiana nazwiska dziecka następuje na wniosek rodzica lub opiekuna prawnego. Jeśli sprawa jest prosta, decyzję wydaje kierownik Urzędu Stanu Cywilnego. Czasami jednak zdarza się, że o zmianie nazwiska dziecka decyzję podejmuje sąd – najczęściej dzieje się tak, gdy oboje rodzice lub opiekunowie prawni dziecka nie mogą w tej sprawie dojść do porozumienia. Zmiana nazwiska dziecka następuje na wniosek rodzica/rodziców, do którego należy dołączyć odpowiednie dokumenty. 

Spis treści:
1. Zmiana nazwiska dziecka - sytuacja rodzinna
- Zmiana nazwiska dziecka po rozwodzie
- Zmiana nazwiska dziecka na nazwisko ojczyma
Zmiana nazwiska dziecka po pozbawieniu władzy rodzicielskiej
Zmiana nazwiska dziecka bez zgody ojca
Zmiana nazwiska dziecka na nazwisko ojca biologicznego
2. Wniosek o zmianę nazwiska dziecka
3. Przykładowe uzasadnienie zmiany nazwiska dziecka
4. Jak nadaje się nazwisko dziecku - aktualne przepisy

Zmiana nazwiska dziecka - sytuacja rodzinna

Zmiana nazwiska dziecka w świetle polskiego prawa jest możliwa, jednak nie w każdej sytuacji. Zazwyczaj, by tego dokonać, potrzebna jest zgoda obojga rodziców. Prawo jednak przewiduje wyjątki od tej reguły. Jak proces zmiany nazwiska dziecka wygląda w poszczególnych sytuacjach rodzinnych? Oto przykłady:   

Zmiana nazwiska dziecka po rozwodzie

Rozwód rodziców nie wiąże się w żaden sposób ze zmianą nazwiska dziecka – nadal nosi ono nazwisko rodziców z okresu, gdy byli oni jeszcze małżeństwem. Nazwisko dziecka po rozwodzie rodziców nie zmienia się nawet w sytuacji, gdy jedno z nich powraca do swojego poprzedniego nazwiska. ​Zdarza się, że po rozwodzie matka chce wrócić do swojego panieńskiego nazwiska i, symbolicznie zrywając z byłym już małżonkiem, chce też zmienić nazwisko ich wspólnemu dziecku. Aby do tego doszło, zgodę musi wyrazić ojciec prawny dziecka. Jeśli dziecko ma 13 lat lub więcej, także i ono musi wyrazić na to zgodę. Jeżeli jeden z rodziców nie zgadza się na zmianę nazwiska dziecka - spór może rozstrzygnąć sąd rodzinny. W takiej sytuacji należy złożyć odpowiedni wniosek wraz z uzasadnieniem takiej potrzeby.

Zmiana nazwiska dziecka na nazwisko ojczyma

Zmiana nazwiska dziecka po ślubie matki na nazwisko ojczyma jest możliwa, jeśli dziecko nosi nazwisko panieńskie matki. Małżonkowie powinni wtedy złożyć oświadczenie, że dziecko będzie nosić takie samo nazwisko, jakie nosiłoby ich wspólne dziecko. Jeżeli jednak dziecko nosi nazwisko ojca lub nazwisko utworzone na podstawie zgodnych oświadczeń rodziców – ojciec dziecka musi wyrazić zgodę na taką zmianę (gdy skończyło 13 lat – potrzebna jest również jego zgoda).

Zmiana nazwiska dziecka po pozbawieniu władzy rodzicielskiej

Dziecku można zmienić nazwisko, jeśli rodzic, którego nazwisko nosi, jest pozbawiony władzy rodzicielskiej. Zgoda na zmianę nazwiska dziecka nie jest wymagana w przypadku:

Zmiana nazwiska dziecka bez zgody ojca

Zdarza się też, że zmiana nazwiska dziecka zostaje dokonana bez zgody prawnego ojca, a nawet wtedy, gdy wyraża on sprzeciw na zmianę nazwiska dziecka. Jeśli małżonkowie lub byli małżonkowie nie mogą dojść do porozumienia, sprawę rozstrzyga sąd rodzinny.

Zmiana nazwiska dziecka na nazwisko matki - uzasadnienie:
Znany jest przypadek, gdy Naczelny Sąd Administracyjny zgodził się na zmianę nazwiska dziecka, mimo że ojciec nie wyrażał na to zgody. Sąd kierował się dobrem dziecka – ojciec nie utrzymywał kontaktów z dzieckiem, a matka uzasadniała wniosek o zmianę nazwiska dziecka na jej panieńskie tym, że zmiana ta zwiększy poczucie bezpieczeństwa dziecka i poczucie przynależności do rodziny, w której de facto się ono wychowuje.

Zmiana nazwiska dziecka na nazwisko ojca biologicznego

W przypadku, gdy dziecko rodzi się w związku, w którym mężczyzna nie jest biologicznym ojcem dziecka, ale uznał je za swoje i dziecko nosi jego nazwisko, zmiana nazwiska dziecka na nazwisko ojca biologicznego może nie być łatwa, zwłaszcza jeśli od uznania ojcostwa minęło więcej niż pół roku. W świetle prawa ważniejsza jest bowiem więź prawna i faktyczna niż biologiczna.

Jeśli w takiej sytuacji matka dziecka złoży wniosek o zmianę nazwiska dziecka na nazwisko biologicznego ojca, zgoda ojca prawnego będzie wymagana. Jeśli nie wyrazi on zgody, sprawę rozstrzygnie sąd, kierując się dobrem dziecka.

Wniosek o zmianę nazwiska dziecka

Jak zmienić nazwisko dziecku? Należy wypełnić wniosek i złożyć go w Urzędzie Stanu Cywilnego w miejscu stałego pobytu wnioskodawcy. Złożenie wniosku wymaga zgromadzenia dokumentów, które potwierdzą jego zasadność. Najczęściej są to:

  • odpis zupełny aktu urodzenia
  • odpis aktu małżeństwa
  • odpis aktu urodzenia małoletnich dzieci
  • zgoda na zmianę nazwiska w postaci oświadczeń rodziców prawnych dziecka.


Jeśli wniosek o zmianę nazwiska składany jest w tym samym Urzędzie Stanu Cywilnego, w którym zostały sporządzone wyżej wymienione akty, doręczanie odpisów nie jest konieczne.

Wniosek o zmianę nazwiska dziecka powinien zawierać:
• imię, nazwisko, adres zameldowania, numer PESEL dziecka,
• imię i nazwisko, na jakie ma nastąpić zmiana,
• uzasadnienie wniosku – wyjaśnienie, dlaczego chcemy zmienić nazwisko dziecka.

Ile kosztuje zmiana nazwiska dziecka? Wniosek o zmianę imienia lub nazwiska podlega opłacie skarbowej w wysokości 37 zł – dowód jej uiszczenia należy załączyć do wniosku.

Przykładowe uzasadnienie zmiany nazwiska dziecka

W uzasadnieniu wniosku o zmianę nazwiska dziecka trzeba zawrzeć fakty przemawiające za podjęciem takiej decyzji. Może to być np. fakt, że dziecko po rozwodzie rodziców wychowywane jest wyłącznie przez matkę, a ojciec nie interesuje się dzieckiem i nie nawiązuje z nim kontaktów.

Jeśli matka dziecka jest wdową (ojciec dziecka zmarł) albo rozwódką, ponownie wyszła za mąż i chce zmienić nazwisko dziecka na nazwisko ojczyma, trzeba w uzasadnieniu opisać sytuację, akcentując, że ojczym pełni faktycznie rolę ojca, dziecko jest do niego przywiązane i wszyscy tworzą prawdziwą rodzinę, co podkreśliłoby wspólne nazwisko.

Jak nadaje się nazwisko dziecku – aktualne przepisy

Deklarację dotyczącą nazwiska dziecka składa się już podczas zawarcia małżeństwa – może to być nazwisko obojga małżonków, nazwisko matki lub nazwisko ojca, a także nazwisko podwójne – matki i ojca (w takiej właśnie kolejności). Nowelizacja sprawiła, że w przypadku niezłożenia oświadczenia, dziecko będzie nosiło nazwisko obojga rodziców – wcześniej nadawano mu nazwisko ojca.

Kodeks wprowadził też jeszcze jedną zmianę: przy sporządzaniu aktu urodzenia dziecka można zmienić zdanie w sprawie nadawanego dziecku nazwiska wyrażone wcześniej w oświadczeniu składanym podczas zawierania małżeństwa.

Dzieci zrodzone z nieformalnych związków otrzymują nazwisko matki. Nadanie dziecku nazwiska ojca, który nie jest mężem matki, wymaga dobrowolnego uznania przez niego dziecka (w Urzędzie Stanu Cywilnego) i złożenia przez oboje rodziców oświadczenia o zgodzie na nadanie dziecku nazwiska ojca. Oświadczenie takie konieczne jest też, aby nadać dziecku nazwisko dwuczłonowe lub nazwisko matki (jeśli ojciec dobrowolnie uzna dziecko).

Źródło: infor.pl, rp.pl

Sprawdź też:

Redakcja poleca

REKLAMA
Nasze akcje
częste oddawanie moczu u dziecka
Zakupy
Szukasz najlepszego nocnika dla dziecka? Sprawdź nasz ranking!
Współpraca reklamowa
Kobieta czyta książkę
Zakupy
Tej książce ufają miliony rodziców! Czy masz ją na półce?
Współpraca reklamowa
łojotokowe zapalenie skóry
Pielęgnacja
Test zakończony sukcesem! 99% osób poleca te kosmetyki
Współpraca reklamowa
Polecamy
Porady
Ile dać na Chrzest?
Święta i uroczystości
Ile dać na chrzest w 2024 roku? (ile od dziadków a ile od chrzestnej, chrzestnego i gości) 
Luiza Słuszniak
wierszyki o wiośnie
Gry i zabawy
Wiersze o wiośnie: piękne utwory znanych poetów i krótkie rymowanki dla dzieci
Ewa Janczak-Cwil
cytaty na komunię
Cytaty i przysłowia
Cytaty na komunię świętą: piękne i mądre, Jana Pawła ll, cytaty z Biblii
Joanna Biegaj
ospa u dziecka a wychodzenie na dwór
Zdrowie
Ospa u dziecka a wychodzenie na dwór: jak długo będziecie w domu? Czy podczas ospy można wychodzić?
Milena Oszczepalińska
chłopiec, dziecko, krzyk, złość
Wychowanie
Agresywne dziecko w przedszkolu: co robić, gdzie zgłosić?
Magdalena Drab
Cytaty na chrzest
Cytaty i przysłowia
Cytaty na chrzest: piękne sentencje i złote myśli z okazji chrzcin
Milena Oszczepalińska
Szkoła w Chmurze: kto może z niej skorzystać?
Edukacja
Szkoła w Chmurze: na czym polega, czy jest legalna i kto może z niej skorzystać?
Małgorzata Sztylińska-Kaczyńska
Przedszkolaki powinny się bawić, a nie ciągle uczyć
Edukacja
Przedszkolaki coraz częściej potrafią czytać i pisać, ale mają zaburzenia sensoryczne. Gdzie tkwi błąd?
Milena Oszczepalińska
dziecko ciągle choruje
Zdrowie
Dziecko ciągle choruje: nawracające zapalenie oskrzeli i infekcje gardła [CO ROBIĆ?]
Magdalena Drab
Pełne szpitale RSV
Aktualności
Lekarz mówi wprost: dziecko z RSV i z dusznością umrze, jeśli nie trafi do szpitala
Ewa Janczak-Cwil
wpływ telewizji na rozwój dziecka
Wychowanie
Wpływ telewizji na rozwój dziecka – negatywne i pozytywne skutki oglądania telewizji
Aneta Grinberg
morfologia u dzieci
Zdrowie
Morfologia u dzieci – jak czytać wyniki krwi [NORMY]
Ewa Janczak-Cwil
znieczulenie podpajęczynówkowe
Poród naturalny
Znieczulenie podpajęczynówkowe najczęściej stosowane podczas cesarskiego cięcia [zalety i wady]
Agnieszka Majchrzak
Urlop ojcowski
Prawo i finanse
Urlop ojcowski 2024: ile dni i ile płatny? Dokumenty i wniosek o urlop dla ojca
Magdalena Drab

Strefa okazji i inspiracji

REKLAMA