
Formalności po urodzeniu dziecka to między innymi sporządzenie aktu urodzenia, zgłoszenie dziecka do ubezpieczenia, zapisanie do lekarza, złożenie wniosku o 500 plus i inne świadczenia. Wyjaśniamy, co trzeba załatwić po urodzeniu dziecka, co można zrobić przez internet i ile jest na to czasu.
Jakie formalności po urodzeniu dziecka?
- Rejestracja dziecka w USC
- PESEL dziecka i meldunek
- Urodzenie dziecka – zgłoszenie pracodawcy
- Złożenie wniosku o urlop macierzyński
- Złożenie wniosków o świadczenia rodzinne
- Zapisanie dziecka do poradni lekarskiej
- Uznanie ojcostwa po porodzie
Rejestracja dziecka w USC
Dziecko musisz zarejestrować w urzędzie stanu cywilnego (USC). Urząd wie, że dziecko przyszło na świat – powiadamia go o tym szpital. Na zarejestrowanie dziecka masz 21 dni, licząc od daty wpisanej w karcie urodzenia, którą wystawia szpital.
Urodzenie dziecka należy zgłosić w urzędzie w miejscowości (lub w dzielnicy), w której dziecko przyszło na świat (zaświadczenie, do którego urzędu musisz się zgłosić, dostaniesz jeszcze w szpitalu). Jeśli dziecko przyszło na świat poza miejscem zamieszkania rodziców, rejestracji również można dokonać w urzędzie stanu cywilnego właściwym dla miejsca zamieszkania mamy lub taty.
Zgodnie z nowymi przepisami do zarejestrowania dziecka wystarczy okazanie dowodu osobistego rodzica. Jeśli zgłoszenia dokonuje pełnomocnik, potrzebne będzie również stosowne pełnomocnictwo.
Akt urodzenia
Urzędnik w USC sporządza akt urodzenia od ręki i nie pobiera za niego opłaty. Wydaje też za darmo jeden egzemplarz odpisu skróconego aktu urodzenia dziecka. Jeśli chcesz więcej egzemplarzy, musisz wnieść opłatę skarbową w wysokości 22 zł (znaczek skarbowy kupisz w kasie urzędu lub jeśli załatwiasz sprawę online, możesz też zrobić przelew).
Nazwisko dziecka
Gdy rodzice są małżeństwem i mama nosi nazwisko męża, dziecko automatycznie otrzyma nazwisko rodziców. Jeżeli rodzice mają różne nazwiska – dziecko będzie nosić nazwisko takie, o jakim zdecydowaliście w momencie zawierania ślubu (mamy, taty lub nazwisko podwójne).
Jeśli tata i mama nie są małżeństwem, sytuacja wygląda inaczej. Ojciec dziecka może od razu uznać je i dać mu swoje nazwisko. Jeżeli tego nie zrobi, mama może zarejestrować dziecko tylko na swoje nazwisko. Ojciec może uznać dziecko również w terminie późniejszym.
PESEL i meldunek
Po zarejestrowaniu w USC dziecko zostanie również zameldowane w miejscu stałego albo czasowego pobytu rodziców (lub tego z rodziców, u którego faktycznie będzie mieszkało).
Podczas rejestracji w urzędzie stanu cywilnego dziecko otrzyma też numer PESEL. Czas oczekiwania na nadanie dziecku numeru PESEL wynosi ok. 30 dni.
Urodzenie dziecka – zgłoszenie pracodawcy
Do formalności, które trzeba załatwić po porodzie, należy zgłoszenie narodzin dziecka w pracy. Trzeba to zrobić w ciągu 7 dni w dziale kadr/HR. Stamtąd pobierzesz niezbędne formularze do wypełnienia. Dokumenty te będą się różniły zależnie od wymogów konkretnego zakładu pracy. Do pracy należy także dostarczyć zaświadczenie o odbytym porodzie lub kopię aktu urodzenia dziecka.
Dzięki prawidłowemu wypełnieniu tych formalności będziesz mogła spokojnie przejść na urlop macierzyński. Zakład pracy informację o narodzeniu dziecka przekazuje także do ZUS-u, a to zapewni dziecku ubezpieczenie.
Złożenie wniosku o urlop macierzyński
Jeśli planujesz rozpocząć urlop macierzyński tuż po urodzeniu dziecka, wystarczy, że po porodzie przedstawisz pracodawcy zaświadczenie ze szpitala o porodzie oraz akt urodzenia dziecka.
A jeżeli zaraz po urlopie macierzyńskim chcesz pójść na urlop rodzicielski, wniosek o jego udzielenie powinnaś złożyć nie później niż w ciągu 21 dni po porodzie.
Złożenie wniosków o świadczenia rodzinne
Po urodzeniu dziecka należą ci się zasiłki.
- Jak najszybciej złóż wniosek o 500 plus (uwaga, wnioski przyjmowane są tylko drogą elektroniczną).
- Jeśli nie masz prawa do zasiłku macierzyńskiego, w ciągu 3 miesięcy od porodu złóż wniosek o kosiniakowe (przez internet na stronie emp@tia.mpips.gov.pl lub w gminie, w instytucjach realizujących świadczenia rodzinne, np. MOPS-ach).
- Jeśli dochód w rodzinie w przeliczeniu na osobę nie przekracza 1922 zł netto, w ciągu 12 miesięcy od urodzenia dziecka złóż wniosek o becikowe (przez internet za pośrednictwem portalu Emp@tia lub w urzędzie miasta, gminy lub w ośrodku pomocy społecznej).
Jeśli dochód na jedną osobę w gospodarstwie domowym wynosi maksymalnie 674 zł netto miesięcznie złóż wniosek o zasiłek rodzinny (w urzędzie miasta, gminy lub w ośrodku pomocy społecznej). Przysługuje ci: zasiłek na dziecko do lat 5 – 95 zł miesięcznie oraz dodatki:
- z tytułu samotnego wychowywania dziecka – 193 zł miesięcznie na dziecko, nie więcej jednak niż 386 zł na wszystkie dzieci,
- z tytułu wychowywania dziecka w rodzinie wielodzietnej – 95 zł na dziecko miesięcznie.
W przypadku, gdy członkiem rodziny jest dziecko niepełnosprawne, kryterium dochodowe jest wyższe i wynosi 764 zł netto miesięcznie w przeliczeniu na osobę i możesz ubiegać się o dodatek z tytułu kształcenia i rehabilitacji dziecka niepełnosprawnego – 90 zł miesięcznie na dziecko do 5. roku życia oraz 110 zł miesięcznie na dziecko pomiędzy 5 a 24 rokiem życia.
Zapisanie dziecka do poradni lekarskiej
Po urodzeniu dziecka należy zapisać je do poradni lekarskiej, wybrać lekarza prowadzącego oraz położną środowiskową. Najlepiej wybrać się do przychodni osobiście i na miejscu wypełnić deklarację. Zrób to 2-3 tygodnie po porodzie, bo ok. 4-6. tygodnia życia dziecka powinna odbyć się pierwsza wizyta lekarska.
Uznanie ojcostwa po porodzie
Do uznania ojcostwa wystarczy oświadczenie mężczyzny, w którym stwierdzi, że jest ojcem dziecka. Nic nie stoi na przeszkodzie, by ojciec uznał dziecko jeszcze przed jego narodzinami – musi wówczas pokazać w urzędzie stanu cywilnego zaświadczenie od ginekologa, w którym lekarz potwierdza fakt, że jego partnerka jest w ciąży. Za każdym razem do uznania potrzebna jest zgoda matki dziecka.
Uznanie dziecka może nastąpić:
- przed kierownikiem urzędu stanu cywilnego lub przed sądem opiekuńczym,
- w sytuacjach wyjątkowych, np. zagrożenia życia – przed notariuszem lub terenowym organem administracji państwowej, polskim konsulem (za granicą).
Idąc do urzędu stanu cywilnego, by uznać dziecko, trzeba zabrać ze sobą następujące dokumenty:
- podanie ojca o uznanie dziecka,
- dowody tożsamości rodziców dziecka,
- gdy mama jest wdową – skrócony odpis aktu zgonu męża, a jeżeli się rozwiodła – skrócony odpis aktu małżeństwa z adnotacją o rozwodzie.
Przyjęcie oświadczenia o uznaniu ojcostwa jest zwolnione z opłaty skarbowej.
Zobacz też: