Urlop po urodzeniu dziecka – przepisy na 2021 r.
Wyjaśniamy, jakie urlopy przysługują rodzicom po urodzeniu dziecka. Nasze zestawienie pomoże odnaleźć się w gąszczu przepisów! Podajemy aktualne informacje dotyczące wszystkich urlopów dla mamy i taty.
Wyjaśniamy, jakie urlopy przysługują po urodzeniu dziecka matce, a jakie ojcu. Opisujemy, które są obowiązkowe dla jednego z rodziców, a z których można korzystać wspólnie. Każda kobieta po urodzeniu dziecka musi wykorzystać urlop macierzyński. Natomiast przysługujące tacie urlopy: ojcowski i tacierzyński są dowolne, podobnie jak urlop rodzicielski. Opcjonalny jest również urlop wychowawczy. Aby ułatwić zrozumienie tych zawiłości, przygotowaliśmy zestawienie wszystkich urlopów dla rodziców. Sprawdź, jakie rozwiązanie sprawdzi się w twojej sytuacji.
Spis treści:
- Urlop po urodzeniu dziecka - ile trwa macierzyński?
- Komu przysługuje urlop macierzyński?
- Urlop dla ojca po urodzeniu dziecka - urlop ojcowski
- Co to jest urlop rodzicielski i ile trwa?
- Kto może wziąć urlop rodzicielski?
- Urlop wychowawczy
- Urlop roczny po urodzeniu dziecka
- Urlop tacierzyński – urlop dla ojca po urodzeniu dziecka
- Urlop okolicznościowy
Urlop po urodzeniu dziecka - ile trwa macierzyński?
Urlop macierzyński jest obowiązkowy i płatny. W przypadku urodzenia jednego dziecka w 2021 roku (podobnie jak w latach poprzednich) trwa 20 tygodni. Jeśli urodzisz bliźniaki, przysługuje ci 31 tygodni podstawowego urlopu macierzyńskiego. W przypadku trojaczków urlop macierzyński wynosi 33 tygodnie, a na każde kolejne dziecko z ciąży mnogiej dostaniesz dodatkowe 2 tygodnie (35 tygodni przy czworaczkach, 37 przy pięcioraczkach).
Komu przysługuje urlop macierzyński?
Urlopu macierzyńskiego udziela się kobiecie, która ma wkrótce urodzić dziecko lub właśnie je urodziła. Po porodzie należy obowiązkowo wykorzystać 14 tygodni urlopu macierzyńskiego. Po tym czasie mama może wrócić do pracy, jeśli pozostałe 6 tygodni urlopu przejmie ojciec dziecka. Aby skorzystać z urlopu macierzyńskiego, tata dziecka musi być ubezpieczony i zatrudniony na podstawie umowy o pracę.
Z urlopu macierzyńskiego możesz skorzystać przed porodem – wtedy możesz wykorzystać maksymalnie 6 tygodni. Podczas urlopu macierzyńskiego będziesz otrzymywać zasiłek macierzyński w wysokości 100 proc. podstawy wymiaru zasiłku.
Urlop dla ojca po urodzeniu dziecka - urlop ojcowski
Urlop ojcowski to urlop dla taty dziecka, który wynosi 2 tygodnie. Tata może skorzystać z niego w ciągu 24 miesięcy od przyjścia dziecka na świat, wykorzystując go w całości lub dzieląc na dwie części – po pełnym tygodniu każda. Urlop ojcowski jest płatny – przysługujący w jego trakcie zasiłek wynosi 100 proc. podstawy wymiaru zasiłku. Prawdo do urlopu ojcowskiego przysługuje tacie bez względu na stan cywilny lub sytuację zawodową matki dziecka (czytaj więcej o urlopie ojcowskim).
Co to jest urlop rodzicielski i ile trwa?
Urlop rodzicielski to urlop, który można wykorzystać po urlopie macierzyńskim. Urlop rodzicielski jest płatny – 100 proc. za pierwsze 6 tyg. i 60 proc. za pozostałe. Urlop rodzicielski trwa w sumie 32 tygodnie, ale nie trzeba go wykorzystać w pełni. Rodzice, łącznie z urlopem macierzyńskim, mogą więc spędzić z dzieckiem 52 tygodnie. W przypadku ciąży mnogiej urlop rodzicielski trwa 34 tygodnie. Nie musisz brać urlopu rodzicielskiego od razu po urlopie macierzyńskim – masz na to czas od zakończenia urlopu macierzyńskiego do końca roku kalendarzowego, w którym dziecko kończy 6 lat. Urlop rodzicielski w 2021 roku można pobrać jednorazowo lub w maksymalnie 4 częściach (nie krótszych niż 8 tygodni).
Kto może wziąć urlop rodzicielski?
Z urlopu rodzicielskiego mogą korzystać naprzemiennie (lub w tym samym czasie!) matka i ojciec dziecka, jeśli są zatrudnieni na podstawie umowy o pracę lub odprowadzają składki na ubezpieczenie chorobowe (w ramach działalności gospodarczej lub umowy zlecenia). To ważne, że urlop rodzicielski można wykorzystać na kilka sposobów – część może wziąć matka dziecka, a część ojciec, może wykorzystać go jeden z rodziców lub oboje mogą wziąć urlop rodzicielski w tym samym czasie (wtedy będzie trwać 16 tygodni) – w ten sposób możecie wybrać opcję, która najbardziej was satysfakcjonuje.
Urlop wychowawczy
Urlop wychowawczy jest bezpłatny i wynosi maksymalnie 36 miesięcy, a jeden miesiąc przysługuje wyłącznie drugiemu rodzicowi. Możesz pójść na wychowawczy do momentu ukończenia przez dziecko 6 lat (18 lat w przypadku dziecka niepełnosprawnego). Wniosek o urlop wychowawczy mogą składać rodzice z co najmniej 6-miesięcznym stażem pracy. Można go podzielić na maksymalnie 5 części (nie muszą następować po sobie).
Urlop roczny po urodzeniu dziecka
Oficjalnie nie funkcjonuje pojęcie „rocznego urlopu po urodzeniu dziecka”. Kobieta, która urodziła dziecko, może skorzystać z urlopu macierzyńskiego, a także urlopu rodzicielskiego. Gdy połączy się te dwa rodzaje urlopów – czas ich trwania daje 52 tygodnie, czyli rok.
Urlop tacierzyński – urlop dla ojca po urodzeniu dziecka
Ojciec dziecka może skorzystać z „urlopu tacierzyńskiego”. To określenie potoczne, które odnosi się do niewykorzystanej przez matkę (pracownicę) części urlopu macierzyńskiego, którą decyduje się wykorzystać tata dziecka.
Urlop okolicznościowy
Urlop okolicznościowy to dwa dni wolne, które rodzic może wykorzystać w związku z narodzinami dziecka. Dostaje on normalne wynagrodzenie w pracy za te dni. Zazwyczaj to ojcowie korzystają z tego urlopu, ponieważ matka po porodzie ma prawo do urlopu macierzyńskiego. Pracownik może wykorzystać urlop okolicznościowy, np. aby załatwić formalności związane z narodzinami dziecka.
Zobacz także: