Na pewno wiele razy słyszałaś, że funkcjonowanie naszego układu odpornościowego w dużej mierze zależy od bilionów drobnoustrojów, zamieszkujących nasze jelita. Dotyczy to nie tylko dorosłych, ale także dzieci. Mikrobiom jelitowy jest złożonym ekosystemem milionów drobnoustrojów i uważa się, że jest ważny dla rozwoju układu odpornościowego. Brak ekspozycji na właściwe drobnoustroje we wczesnym dzieciństwie ma związek z chorobami autoimmunologicznymi, takimi jak astma, alergie i cukrzyca.
Warto jednak wiedzieć, że bakterie kolonizują nasze jelita powoli, dopiero w momencie narodzin. Poród jest momentem, w którym organizm dziecka zostaje wystawiony na działanie różnych czynników, także mikroorganizmów. A te mogą różnić się w zależności od tego, w jaki sposób dziecko przyszło na świat.
Naukowcy z Wellcome Sanger Institute, UCL, University of Birmingham* odkryli, że podczas gdy dzieci urodzone siłami natury otrzymywały większość bakterii jelitowych od matki, dzieci urodzone przez cesarskie cięcie nie, a zamiast tego miały więcej bakterii związanych ze środowiskiem szpitalnym.
Dzieci rodzą się zasadniczo bez mikrobiomu i rozwiniętego układu odpornościowego. Jedno i drugie rozwija się niemal jednocześnie. W trakcie porodu naturalnego dziecko przeciskając się przez kanał rodny, napotyka pierwsze drobnoustroje zamieszkujące organizm matki. Będą to bakterie z układu pokarmowego i dróg rodnych. To moment, w którym mikroorganizmy zaczynają kolonizować jelita czy jamę ustną.
Dzieci urodzone poprzez cesarskie cięcie są wystawione na działanie drobnoustrojów w znacznie mniejszym stopniu. Na ogół są to bakterie bytujące na skórze matki. Jednak bez względu na to, w jaki sposób dziecko przyszło na świat, kluczowe w dalszym rozwoju jego mikrobioty jelitowej będzie karmienie. Eksperci są zgodni, że naturalny kobiecy pokarm jest najzdrowszym sposobem żywienia dziecka w ciągu pierwszych sześciu miesięcy jego życia. W mleku matki znajdują się m.in. takie składniki, które korzystnie wpływają na już bytujące w jelitach bakterie. Istotne jest także to, czy karmimy piersią czy odciągamy mleko. Przystawianie dziecka do piersi zwiększa ekspozycję na dobre bakterie i sprzyja procesowi kolonizacji jelit.
W przypadku cesarskiego mogą też wystąpić problemy z laktacją, co również może zaburzyć szybki i sprawny rozwój prawidłowej mikroflory bakteryjnej jelit. W takich sytuacjach kobiety powinny poprosić o wsparcie doradcę laktacyjnego. W przytoczonych wcześniej badaniach wykazano także, że różnice w mikrobiocie z czasem się wyrównały. Miało na to wpływ właśnie m.in. karmienie dziecka.
Już od chwili narodzin układ pokarmowy twojego dziecka uczy się nowych czynności. Wypełnia się mikroorganizmami, zaczyna trawić pokarm i przyswajać składniki odżywcze niezbędne do prawidłowego rozwoju. To bardzo intensywny okres, często okupiony różnymi, brzuszkowymi dolegliwościami. Mogą pojawiać się bóle, wzdęcia, gazy, zaparcia, a także… kolka, która wielu rodzicom spędza sen z powiek.
W takich przypadkach warto wspomóc się probiotykami, które osiedlają się w jelitach i wzbogacają naturalną mikroflorę jelitową. Krople probiotyczne Vivomixx zawierają kompozycję 8 szczepów bakterii probiotycznych (formuła De Simone) dobranych tak, by uzupełniały się i wzajemnie wzmacniały swoje działanie. Badania wykazały, że stosowanie 10 kropli dziennie w przypadku kolki niemowlęcej jest skutecznym i bezpiecznym sposobem skrócenia czasu trwania nieutulonego płaczu u niemowląt. Stosowanie wieloszczepowego preparatu jest efektywniejsze niż stosowanie jednego, wybranego rodzaju szczepu.
Wspieranie tworzenia zdrowej mikrobioty jelitowej nie tylko zmniejszy dolegliwości ze strony układu pokarmowego, ale także wspomoże rozwój układu odpornościowego niezależnie o tego, w jaki sposób urodził się maluszek.
* Yan Shao et al. Stunted gut microbiota and increased pathogen colonisation associated with caesarean birth. Nature, 2019
Materiał powstał przy udziale firmy Pharmabest 
Mikrobiota człowieka składa się z bilionów komórek, w tym bakterii, wirusów i grzybów. Największe populacje drobnoustrojów znajdują się w jelitach. Co ciekawe, organizm dziecka do chwili narodzin jest jałowy, choć najnowsze badania wykazały, że środowisko wewnątrzmaciczne nie jest sterylne. Chociaż wizja posiadania w organizmie tak wielu różnych drobnoustrojów może przerażać, są one niezbędne do prawidłowego funkcjonowania całego organizmu. Mówiąc w skrócie – są kluczowe dla zachowania zdrowia. Każdy człowiek ma swoją unikalną mieszkankę mikroorganizmów. Bywa jednak, że dochodzi do zachwiania równowagi między „dobrymi” i „złymi” bakteriami, dlatego o prawidłowy rozwój mikroflory jelitowej trzeba dbać już od najmłodszych lat. Mikrobiota jelitowa u dziecka – skąd się bierze? Pierwsze mikroorganizmy zaczynają zasiedlać organizm dziecka już w chwili porodu, a jego rodzaj ma duży wpływ na to, na jakie drobnoustroje będzie wystawione. W przypadku porodu naturalnego będą to bakterie z układu pokarmowego i rodnego matki. W przypadku cesarskiego cięcia flora bakteryjna dziecka będzie mniej zróżnicowana i na start będą w niej dominować bakterie skórne mamy. Każdy kolejny dzień życia dziecka będzie rozwijał ekosystem w jelitach głównie za sprawą karmienia. Kobiety po cesarskim cięciu miewają problemy z laktacją, co dodatkowo może wpływać na kolonizację bakteryjną jelit maluszka. Co potrafi mikrobiota? Jelita wchłaniają składniki odżywcze, które wspierają funkcje całego organizmu. Ale to jeszcze nie wszystko! Około 70 procent układu odpornościowego znajduje się w jelitach, a więc gra toczy się o wysoką stawkę. Sprawnie działający układ immunologiczny chroni przed zakażeniami, przewlekłymi stanami zapalnymi, czy nawet alergiami i zaburzeniami metabolicznymi. Mikrobiota może stać na straży...
Kluczową rolą mamy i taty jest wspieranie rozwoju niemowlęcia, m.in. poprzez prawidłowy sposób żywienia. W artykule podpowiadamy, jak karmić dziecko urodzone drogą cesarskiego cięcia, aby wspierać dojrzewanie młodego organizmu, w tym odporności. Okres 1000 pierwszych dni zaczyna się po porodzie Organizm dziecka po porodzie nie jest jeszcze w pełni dojrzały. 1000 pierwszych dni po narodzinach to dynamiczny okres wzrostu i rozwoju niemowlęcia, w tym także jego układu odpornościowego. W momencie narodzin odporność niemowlęcia wciąż jest niedojrzała i dopiero uczy się, jak dostosowywać się do zmiennych warunków zewnętrznych i jak radzić sobie z drobnoustrojami mogącymi wywoływać choroby. W prawidłowym rozwoju i funkcjonowaniu układu odpornościowego kluczową rolę pełnią jelita. Choć są częścią układu pokarmowego, przez specjalistów uważane są także za bardzo ważny element układu immunologicznego 1 to właśnie w nich znajduje się nawet 80% komórek odpornościowych organizmu. W jelitach w czasie życia płodowego i w pierwszych latach po narodzinach dziecka kształtuje się mikrobiota jelitowa 2 , ogół mikroorganizmów, które tworzą złożony ekosystem. Na jej skład wpływ ma wiele czynników, m.in.: skład mikrobioty mamy, rodzaj porodu 3 . Już podczas porodu siłami natury mikrobiota noworodka zostaje wzbogacona o bakterie pochodzące zarówno z przewodu pokarmowego, jak i z dróg rodnych kobiety. Wśród nich są m.in. te z rodzaju Bifidobacterium . To jedne z pierwszych korzystnych bakterii zasiedlających przewód pokarmowy niemowlęcia 4 . Jak dostarczyć je niemowlęciu urodzonemu drogą cesarskiego cięcia? Najlepsze jest mleko mamy Karmienie piersią to złoty standard żywienia niemowląt. Warto wiedzieć, że w składzie mikrobioty jelitowej niemowląt karmionych piersią dominują bakterie z rodzaju Bifidobacterium 5 te same, które...
Wyjątkowe mleko mamy Ważny dla rozwoju okres 1000 pierwszych dni życia to czas liczony od poczęcia przez pierwsze lata życia. Jest to etap wyjątkowo intensywnego wzrostu i rozwoju dziecka. Aby młody organizm mógł prawidłowo się rozwijać i funkcjonować, niemowlę każdego dnia wraz z dietą powinno otrzymywać odpowiednią ilość składników odżywczych. Eksperci ze Światowej Organizacji Zdrowia (WHO) rekomendują, aby przez 6 pierwszych miesięcy życia niemowlę było wyłącznie karmione piersią[1], ponieważ mleko mamy jest najlepszym źródłem składników odżywczych, w tym składników mineralnych i witamin. Karmienie mlekiem mamy można i warto kontynuować nawet do ukończenia przez malucha 2. roku życia lub dłużej, jeśli chcą tego i mama i dziecko, przy jednoczesnym wprowadzaniu pokarmów uzupełniających. Zaawansowana i kompletna kompozycja Kobiecy pokarm to najlepsze, co może dostać niemowlę. Nie dziwi więc fakt, że aż 96% mam deklaruje, że karmią lub wcześniej karmiły piersią (przynajmniej przez pewien okres lub w trybie mieszanym), a 83% kobiet w ciąży planuje karmić piersią po urodzeniu dziecka[2].Jakie składniki sprawiają, że mleko mamy jest tak wyjątkowe? Można podzielić je na kilka grup. Źródłem energii dla niemowlęcia są węglowodany. W mleku mamy występują w postaci laktozy, czyli cukru mlecznego. To drugi co do ilości stały składnik kobiecego pokarmu, który pokrywa aż 40% dziennego zapotrzebowania dziecka na energię[3]. W kobiecym pokarmie występuje też inny rodzaj węglowodanów – oligosacharydy. To bardzo złożone związki, które odżywiają i stymulują wzrost dobroczynnych bakterii bytujących w przewodzie pokarmowym niemowlęcia, wspierając tym samym rozwój i funkcjonowanie układu odpornościowego. Dla rozwoju dziecka, w tym jego układu nerwowego czy odpornościowego, kluczowe znaczenie mają wielonienasycone kwasy tłuszczowe. Należą do...
