Rozwój fizyczny
W 20. tygodniu życia dziecka karmienie piersią stanowi wciąż podstawę żywienia dziecka. Natomiast dzieci karmione sztucznie mogą już jeść pierwsze stałe posiłki: zmiksowane rozgotowane warzywa i owoce (nie cytrusowe!). W tym okresie nowe posiłki należy wprowadzać bardzo powoli (raz na ok. 5 dni), aby ewentualnie móc wychwycić nietolerancję jakiegoś pokarmu lub reakcję alergiczną u dziecka.
Pod koniec 5. miesiąca życia może zacząć się już ząbkowanie. Pierwszymi objawami mających się pojawić ząbków jest obfite ślinienie się dziecka, które wkłada do buzi twarde przedmioty i pociera nimi dziąsła. Niemowlę może zacząć się ślinić nawet na kilka tygodni przed wyrżnięciem się pierwszych dolnych siekaczy (zwykle to one pojawiają się na początku).
Wydrukuj plan ząbkowania niemowlaka.
Podczas wyrzynania się zębów dziecko może być niespokojne i marudne. Ulgę przynoszą specjalne żele dla ząbkujących dzieci i gryzaczki, które można schładzać w lodówce. Po konsultacji z lekarzem można podać dziecku łagodny środek przeciwbólowy, który zwykle działa też przeciwgorączkowo. Pamiętaj, że podczas ząbkowania znacznie obniża się odporność dziecka, więc łatwiej w tym okresie o zakażenie i chorobę.
Nie wprowadzaj nowego pokarmu, jeśli dziecko jest marudne lub przemęczone, nie zmuszaj do jedzenia, jeśli wypluwa podanie jedzenie. Spróbuj ponowić próbę za kilka dni. Jeśli dziecko nadal wypycha językiem całą zawartość łyżeczki, może to oznaczać, że nie jest jeszcze gotowe do przyjmowania stałych posiłków.
Rozwój emocjonalny i intelektualny
Choć możesz usłyszeć, jak dziecko mówi „tata” albo „mama”, nie daj się zwieść. 20-tygodniowe niemowlę na razie ćwiczy tylko struny głosowe. Dopiero pod koniec 1. roku życia twoje dziecko będzie potrafiło powiązać słowa z ich znaczeniem.
Choć ciebie może to dziwić, dziecko uwielbia powtarzanie w nieskończoność tych samych czynności. Dzięki temu się uczy. Okazuje radość i podniecenie, przewidując jakąś sytuację czy zajęcie, z którym jest dobrze obeznany. Aby dziecko mogło się czegoś trwale nauczyć, niezbędne jest powtórzenie danej czynności lub zdarzenia w ciągu kilku sekund po pierwszym razie.
Niemowlęta lubią, gdy rodzice posługują się prostym językiem. Mów więc do dziecka w najprostszy sposób, wysokim tonem, zadawaj mu pytania w 3 osobie: „Co Tomuś chce? Żeby mamusia go nakarmiła? Dobrze, mama nakarmi Tomusia”. Zostaw chwilę na „odpowiedź” dziecka.
Sprawdź zabawy, które wspomagają rozwój mowy niemowlaka.
Twoje 20-tygodniowe dziecko umie już zastosować tzw. ekspresję emocjonalną. Potrafi nadać właściwe znaczenie pewnym zewnętrznym środkom wyrazu (np. uśmiechom, skrzywieniu ust czy marszczeniu brwi) oraz tonom głosu (np. miłym, zachęcającym lub surowym, zniechęcającym). Innymi słowy, niemowlak potrafi odczytać tzw. język ciała u innych i nawet sam stosować go do właściwego wyrażenia swoich uczuć.
Dla dziecka zabawa jest podstawowym sposobem zdobywania wiedzy. Możesz obserwować, jak niemowlę bardzo skupia się na tym, co robi, czasem wysuwa języczek albo porusza ustami, kontemplując jakąś zabawkę.
Codziennie poświęć trochę czasu na zabawy z dzieckiem. Połóż się razem z nim na podłodze, żeby wspólnie pobawić się zabawkami, rozmawiaj z nim, gdy siedzi w foteliku. Im więcej czasu spędzisz z dzieckiem w tym okresie, tym bardziej rozwinie się w nim przywiązanie do ciebie i poczucie bezpieczeństwa.
Co cię może niepokoić?
Kiedy i jak podawać dziecku gluten?
Gluten możesz podać już w 4. miesiącu życia dziecku karmionemu piersią i w 5. miesiącu życia dziecku karmionego butelką. Najczęściej podaje się kaszkę mannę - to zmniejszy ryzyko rozwoju celiakii. Powinno to być 2–3 g kaszki na 100 ml posiłku. Praktycznie trzeba dodać np. pół łyżeczki kaszy manny do 100 ml przecieru jarzynowego. Można ją rozgotować w niewielkiej ilości wody, a następnie połączyć z przecierem warzywnym lub też zagęścić nią zupę i chwilę pogotować, aż kasza zmięknie. Zamiast kaszy manny można podawać ugotowany kleik z płatków pszennych, jęczmiennych, owsianych. Takie niewielkie ilości dziecko może jeść codziennie.
Ekspert radzi
Kiedy zacząć rozszerzać dietę niemowlaka?
Zbyt wczesne rozpoczęcie podawania dziecku nowych dań może spowodować nietolerancję pokarmową (błona śluzowa przewodu pokarmowego jest jeszcze niedojrzała). Z kolei zbyt długie podawanie dziecku jedynie mleka powoduje niedobory energii i składników mineralnych, przede wszystkim żelaza i cynku. U dzieci, które są zbyt długo karmione samym mlekiem, jest też większe ryzyko rozwinięcia się alergii pokarmowej. Jeśli bowiem w okresie tzw. okna immunologicznego (czyli okresu, kiedy układ odpornościowy jest bardziej tolerancyjny), dziecko nie dostanie nowych produktów, to potem może się na nie łatwiej uczulić.
Pamiętaj! Jeśli karmisz dziecko butelką, zacznij rozszerzać mu dietę, gdy skończy 4 miesiące; jeżeli podajesz mu pierś – po 6. miesiącu życia.
prof. Piotr Socha, pediatra
Film
Czy karmiąca mama może jeść wszystko? Radzi dietetyk:
Więcej o 20. tygodniu
W którym centylu jest dziecko? (Siatki centylowe online)
12 mitów o karmieniu niemowląt
5 produktów zakazanych dla niemowląt
7 pierwszych przekąsek niemowlaka
Czy twoje dziecko ma alergię? - TEST
Refluks czy ulewanie - jak to odróżnić?
Porozmawiaj o 20. tygodniu
Laktatory - wasze opinie
Refluks - pomocy!
Jak przestać karmić piersią?
Źródło:
* Penny Warner „Dziecko. Rozwój w pierwszym roku życia tydzień po tygodniu”
* Joanna Wilkońska „Pierwszy rok życia dziecka. Poradnik dzień po dniu”
* A. Eisenberg, H. Murkoff „Pierwszy rok życia dziecka“
* S. Ellison, S. Ferdinandi „365 dni z kochanym maleństwem”
