Smog jest cichym zabójcą, który rocznie pochłania życie 46 tysięcy Polaków. Ta statystyka jest powtarzalna także w skali globalnej, gdzie rocznie z powodu smogu ginie 3,7 miliona osób.
Spis treści:
Smog to zanieczyszczenie powietrza. Jest efektem niekorzystnych zjawisk atmosferycznych i działań człowieka, które mają negatywny wpływ na środowisko naturalne.
Przyjmuje on postać gęstej mgły, w której zawieszone są różne zanieczyszczenia powietrza. W skład smogu wchodzą szkodliwe substancje drażniące, które mogą bardzo negatywnie wpływać nie tylko na układ oddechowy, lecz na cały organizm.
Wśród szkodliwych substancji zawartych w składzie smogu można wyróżnić m.in.:
Wymienione wyżej tlenki siarki, atomy tlenków węgla czy pyły zawieszone (substancje stałe) unoszą się w naszej atmosferze. Przy pewnych niesprzyjających okoliczności przyrody, takich jak: duża wilgotność, brak wiatru czy zamglenie powodują utworzenie się gęstej mgły z zanieczyszczeniem powietrza.
Smog powstaje w warunkach bezwietrznej pogody, dlatego najczęściej jest problemem w chłodnych miesiącach. Największe zanieczyszczenia powietrza notowane są zimą oraz jesienią.
Poszczególne rodzaje smogu różnią się od siebie składem chemicznym i czasem występowania. Główne rodzaje smogu można podzielić na:
smog typu Los Angeles,
smog londyński.
Zwany także jako smog fotochemiczny. Ten rodzaj smogu powstaje w wyniku wymieszania tlenków węgla, węglowodorów i tlenków azotu z promieniami słonecznymi i spalinami aut. W wyniku takiej reakcji powstaje ozon troposferyczny.
Tak zwany smog Los Angeles jest charakterystyczny w strefach subtropikalnych. Powstawaniu fotochemicznego smogu sprzyja gęsta zabudowa i upalne dni z bezwietrzną pogodą. W Polsce występuje on głównie latem w dużych miastach np. Warszawie czy Krakowie.
Tak zwany smog londyński charakterystyczny jest dla umiarkowanej strefy klimatycznej. Sprzyja mu inwersja temperatur i wilgotne powietrze. Jest to klasyczny smog kwaśny, który występuje w okresie jesienno-zimowym na terenach Polski.
W składzie smogu londyńskiego znajdują się szkodliwe tlenki azotu, dwutlenek siarki i metale ciężkie oraz pyły pochodzące z WWA (wielopierścieniowe węglowodory aromatyczne).
pyły zawieszone, głównie PM 2,5 i PM 10 – zanieczyszczenia powietrza w postaci pyłów zawieszonych mogą powodować choroby układu oddechowego,
tlenki siarki – związki chemiczne, które powodują m.in. kwaśne deszcze,
tlenki azotu – trujące związki chemiczne, które mają działanie rakotwórcze,
tlenki węgla – bardzo szkodliwy związek chemiczny, który wiąże się z hemoglobiną i wypiera z krwiobiegu tlen,
kancerogenne wielopierścieniowe węglowodory aromatyczne (WWA) –pochodzą z niecałkowitego spalania drewna, śmieci czy paliwa kopalnianego. Są kumulowane przez organizmy żywe w krwiobiegu i wykazują silne działanie kancerogenne.
Wielki smog londyński – historia
Nazwa tego smogu nie jest przypadkowa. W grudniu 1952 roku w Londynie temperatura znacząco spadła. Mieszkańcy zaczęli więc intensywnie palić w piecach, by podnieść temperaturę w mieszkaniach. Większość osób do ogrzania domów używała bardzo kiepskiej jakości węgla, więc szkodliwe gazy uwalniały się do powietrza w zatrważających ilościach.
Temu wydarzeniu towarzyszyła także spora inwersja temperatura i gęsta mgła, co sprzyjało powstaniu bardzo gęstego i – jak się później okazało – śmiertelnie trującego smogu.
Według oficjalnych statystyk od 5 do 9 grudnia w skutek zatrucia smogiem typu londyńskiego zmarło 4 tysiące osób. W ciągu kolejnych kilku tygodni liczba osób z problemami zdrowotnymi, które pojawiły się w skutek ogromnego zanieczyszczenia powietrza, wzrosła kilkukrotnie. Szacuje się, że zatrute powietrze pochłonęło życie 12 tysięcy osób.
Główne przyczyny smogu wynikają z negatywnej działalności człowieka. Prawie 60% czynników, które powodują wydzielanie szkodliwych substancji do powietrza to tzw. niska emisja spalin. To znaczy, że głównym źródłem zanieczyszczeń powietrza są stare piece grzewcze i kotłownie. W wyniku spalania węgla do atmosfery uwalnia się mieszanka różnych pyłów i trujących związków chemicznych, które mają dewastujący wpływ na zdrowie ekosystemu i nas – ludzi.
Na poziom zanieczyszczenie powietrza mają duży wpływ także przemysły paliwowo-energetyczne, spożywcze czy chemiczne, a także transport drogowy. Zanieczyszczenia komunikacyjne, które obejmują wydzielanie dużej ilości spalin samochodowych do atmosfery są 3 największą przyczyną zanieczyszczeń powietrza.
Skutki zanieczyszczenia powietrza odczuwamy zarówno bezpośrednio, jak i pośrednio. Zanieczyszczone powietrze wpływa negatywnie na kondycję dróg oddechowych czy przyczynia się do powstawania chorób układu krwionośnego. Smog prowadzi także do powstania licznych stanów zapalnych w organizmie – począwszy od niegroźnego podrażnienia spojówki do bardziej groźnych podrażnień układu oddechowego, które w przypadku osób chorych na astmę mogą prowadzić nawet do śmierci.
Negatywne skutki smogu szczególnie mocno odczuwają kobiety ciężarne. Szkodliwe substancje zawarte w składzie zanieczyszczonego powietrza mają fatalne oddziaływanie na zdrowie ciężarnych i noworodków. Smog wpływa na zwiększenie ryzyka przedwczesnego porodu, niższą wagę urodzeniową czy poziom ilorazu inteligencji, a nawet może być przyczyną obumierania płodu.
Ze względu na to, że smog powoduje kwaśne deszcze i inne zanieczyszczenia opadów atmosferycznych, to jego działanie odczuwamy także pośrednio. Negatywny wpływ smogu na żywność sprawia, że spożywane jedzenie jest zanieczyszczone przeróżnymi metali i mikroplastikami, które niekorzystnie wpływają na stan zdrowia.
Jedną z najsilniejszych broni w walce ze smogiem są z pewnością odnawialne źródła energii. Ich wykorzystanie pomoże zlikwidować smog, co przyczyni się do znaczącej poprawy jakości powietrza w Polsce. Zmiana sposobów ogrzewania domów nie jest prostym zadaniem, jednak jeśli w większości gospodarstwach domowych ludzie zaczęliby więcej używać energii wiatrowej, pomp ciepła czy metod z wykorzystaniem energii słonecznej, to niska emisja znacząco by spadła.
Termomodernizacja budynków, która zakłada połączenie nowoczesnego pieca z odnawialnymi źródłami energii jest jednym z głównych celi programu Czyste Powietrze. Ten rządowy program pomaga znacząco ograniczyć koszty wymiany pieca węglowego, gdyż oferuje dofinansowania do 69 tysięcy złotych.
Warto także wypracowywać dobre codzienne nawyki, które pomogą w walce o zmniejszenie zanieczyszczeń powietrza. Spaliny samochodów znacząco przyczyniają się do podniesienie poziomu tzw. niskiej emisji.
Zamiana auta na rower – choć wydaje się błahym rozwiązaniem – może także przyczynić się do zmniejszenia zanieczyszczenia powietrza. Szczególnie, jeśli takie postanowienie przyjęłaby nie jedna, lecz kilka tysięcy osób.
Rośliny to nasze naturalne oczyszczacze powietrza. Produkują one tlen i pochłaniają szkodliwy tlenek węgla. Sadzenie większej ilości drzew może znacząco pomóc w walce ze smogiem.
Oficjalne dane dotyczące zanieczyszczenia powietrza w Polsce można znaleźć w rankingu Polskiego Alarmu Smogowego.
Według mapy zanieczyszczeń przedstawionych w raporcie Polskiego Alarmu Smogowego obecnie najbardziej zanieczyszczone powietrze w jest w Nowym Targu. Tamtejszy wskaźnik PM10 wynosi aż 42 µg/m³, podczas gdy norma WHO to 15 µg/m³. Niechlubne drugie miejsce zajmuje Pszczyna, w której wskaźnik wynosi aż 38 µg/m³, a tuż za nią jest Nowa Ruda ze wskaźnikiem 36 µg/m³.
Choć wiele osób uważa, że największy problem z zanieczyszczeniami powietrza ma Kraków, to dzięki ostatnim latom działań miastu udało się skutecznie zmniejszyć poziom zanieczyszczenia powietrza. Program czyste powietrze i Krakowski Alarm Smogowy pomogły miastu znacząco poprawić jakość powietrza.
Bazofile powstają w szpiku kostnym i należą do szeroko pojętego układu odpornościowego. Są komórkami wielofunkcyjnymi – jednym z ich zadań jest udział w reakcji alergicznej. Bazofile produkują różne substancje i poprzez nie wpływają między innymi na działanie układu nerwowego. Stanowią też linię obrony organizmu przed infekcjami. Spis treści: Bazofile – co to jest Bazofile – norma u dzieci O czym świadczą podwyższone bazofile u dziecka Bazofile – co to jest? Bazofile są najmniej liczną odmianą krwinek białych . Zalicza się je do granulocytów zasadochłonnych. W ich wnętrzach znajdują się ziarnistości, a w nich obecne są: serotonina, histamina, heparyna i interleukina-4. Zadaniem bazofili jest szybkie wywoływanie reakcji alergicznej. Bazofile zwalczają również wnikające do organizmu chorobotwórcze drobnoustroje (bakterie, wirusy, grzyby) oraz szkodliwe substancje. Odpowiadają za wytwarzanie heparyny, która odgrywa kluczową rolę w krzepliwości krwi. Produkują serotoninę, która bierze udział w przesyłaniu sygnałów między komórkami mózgowymi i histaminę, która rozszerza naczynia krwionośne i ułatwia przepływ krwi. Bazofile – norma u dzieci W wynikach morfologii poziom bazofili oznaczony jest skrótem BASO. Ilość bazofili określa się jako procent liczby białych krwinek lub ich liczbę w mikrolitrze krwi. Norma bazofili u dzieci: 0 do 300/mikrolitr krwi lub: od 0 do 1%. Norma bazofili u noworodków w ciągu kilku dni po porodzie jest inna i wynosi do 2,5%. Po kilku dniach ilość granulocytów we krwi noworodka spada do normy obowiązującej dla dzieci i dorosłych. Badanie poziomu bazofili u dzieci wykonuje się rutynowo co pewien czas w ramach wykonywania morfologii krwi u dziecka , a także przy podejrzeniu pewnych chorób, np. alergii. O czym świadczą podwyższone...
Nie jest łatwo znaleźć na rynku produkty do mycia i pielęgnacji, które otulą delikatną skórę dzieci. Poniżej doradzamy, jakie konkretnie preparaty powinny znaleźć się w kosmetyczce malucha oraz na co zwrócić uwagę podczas ich wyboru. Z nami będzie ci łatwiej! 6 cech bezpiecznych i skutecznych kosmetyków dla dzieci: Naturalna formuła Delikatna skóra potrzebuje szczególnej opieki, dlatego warto postawić na wegańskie kosmetyki ze składnikami naturalnego pochodzenia. Najlepiej by nie było w ich składzie m.in. mydła, olejów mineralnych i silikonów. Bogactwo substancji łagodzących Wrażliwa skóra maluszka jest skłonna do podrażnień i reakcji alergicznych, dlatego wybrane produkty myjące i do pielęgnacji powinny zawierać substancje łagodzące takie jak pantenol, beteina czy prebiotyki. Ekologiczne materiały Wybierając konkretną markę kosmetyków dla dzieci, zwróć uwagę, czy są przyjazne dla planety. Najlepiej decydować się na te, wykonane z biodegradowalnych materiałów. Łagodność dla oczu – zero łzawienia Jeśli w kosmetykach zostaną użyte łagodne substancje myjące, najpewniej nie będą one wywoływały podrażnień, reakcji alergicznych, a także łzawienia, gdy dostaną się do oczu. Możliwość stosowania od pierwszych dni życia Kosmetyki dla dzieci powinny mieć formułę o neutralnym pH, dzięki czemu pomogą zachować naturalną barierę ochronną skóry dziecka. Tym samym są w pełni bezpieczne i można je stosować od 1. dnia życia. Testowanie dermatologiczne Najlepiej sprawdzą się te produkty, które przeszły testy dermatologiczne. Dzięki temu opiekunowie mają pewność, że kosmetyki są w pełni bezpieczne dla delikatnej skóry maluszka. Co powinno znaleźć się w zestawie do mycia i pielęgnacji skóry maluszka? Przede wszystkim należy uzupełnić kosmetyczkę o żel do...
Niespokojny sen niemowlaka to częste zmartwienie rodziców. Gdy niemowlę niespokojnie śpi, a rodzice obserwują rzucanie się, wiercenie i dziwne miny, jakie dziecko robi przez sen, pojawia się pytanie: czy niemowlę się wysypia? Niekiedy niepokój budzą też przerwy w oddychaniu i krótki, przerywany sen dziecka. Czasem rodzice decydują się na podanie dziecku leków na sen. Ale czy to nie jest szkodliwe? I skąd się bierze regres snu niemowlaka? Spis treści: Przyczyny niespokojnego snu niemowlaka Objawy niespokojnego snu niemowlaka Niespokojny sen niemowlaka w nocy – co robić? Kropelki i syropki na sen dla niemowlaka: czy pomagają? Przyczyny niespokojnego snu niemowlaka Niespokojny sen niemowlaka to wbrew pozorom bardzo częste zjawisko. Noworodek i niemowlę często budzi się na karmienie albo wybudza się z powodu brudnej pieluchy. Ale rzucanie się przez sen starszego, kilkumiesięcznego niemowlaka wzbudza zaniepokojenie rodziców i rodzi pytania: czy dziecko jest zdrowe i czy na pewno się wysypia? Śpiące dziecko przechodzi różne fazy snu i różnie się w tym czasie zachowuje. W fazie snu głębokiego oddycha spokojnie, wolno i na ogół nie zmienia pozycji. W płytszym śnie , któremu często towarzyszą szybkie ruchy gałek ocznych, niemowlę może zmieniać pozycję oraz robić różne miny. Warto wiedzieć, że śpiące niemowlęta (w przeciwieństwie do dorosłych) zapadają głównie w tzw. fazę REM, czyli sen płytki. Przyczyny niespokojnego snu niemowlaka mogą być różne: od zwykłej niewygody po chorobę. Najczęściej niemowlę śpi niespokojnie, bo: coś mu przeszkadza: np. uwierająca pielucha albo nierówny materac do spania w sypialni jest za gorąco (ponad 21 stopni C) wilgotność powietrza w pokoju jest nieodpowiednia (właściwa to 40-60%) nie zdążyło się wyciszyć po pełnym wrażeń dniu brakuje mu rutyny w ciągu...
