Laktację można zwiększyć, gdy mleka jest za mało - przekonują doradcy laktacyjni. Uspokajają też zmartwione młode mamy - niemal każda kobieta może karmić piersią swoje dziecko! Laktacja (proces wydzielania mleka z piersi) u niektórych kobiet pojawia się jeszcze w czasie ciąży, u innych dopiero po porodzie. Gdy dziecko zaczyna ssać, w mózgu uwalnia się hormon, zwany prolaktyną. Pobudza ona pęcherzyki mleczne do wytwarzania pokarmu. Inny z hormonów – oksytocyna – powoduje, że kurczą się maleńkie mięśnie wokół przewodów mlecznych. Dzięki temu pokarm z piersi może wypłynąć. Aby mleka było więcej, trzeba stosować się do kilku zasad, m.in. często przystawiać dziecko do piersi.

Reklama

Spis treści:

Sposoby na zwiększenie laktacji

Zanim przejdziemy do konkretnych porad, zacznijmy od sprawy nie mniej ważnej niż one same. Stan psychiczny kobiety i jej pozytywne nastawienie do karmienia piersią pełnią kluczową rolę w procesie laktacji. Spokój, wyciszenie i wsparcie emocjonalne ze strony najbliższych pomogą młodej matce uporać się z początkowym niepokojem. Sfrustrowana i spanikowana kobieta, przejęta płaczącym maluchem, blokuje się emocjonalnie, przez co może dojść do zmniejszenia wydzielania prolaktyny i osłabienia wytwarzania mleka. Pamiętajmy, że zarówno noworodek, jak i mama, muszą nauczyć się współpracować ze sobą, a początki bywają trudne. Dlatego nie należy się zrażać i od razu zakładać, że mleka jest za mało, przez co dziecko jest głodne i niedożywione. Zwykle wystarczy zastosować kilka wskazówek, aby laktacja wróciła do normy i spełniała potrzeby żywieniowe dziecka.

1. Najlepsze stymulowanie laktacji to przystawianie dziecka do piersi

Pokarm tworzy się wtedy, gdy dziecko ssie. Przystawiaj dziecko do piersi tak często, jak ma ono ochotę ssać. Nawet co pół godziny: raz do jednej, raz do drugiej piersi. Najlepiej połóż się z dzieckiem do łóżka na cały dzień. Przemęczenie, zdenerwowanie, stres hamują wydzielanie hormonów ważnych dla laktacji. Pozwalaj dziecku ssać tak długo i tak często, jak ma na to ochotę.

2. Nie podawaj smoczka i mleka z butelki

Ssanie uspokajacza to jedna z najczęstszych przyczyn późniejszego nieprawidłowego, zbyt „płytkiego’’, chwytania piersi. Dlatego staraj się zwłaszcza w pierwszych tygodniach życia dziecka nie podawać mu smoczka. Jeśli płacze, staraj się uspokajać je innymi sposobami. Jeśli masz rzeczywiście za mało pokarmu, wszystkie metody zwiększenia laktacji zawiodły, być może będziesz musiała podać dziecku dodatkowo mleko modyfikowane. Najpierw jednak zawsze przystawiaj dziecko do piersi i pozwalaj ssać tak długo, jak długo ma na to ochotę. Dodatkowe mleko podawaj maleństwu nie z buteleczki ze smoczkiem, ale łyżeczką lub kubeczkiem i dopiero wtedy, gdy pediatra powie, że powinnaś to robić.

Zobacz także

3. Sprawdź, czy prawidłowo przystawiasz dziecko do piersi

To bardzo ważne, bo inaczej dziecko nie wypije całego mleka, które jest w piersiach. Regularnie opróżnianie piersi „wiedzą’’, że nie powinny ograniczać produkcji, a wręcz przeciwnie.
Pierś powinna wypełniać buzię dziecka – w ustach musi znaleźć nie tylko brodawka piersi, ale też jak największa część otoczki. Dziecko wymasowuje pokarm językiem. Słychać przy tym odgłosy przypominające postękiwanie. Jeśli dziecko jest nieprawidłowo przystawione do piersi (wciąga tylko brodawkę, a przy ssaniu słychać cmokanie), nie może do końca opróżnić piersi. Efekt jest taki, że się nie najada, a piersi nie opróżniają i nie są stymulowane do produkcji pokarmu.

4. Karmienie dziecka w nocy stymuluje produkcję mleka

Chcesz zwiększyć laktację i mieć więcej pokarmu? Karm dziecko piersią w nocy. Organizm wydziela wówczas więcej prolaktyny, a więc pokarmu w piersiach jest więcej. W dodatku nocny pokarm jest bogatszy w tłuszcze, więc dziecko szybciej przybiera na wadze.

5. Jak zwiększyć laktację laktatorem

Ważne jest, aby piersi były opróżnione po każdym karmieniu, ponieważ stanowi to czynnik stymulujący wytwarzanie pokarmu. Jeśli zatem noworodek nie jest w stanie wypić całego mleka, powinno się je odciągnąć.

Mleko matki można przechowywać i podawać dziecku w razie potrzeby. Nie bój się, że jeśli odciągniesz mleko, to zabraknie go dla dziecka. Nie zabraknie, bo im więcej mleka jest wykorzystywane, tym skuteczniej piersi go produkują.

Jak często odciągać pokarm laktatorem?

Istnieje specjalny sposób stymulowania laktacji laktatorem (ręcznym lub elektrycznym) – metoda 7 5 3. Obejmuje zasady mówiące o tym, jak często i kiedy odciągać mleko. Konsekwentnie stosowana pozwala doprowadzić do tego, że udaje się odciągać nawet 500-750 ml mleka w ciągu doby i jest to mleko wyprodukowane poza ilością, którą wypija dziecko!

6. Dobre odżywianie także stymuluje laktację

Osłabienie spowodowane ciążą, stres związany z porodem i pojawieniem się nowego członka rodziny oraz wysiłek, jaki organizm musi włożyć w wykarmienie noworodka, sprawiają, że potrzeby żywieniowe kobiety są w tym czasie większe. Nie ma mowy o ograniczeniu posiłków lub przejściu na dietę odchudzającą. Kobieta karmiąca powinna odżywiać się często i racjonalnie, a jadłospis powinien być lekkostrawny i urozmaicony.

Wskazane są potrawy gotowane, duszone, z dużą ilością warzyw, które zapewnią niezbędne witaminy i mikroelementy. Korzystne są tłuste ryby, które uzupełniają niedobór kwasów omega-3, dobrej jakości mięso, ryż, kasze, nabiał i owoce. Unikać jednak należy pokarmów smażonych, ciężkostrawnych oraz powszechnie uważanych za potencjalnie sprzyjające alergii, takich jak np. orzechy, czekolada, owoce pestkowe, owoce cytrusowe oraz nadmierna ilość mleka krowiego. Należy jeść 3 główne posiłki i, w miarę potrzeby, 2 drobne przekąski pomiędzy nimi. Dieta po porodzie dla matki karmiącej piersią powinna być o 500-650 kcal bogatsza w energię niż dieta tej samej kobiety, która nie karmi piersią i nie jest w ciąży.

7. Nawadnianie to podstawa stymulowania laktacji (2-3 litry dziennie)

Dziecko wypija dziennie około litra mleka, a do jego wytworzenia potrzebna jest odpowiednia ilość wody. Dlatego kobieta karmiąca musi się regularnie nawadniać.

Najlepsze napoje to:

  • woda (nisko- lub średniozmineralizowana),
  • soki owocowo-warzywne (1-2 szklanki dziennie, nie więcej, szczególnie owocowych, gdyż są słodkie i bardzo kaloryczne),
  • herbatki owocowe.

Uwaga: najlepiej podczas karmienia miej przy sobie szklankę z wodą.

8. Zioła mlekopędne pomagają produkować więcej mleka

Najlepsze są: kminek, koper włoski, anyż, czarnuszka. W aptekach są również gotowe mieszanki ziół wspomagających laktację. Ziołowe napary pij systematycznie, 2-3 razy dziennie po filiżance (nie więcej, gdyż w nadmiarze mogą – paradoksalnie – zmniejszyć laktację). Laktację wspomaga też słód jęczmienny. Nie jest to jednak przyzwolenie na picie zwykłego piwa, które zawiera alkohol! Piwne napoje bezalkoholowe są natomiast dozwolone.

Uwaga! Nie pij naparów z szałwii – hamuje laktację!

Pobudzanie laktacji po cesarce

Po cesarskim cięciu karmienie piersią jest wskazane i możliwe. Nie należy zniechęcać się pierwszymi niepowodzeniami i konsekwentnie przystawić dziecko do piersi. Należy to zacząć robić jak najszybciej po cesarskim cięciu. Po porodzie naturalnym tzw. nawał pokarmu pojawia się o. 40 godzin po urodzeniu dziecka. W przypadku cesarki trzeba na wyraźny przypływ mleka poczekać czasem nawet 5-6 dni. To pokazuje, że kluczem do sukcesu karmienia piersią po cesarce, jest cierpliwość i konsekwencja. Więcej na ten temat znajdziesz w artykule: Laktacja po cesarce.

Przyczyny braku pokarmu w piersiach

Zdarza się tak najczęściej po cesarskim cięciu. Również przemęczenie, zdenerwowanie i stres mamy hamują wydzielanie prolaktyny i oksytocyny, dlatego mleka może być za mało. Powodem małej laktacji jest też nieprawidłowy sposób przystawiania dziecka do piersi, nieprawidłowy sposób ssania przez dziecko, zbyt rzadkie przystawianie dziecka do piersi.
W 2-3. tygodniu życia dziecka, w 6. tygodniu oraz w 3. miesiącu zdarzają się tzw. kryzysy laktacyjne. Dziecko zaczyna intensywniej rosnąć, potrzebuje więc większej ilości pokarmu, dlatego laktację trzeba zwiększyć.

Czasami jednak słaba laktacja jest wynikiem medycznych komplikacji. Należą do nich:

  • przebyte w przeszłości urazy albo operacje piersi,
  • choroby: cukrzyca, zespół policystycznych jajników (PCOS), choroby tarczycy i inne zaburzenia hormonalne,
  • duża utrata krwi podczas porodu,
  • obecność w macicy pozostałości łożyska,
  • niedorozwój piersi.

Jednak nawet wyżej wymienione problemy nie wykluczają laktacji i karmienia piersią. Często po konsultacji z doradcą laktacyjnym udaje się sprowokować piersi do produkcji mleka.

Jak sprawdzić, czy piersi produkują dość mleka

Czasami mama ma wątpliwości, czy dziecko się najada, pijąc mleko wyłącznie z piersi. Najczęściej wątpliwości te są nieuzasadnione. Czasami jednak faktycznie tak jest. Świadczą o tym:

  • zbyt wolne przybieranie dziecka na wadze (sprawdź: ile powinno ważyć niemowlę),
  • zbyt mała liczba zużywanych pieluszek (dziecko mało siusia, rzadko oddaje stolec),
  • dziecko wydala ciemny mocz, ma suche usta, jest apatyczne, słabo ssie (symptomy odwodnienia).

W każdym z wymienionych wyżej przypadków trzeba skonsultować się z lekarzem, który może zalecić dokarmianie dziecka mlekiem modyfikowanym.

Symptomami słabej laktacji NIE są:

  • krótkie lub długie sesje karmienia piersią,
  • zmiana twardości piersi,
  • ustanie wyciekania mleka z piersi,
  • niewielki rozmiar piersi,
  • mała ilość mleka odciągana po karmieniu,
  • dziecko często budzi się w nocy,
  • maluch dopomina się noszenia na rękach,
  • niemowlę chce być często przystawiane do piersi.

Sprawdź też:

Reklama
Konsultacja merytoryczna

lek. Katarzyna Raczek-Pakuła

Pediatra, prezeska Polskiego Towarzystwa Konsultantów i Doradców Laktacyjnych, współtworzy Centrum Nauki o Laktacji. Pracuje w Poradni Laktacyjnej Szpitala Specjalistycznego Św. Zofii w Warszawie
Reklama
Reklama
Reklama