Płacz niemowlaka – przyczyny i rodzaje płaczu niemowlaka. Dlaczego niemowlaki płaczą?
Płacz niemowlaka to jego główny sposób komunikowania się z otoczeniem, zwłaszcza wtedy, gdy dziecku coś dolega. Powody płaczu mogą być różne: od głodu i zmęczenia przez przebodźcowanie i potrzebę bliskości po problemy z brzuszkiem i ząbkowanie. Na większość rodzajów płaczu niemowlaka jest sposób.
Płacz niemowlaka – co być może odkryjesz ze zdziwieniem – nie zawsze oznacza, że jest głodny lub jest mu zimno. Niemowlę może też płakać z suchą pieluszką i po drzemce. O co mu chodzi? Płacz niemowlaka jest nie do uniknięcia: niemowlę płaczem komunikuje się z innymi ludźmi. Inaczej nie potrafi. Prawdą jest jednak, że to jedno z trudniejszych doświadczeń dla rodziców, którzy czują się bezradni, kiedy nie wiedzą, dlaczego dziecko płacze. Próbujemy wszystkiego, a niemowlę jak płakało, tak płacze. Może ten artykuł pomoże ci lepiej zrozumieć przyczyny płaczu niemowlaka i dowiedzieć się, jak uspokoić płaczące niemowlę. I pamiętaj: niemowlę nie płacze po to, żeby zrobić rodzicom na złość! Kiedyś zastąpi płacz słowami, zobaczysz!
Spis treści:
Płacz niemowlaka
Płacz niemowlaka jest dla niego na najwcześniejszym etapie życia jedynym sposobem komunikacji. Później sposobów komunikowania się dziecko ma więcej: uśmiech, grymasy twarzy, gesty, w końcu słowa. Dopóki dziecko nie nauczy się mówić, nie umie w inny sposób niż płaczem, dać znać, że czegoś potrzebuje.
Nie wolno ignorować płaczu niemowlaka. Niemowlę, które zostawia się, żeby się wypłakało, w końcu co prawda cichnie i coraz rzadziej płacze, ale to nie jest dobry znak. Już tak małe dziecko zaczyna rozumieć, że nikt nie przyjdzie mu z pomocą, nie zaspokoi jego potrzeb. Niemowlęta, na których płacz dorośli nie reagują, wyrastają na dzieci i dorosłych z problemami. Mają niską samoocenę, nie wierzą, że mogą liczyć na pomoc innych, są zamknięte w sobie, nie radzą sobie z własnymi emocjami, mogą być agresywne lub pozbawione empatii.
Rodzaje płaczu niemowlaka
Jak rozpoznać płacz niemowlaka, a właściwie jego powód? Trzeba wsłuchać się w ton głosu dziecka, charakter płaczu niemowlaka oraz zwrócić uwagę na mimikę i ruchy ciała dziecka. Chociaż każde niemowlę może płakać nieco inaczej, to da się wyróżnić kilka rodzajów płaczu niemowlaka. Oto one.
- Płacz niemowlaka jest przerywany bezdechem, ma wysoką tonację, przypomina krótkie i głośne zawodzenie – ten rodzaj płaczu może oznaczać ból. Jeśli maluszek ma bolesną kolkę, płaczowi towarzyszy silne napięcie tułowia i podkurczone nóżki i rączki.
- Płacz krótki, zrywany, ale na wyraźnie niższych tonach to najczęściej płacz z głodu. Potwierdza to obracanie głowy i otwieranie ust, jakby w poszukiwaniu piersi lub smoczka.
- Płacz niemowlaka, który jest zmęczony, jest początkowo łagodny, kwilący. Jeśli nie zareagujesz, przejdzie w krzyk. Dziecko wzięte na ręce i kołysane stopniowo się uspokaja, cichnie i w końcu zasypia.
- Krótkie przerywane kwilenie połączone z rozglądaniem się na boki i wierceniem się albo machaniem rękami i nogami jest oznaką nudy.
- Głośny, żałosny płacz, ale mniej przenikliwy niż przy bólu oznacza, że dziecku coś przeszkadza. Dochodzi do tego niepokój, wiercenie się.
- Nawracający, przerywany płacz niemowlaka oraz marudność, popłakiwanie pojawiające się często w porze południowej, są oznaką przemęczenia, znużenia. Twarz dziecka może chwilami się napinać, aby za chwilę się rozluźnić. Dziecko w ten sposób komunikuje potrzebę spokoju i wypoczynku.
Istnieje jeszcze coś takiego jak nieutulony płacz po szczepieniu, który jest jednym z łagodnych niepożądanych odczynów poszczepiennych. Zaczyna się przed upływem 48 godzin od szczepienia i nic nie jest w stanie dziecka ukoić przez minimum 3 godziny.
Z kolei płacz mózgowy, znany szerzej jako krzyk mózgowy, to płacz, który towarzyszy znacznemu uszkodzeniu centralnego układu nerwowego. Płacz taki ma wysokie tony i jest nie do opanowania. Może trwać kilka godzin, a nawet dni.
Płacz niemowlaka – przyczyny
Dlaczego niemowlę płacze? Powodów płaczu niemowlaka jest wiele i na pewno nie pomogą dekodery płaczu, musisz po prostu wsłuchać się w dziecko i w jego potrzeby. Oto kilka powodów, dlaczego niemowlaki płaczą:
- Głód. Większość noworodków i niemowląt je przez całą dobę co 3-4 godziny. Niektóre z nich reagują silnym płaczem, kiedy są głodne. Zwracaj uwagę na oznaki głodu ze strony dziecka i kontroluj pory karmienia – jeśli od poprzedniej minęło już około 3-4 godzin są duże szanse, że dziecko może płakać z głodu.
- Mleko. Czasami dziecku coś nie odpowiada w mleku, które dostaje do picia. Jeśli karmisz piersią, może denerwować się, że mleko wypływa za szybko lub zbyt wolno, jeśli karmisz butelką, być może mleko modyfikowane, które wybrałaś, powoduje ból brzuszka. Porozmawiaj z lekarzem o zmianie mieszanki.
- Ból brzucha. Jeśli dziecko jest często marudne po karmieniu, może się okazać, że cierpi na ból brzucha. Warto wtedy zmienić mieszankę, jeśli jest karmione mlekiem modyfikowanym lub zastanowić się, czy nie ma wzdęć.
- Wzdęcia, kłopoty z wypróżnieniem. Kiedy niemowlę ma wzdęcia, jego brzuszek jest twardy i dziecko podkurcza nóżki do brzucha. Podobnie jest w przypadku zaparcia u niemowlaka.
- Powietrze. Niemowlę może również płakać, kiedy nałyka się powietrza podczas picia mleka i musi mu się odbić. Dlatego ważne jest, żeby wiedzieć jak trzymać dziecko do odbicia po każdym karmieniu.
- Alergia pokarmowa. Jeśli dziecko ma alergię na białko krowie, może płakać z powodu problemów z trawieniem m.in. laktozy (tzw. nietolerancja laktozy). Może boleć je brzuszek, może mieć gazy. W tej sytuacji konieczna będzie zmiana mieszanki na hydrolizat białkowy (lub mleko o obniżonej zawartości laktozy, jeśli problemem jest nietolerancja laktozy) lub – jeśli karmisz piersią – odstawienie produktów z mleka krowiego z diety matki.
- Potrzeba ssania. Niemowlęta mają silną, naturalną potrzebę ssania. Nie zawsze spowodowana jest ona głodem. Niemowlę może więc płakać, kiedy po prostu chce ssać – ssanie uspokaja. Nie bez powodu jesteśmy ssakami.
- Potrzeba bliskości. Niemowlęta potrzebują swojej mamy, jej dotyku, ciepła i zapachu. Czasami wystarczy, że weźmiesz swoje niemowlę w ramiona, przytulisz, a płacz mija – to znak, że dziecko potrzebowało bliskości i czuło się samotne.
- Zmęczenie. Niemowlęta potrzebują dużo snu i odpoczynku. Noworodki potrafią przesypiać nawet 16 (lub więcej!) godzin dziennie! Twoje dziecko może więc płakać ze zmęczenia, jeśli nie śpi wystarczająco dużo. Sprawdź, ile snu potrzebują dzieci.
- Brudna pielucha. Niektóre niemowlęta bardzo nie lubią mieć brudnej i mokrej pieluszki. Na każde zabrudzenie reagują płaczem.
- Zimno/gorąco. Płacz niemowlaka może też oznaczać, ze dziecku jest za ciepło lub zbyt zimno
- Za dużo bodźców. Niemowlęta nie lubią wielu bodźców. W brzuchu mamy nie było ich zbyt wiele, a tu ciągle ruch, światło, dźwięki – to za dużo dla wielu niemowląt, dlatego przestymulowane bodźcami zaczynają płakać.
- Za mało bodźców. Niektóre niemowlęta są za to tak ciekawe świata, że płaczą z nudów, bo chcą oglądać ciekawe rzeczy, dotykać nowych faktur, odkrywać otoczenie.
- Kolka. Pojawia się około 3 tygodnia życia i łatwo ją rozpoznać: jeśli twoje dziecko zaczyna nagle bardzo intensywnie płakać, codziennie o tej samej porze, zazwyczaj wieczorem i nic nie jest w stanie go uspokoić, a płacz mija tak samo nagle, jak się pojawił – jest duża szansa, że masz do czynienia z kolką u niemowlaka. Jedynym naprawdę skutecznym sposobem na kolkę jest czas – mija około 3-4 miesiąca życia.
- Ząbkowanie. Kiedy dziecko zacznie ząbkować (około 4-7 miesiąca życia), płacz będzie oznaczał ból związany z wyrzynaniem się ząbków. Płacz może być jednym z objawów ząbkowania.
- Niewygoda. Niemowlę płacze też, kiedy mu niewygodnie – w foteliku czy wózku albo dlatego, że drapie je metka w ubranku lub jest ono za ciasne, albo pieluszka jest źle zapięta.
- Choroba. Jeśli wykluczałaś już wszystkie możliwe przyczyny płaczu niemowlaka, a twoje dziecko nadal płacze, być może łapie je jakaś infekcja. Sprawdź, czy dziecko ma gorączkę, a jeśli coś cię niepokoi, zaufaj swojej intuicji i zabierz dziecko do lekarza.
Jak uspokoić niemowlę?
Jak widzisz, powodów płaczu niemowlaka jest naprawdę sporo. Jak sobie z tym płaczem radzić? W zależności od przyczyny możesz spróbować następujących sposobów na płacz niemowlaka:
- nakarm dziecko
- zrób masaż Shantala
- podaj smoczek, jeśli maluch go używa
- przytul
- zawiąż dziecko w chuście
- zaśpiewaj mu kołysanki
- mów do dziecka kojącym głosem
- połóż je spać
- zmień pieluchę
- ubierz cieplej lub zdejmij mu jedną warstwę ubrania
- zabierz w spokojne miejsce
- pokaż coś ciekawego
- podaj preparat na kolkę
- wymasuj dziąsła lub podaj żel na ząbkowanie
- sprawdź, czy dziecku jest wygodnie
- sprawdź, czy w ubranku nie ma gryzących metek
- skonsultuj się z lekarzem, jeśli podejrzewasz alergię pokarmową lub chorobę
- zmień mieszankę
Pamiętaj, że wszystkie niemowlęta płaczą, bez względu na to, jak troskliwą i wspaniałą opiekę im zapewniamy. To po prostu ich sposób porozumiewania się, innego jeszcze nie znają!
Zobacz też:
- Gdy dziecko płacze - jak uspokoić nerwy
- Czy długotrwały płacz szkodzi niemowlakowi?
- 18 sposobów, by niemowlę przestało płakać