Co to jest parafia
Adobe Stock/ Alex Tihonov
Religia

Co to jest parafia?

Większość osób wierzących regularnie co tydzień uczęszcza do swojego kościoła, jednak niewielu jest stanie odpowiedzieć na pytanie, co to jest parafia. W tym artykule znajdziesz odpowiedź nie tylko na to pytanie, lecz także dowiesz się, jak wyglądał rozwój parafii w Polsce.

Definicji słowa „parafia” można doszukać się zarówno w słownikach języka polskiego, jak i Prawie Kanonicznym. Czy wytłumaczenia tego pojęcia różnią się od siebie? Przekonaj się, czytając poniższy tekst.

Spis treści:

  1. Czym jest parafia?
  2. Definicja parafii w świetle Prawa Kanonicznego
  3. Historia parafii w Polsce
  4. Jakie są zadania parafii?
  5. Pod co podlega parafia?
  6. Ile jest parafii w Polsce?

Czym jest parafia?

Słowo parafia pochodzi z łacińskiego paroecia, co oznacza miejsce sąsiednie. Jest to podstawowa jednostka organizacyjna Kościoła.

Do elementów konstytutywnych każdej parafii zaliczane są:

  • określona wspólnota wiernych,

  • kierownictwo prezbitera – zazwyczaj jest to proboszcz, który jest zwierzchnikiem parafii, Proboszcz mianowany jest przez biskupa diecezjalnego. Obejmuje on pasterską pieczę nad członkami wspólnoty. W tym zadaniu powinni pomagać inni księża wikariusze.

  • relację przynależności do Kościoła – określana jest poprzez posłuszeństwo zwierzchnika parafii wobec biskupa diecezjalnego.

Centralnym ośrodkiem życia parafii jest kościół parafialny.

Definicja parafii w świetle Prawa Kanonicznego

Dokładną definicję tego, co to jest parafia, możemy znaleźć w Kodeksie Prawa Kanonicznego z 1983 roku.

Według kan. 515 § 1 Parafia jest określoną wspólnotą wiernych, utworzoną na sposób stały w Kościele partykularnym, nad którą pasterską pieczę, pod władzą biskupa diecezjalnego, powierza się proboszczowi jako jej własnemu pasterzowi.

Co więcej, znajdziemy w nim także podział parafii (kan. 518) na:

  • parafie terytorialne – parafia, która obejmuje wiernych wyznań chrześcijańskich zebranych na danym terytorium,

  • parafie personalne – parafia, która została utworzona z racji języka, obrządku bądź narodowości wiernych.

Historia parafii w Polsce

Powstanie instytucji parafii wiąże się z rozwojem terenów wiejskich i rozprzestrzenieniem chrześcijaństwa. Wraz ze wzrostem wiernych na terenach wiejskich zaczęły powstawać tzw. parafie wiejskie. Zazwyczaj obejmowały one kilka bądź kilkanaście wsi. Takie tereny wiejskie były własnością ziemską jednego właściciela, który na ogół był świecki.

Każda parafia wymagała od posiadaczy ziem tzw. dziesięciny, co było obowiązkowym świadczeniem pieniężnym bądź rzeczowym. Prawo to wynikało z soboru laterańskiego w 1215 roku. Nieskładanie dziesięciny było traktowane jako grzech ciężki.

Z początku granice pomiędzy parafiami nie były jasno określone. Sytuację zmienił dopiero sobór trydencki, który rozkazał zwierzchnikom Kościoła jasne wyznaczenie granic parafii.

Od czasów soboru trydenckiego obowiązywała także prezenta, czyli kanoniczne prawo przedstawiania kandydata na najwyższy urząd kościelny w parafii (proboszcza). W średniowiecznej Polsce prawo do prezenty miał każdy władca ziem lub właściciel wsi (kolator).

Z czasem w katolickich parafiach powstawały tzw. konfraternie, czyli bractwa religijne. Ich zadaniem była działalność dobroczynna i pomoc członkom wspólnoty wiernych. Najczęściej konfraternie zajmowały się nawet zarządzaniem majątkiem parafii.

Jakie są zadania parafii?

Głównym zadaniem każdej parafii jest misja nauczycielska Kościoła. Zgodnie z nakazem Chrystusa Kościół powinien pełnić posłannictwo nauczania. Dokładne wytyczne dotyczące tego, jakie zadania mają parafie zawiera Kodeks Prawa Kanonicznego. Według niego proboszcz w ciągu całego roku poprzez homilię powinien przestawiać normy życia chrześcijańskiego i głosić tajemnicę wiary.

Parafie powinny wychodzić ze słowem Bożym nie tylko do wierzących, lecz także tych, którzy wyznają inną wiarę bądź są niepraktykujący/niewierzący (kan. 771 § 1 i § 2).

Zgodne z kan. 773 Prawa Kanonicznego parafia wraz z jej zwierzchnikiem powinna dołożyć starań, aby katecheza była „pierwszorzędną częścią wychowania wiernych”.

Pod co podlega parafia?

Hierarchia Kościoła jest bardzo wyraźnie ustalona i to właśnie ona określa, pod co podlega parafia.

Grupa kilku parafii tworzy dekanat, czyli wikariat rejonowy. Jego zwierzchnikiem jest dziekan. Dekanaty są częściami diecezji na czele których stoi biskup. Diecezje podlegają pod metropolię, którą kieruje metropolita. Metropolie zaś są podległe Konferencji Episkopatu, która zrzesza wszystkich biskupów kraju.

Na czele Kościoła i wszystkich biskupów jest papież.

Ile jest parafii w Polsce?

Według oficjalnych danych przedstawionych na stronie internetowej Konferencji Episkopatu Polski, w naszym kraju istnieje obecnie 10 114 parafii.

Redakcja poleca

REKLAMA
Nasze akcje
częste oddawanie moczu u dziecka
Zakupy
Szukasz najlepszego nocnika dla dziecka? Sprawdź nasz ranking!
Współpraca reklamowa
Kobieta czyta książkę
Zakupy
Tej książce ufają miliony rodziców! Czy masz ją na półce?
Współpraca reklamowa
łojotokowe zapalenie skóry
Pielęgnacja
Test zakończony sukcesem! 99% osób poleca te kosmetyki
Współpraca reklamowa
Polecamy
Porady
Ile dać na Chrzest?
Święta i uroczystości
Ile dać na chrzest w 2024 roku? (ile od dziadków a ile od chrzestnej, chrzestnego i gości) 
Luiza Słuszniak
wierszyki o wiośnie
Gry i zabawy
Wiersze o wiośnie: piękne utwory znanych poetów i krótkie rymowanki dla dzieci
Ewa Janczak-Cwil
cytaty na komunię
Cytaty i przysłowia
Cytaty na komunię świętą: piękne i mądre, Jana Pawła ll, cytaty z Biblii
Joanna Biegaj
Rocznica Komunii Świętej – prezenty
Święta i uroczystości
Rocznica Komunii świętej – co z tortem i prezentami? I czy udział w rocznicy komunii jest obowiązkowy? 
Małgorzata Sztylińska-Kaczyńska
5 dni opieki na dziecko
Prawo i finanse
5 dni opieki nad dzieckiem: od kiedy, ile płatne? Przepisy 2024
Joanna Biegaj
ospa u dziecka a wychodzenie na dwór
Zdrowie
Ospa u dziecka a wychodzenie na dwór: jak długo będziecie w domu? Czy podczas ospy można wychodzić?
Milena Oszczepalińska
chłopiec, dziecko, krzyk, złość
Wychowanie
Agresywne dziecko w przedszkolu: co robić, gdzie zgłosić?
Magdalena Drab
Cytaty na chrzest
Cytaty i przysłowia
Cytaty na chrzest: piękne sentencje i złote myśli z okazji chrzcin
Milena Oszczepalińska
Szkoła w Chmurze: kto może z niej skorzystać?
Edukacja
Szkoła w Chmurze: na czym polega, czy jest legalna i kto może z niej skorzystać?
Małgorzata Sztylińska-Kaczyńska
jak ubierać niemowlę na spacer wiosną
Pielęgnacja
Jak ubierać niemowlę wiosną: w kwietniu, w maju i przy 20 stopniach [LISTA UBRANEK]
Magdalena Drab
Przedszkolaki powinny się bawić, a nie ciągle uczyć
Edukacja
Przedszkolaki coraz częściej potrafią czytać i pisać, ale mają zaburzenia sensoryczne. Gdzie tkwi błąd?
Milena Oszczepalińska
dziecko ciągle choruje
Zdrowie
Dziecko ciągle choruje: nawracające zapalenie oskrzeli i infekcje gardła [CO ROBIĆ?]
Magdalena Drab
Pełne szpitale RSV
Aktualności
Lekarz mówi wprost: dziecko z RSV i z dusznością umrze, jeśli nie trafi do szpitala
Ewa Janczak-Cwil
wpływ telewizji na rozwój dziecka
Wychowanie
Wpływ telewizji na rozwój dziecka – negatywne i pozytywne skutki oglądania telewizji
Aneta Grinberg
morfologia u dzieci
Zdrowie
Morfologia u dzieci – jak czytać wyniki krwi [NORMY]
Ewa Janczak-Cwil
znieczulenie podpajęczynówkowe
Poród naturalny
Znieczulenie podpajęczynówkowe najczęściej stosowane podczas cesarskiego cięcia [zalety i wady]
Agnieszka Majchrzak
Urlop ojcowski
Prawo i finanse
Urlop ojcowski 2024: ile dni i ile płatny? Dokumenty i wniosek o urlop dla ojca
Magdalena Drab
kiedy wkładać dziecku czapkę
Zdrowie
Kiedy wkładać dziecku czapkę? I czy przewianie uszu to mit? [PEDIATRA WYJAŚNIA]
Małgorzata Wódz

Strefa okazji i inspiracji

REKLAMA