
Przestymulowanie dziecka może się zdarzyć w każdym wieku. Zwykle rodzice uczą się rozpoznawać objawy przestymulowania, obserwując noworodka, a potem starsze niemowlę – jego reakcje na nadmiar bodźców powinny wzmóc czujność opiekunów. Przebodźcowanie to trudne doświadczenie dla maluszka, które zakłóca spokojny sen, regenerację i harmonijny rozwój.
Co to jest przestymulowanie dziecka?
Przestymulowanie (inaczej przebodźcowanie) dziecka to sytuacja, w której układ nerwowy malucha zostaje przeciążony przez nadmiar i intensywność bodźców sensorycznych. Do przestymulowania może dojść z powodu zbyt licznych bodźców słuchowych (hałas), wzrokowych, węchowych czy czuciowych (dotykowych). Pamiętaj, że mózg małego dziecka nie jest jeszcze zdolny do właściwej analizy i segregacji wszystkich informacji, jakie docierają do niego z otoczenia. Nie radzi sobie z nimi, a objawy przestymulowania to jego reakcja obronna.
Objawy przestymulowania dziecka
Objawy przestymulowania trudno przeoczyć, bo dziecko staje się niespokojne, a kontakt z nim jest utrudniony. Zwróć baczniejszą uwagę na liczbę i natężenie bodźców, jakie docierają do malucha, jeśli niemowlę:
- jest rozdrażnione, wyjątkowo płaczliwe,
- pręży się i zaciska piąstki,
- zastyga w bezruchu,
- wygląda na zmęczone, ale ciężko mu zasnąć,
- nadmiernie kicha lub ziewa, ma uporczywą czkawkę.
Objawy przestymulowania u starszego dziecka, np. w wieku przedszkolnym, to także:
- wybuchy złości,
- marudzenie i narzekanie,
- zasłanianie oczu,
- zatykanie uszu,
- chowanie głowy pod kołdrą, kocem,
- rezygnacja z zabawy, uciekanie do innego pokoju,
- bicie, kopanie,
- unikanie kontaktu wzrokowego,
- częste wybudzanie się w nocy, czasem wybudzanie się z krzykiem.
Co powoduje przestymulowanie dziecka?
Przestymulowanie to efekt nadmiaru bodźców. Optymalne warunki do wypoczynku i rozwoju, zwłaszcza dla noworodka i niemowlaka, to spokojne otoczenie i ciche miejsce do spania pozbawione zbędnych zabawek i rozpraszaczy, np. piszczących gadżetów czy grających karuzeli. Zamiast włączać telewizor, warto pośpiewać dziecku piosenki, delikatnie kołysać, przytulać. Pokój dziecka nie powinien być przesadnie kolorowy i przeładowany zabawkami. Minimalizm w wystroju, liczbie rzeczy i dźwięków dookoła ułatwia wyciszanie się.
Sytuacje, w których najczęściej następuje przestymulowanie noworodka, niemowlaka i starszego dziecka to:
- spotkania z dużą liczbą osób, np. uroczystości rodzinne, hałaśliwe imprezy,
- wizyty w zatłoczonych sklepach, centrach handlowych,
- nadmiar głośnych bądź świecących i migających zabawek,
- kontakt z telefonem lub tabletem,
- przebywanie w pobliżu włączonego telewizora,
- nadmiar zajęć, zbyt intensywna zabawa,
- brak cichego, spokojnego miejsca na sen i odpoczynek.
Zobacz też: