Kolędnicy: kim są, kiedy chodzą i jakie życzenia składają
Adobe Stock
Święta i uroczystości

Kolędnicy: kim są, kiedy chodzą i jakie życzenia składają

Kolędnicy to przebierańcy, którzy chodzą po domach, wyśpiewując noworoczne życzenia. W zamian za życzenia szczęścia i pomyślności otrzymują skromne podarki. Czy wiesz, za kogo przebierają się kolędnicy?

Kolędowanie to słowiańska tradycja, która łączy w sobie elementy chrześcijańskie. W dawnych czasach ludzie wierzyli w magiczną moc sprawczą i chodzeniem po kolędzie chcieli zapewnić sobie lepszą przyszłość. W kolędowaniu brali udział chłopcy i mężczyźni, obecnie za kolędników najczęściej przebierają się dzieci.

Kim są kolędnicy?

Zgodnie z tradycją w skład drużyny kolędników wchodzą symbolizujące siłę, zdrowie i płodność zwierzęce maszkary. Są nimi:

  • baran,
  • bocian,
  • kogut,
  • koń,
  • koza lub kozioł,
  • niedźwiedź,
  • turoń,
  • żuraw.

Kolędnicy często odgrywają herody, czyli ludowe przedstawienia bożonarodzeniowe, dlatego też poza maszkarami w skład kolędników wchodzą:

  • baba (za postacie kobiece przebierali się również chłopcy),
  • Cygan,
  • Cyganka,
  • diabeł,
  • dziad,
  • Herod,
  • kominiarze,
  • muzykanci,
  • pasterze,
  • policjant,
  • śmierć,
  • trzej królowie,
  • żołnierz,
  • Żyd.

Cała grupa powinna liczyć nie mniej niż 10 osób. Takiemu pochodowi często towarzyszy muzyka. Kolędnicy mają kolorowo ozdobioną gwiazdę, a osoba, która ją niesie, zwana jest gwiazdorem.

Kolędnicy: kiedy chodzą i co mówią

Obchody kolędników rozpoczynają się w okolicach Bożego Narodzenia i trwają do święta Trzech Króli, ale wesołe kolędowanie może także skończyć się wraz z karnawałem. Mimo że kolędowanie to stary zwyczaj powszechnie praktykowany na terenie całej Polski, to nie ma jednego, uniwersalnego zestawu życzeń czy pieśni, które przy tej okazji są recytowane czy śpiewane. Grupa kolędników, chodząc od domu do domu, odgrywa miniscenki nawiązujące do Bożego Narodzenia oraz ewangelii o ukaraniu złego króla Herodota. Kolędnicy śpiewają też kolędy, pastorałki i życzą pomyślności na nadchodzący rok w zamian za drobne podarki.

Życzenia kolędników

Oprócz odgrywania scenek i śpiewania, kolędnicy składają życzenia. Często są to już życzenia przekazywane z pokolenia na pokolenie. Oto przykładowe życzenia kolędników:

„Na szczęście, na zdrowie,

na ten Nowy Rok.

Aby się Wam rodziła

kapusta i groch.

 

Zytko jak korytko,

zimioki jak pnioki.

Owies jak skopiec,

bób jak złób.

I proso, abyście gospodorze

nie chodzili boso!

 

W kozdom kątku po cielątku,

ze dwa wołki i prosioki,

by w komorze

zawdy buły połne hoki.

 

To doj Ponie Boze !”

***

„Zeby się Wom darzuło, w komorze, oborze,

to doj Ponie Boze.

 

Króle jak tryki, tryki jak byki

byki jak słonie, capy i turonie.

Krowy by śmietano miały

Byście ją na rynku sprzedawały.

 

Łowsa i pszonicki niech będą pełne sąsieki,

niech się zytko rodzi całe wieki

Jabka, gruski, śliwy, niech dadzą plon wielki.

Żebyście gospodarze dostatek zawdy mieli wszelki.

Gospodorz, żeby stoł pomiędzy snopami,

jako ton miesiącek pomiodzy gwiozdami.

To doj Ponie Boze !”

 

Tekst życzeń: Grupa Regionalna „Michalczowa”

Zobacz także:

Redakcja poleca

REKLAMA
Nasze akcje
częste oddawanie moczu u dziecka
Zakupy
Szukasz najlepszego nocnika dla dziecka? Sprawdź nasz ranking!
Współpraca reklamowa
Kobieta czyta książkę
Zakupy
Tej książce ufają miliony rodziców! Czy masz ją na półce?
Współpraca reklamowa
łojotokowe zapalenie skóry
Pielęgnacja
Test zakończony sukcesem! 99% osób poleca te kosmetyki
Współpraca reklamowa
Polecamy
Porady
Ile dać na Chrzest?
Święta i uroczystości
Ile dać na chrzest w 2024 roku? (ile od dziadków a ile od chrzestnej, chrzestnego i gości) 
Luiza Słuszniak
wierszyki o wiośnie
Gry i zabawy
Wiersze o wiośnie: piękne utwory znanych poetów i krótkie rymowanki dla dzieci
Ewa Janczak-Cwil
cytaty na komunię
Cytaty i przysłowia
Cytaty na komunię świętą: piękne i mądre, Jana Pawła ll, cytaty z Biblii
Joanna Biegaj
Rocznica Komunii Świętej – prezenty
Święta i uroczystości
Rocznica Komunii świętej – co z tortem i prezentami? I czy udział w rocznicy komunii jest obowiązkowy? 
Małgorzata Sztylińska-Kaczyńska
5 dni opieki na dziecko
Prawo i finanse
5 dni opieki nad dzieckiem: od kiedy, ile płatne? Przepisy 2024
Joanna Biegaj
ospa u dziecka a wychodzenie na dwór
Zdrowie
Ospa u dziecka a wychodzenie na dwór: jak długo będziecie w domu? Czy podczas ospy można wychodzić?
Milena Oszczepalińska
chłopiec, dziecko, krzyk, złość
Wychowanie
Agresywne dziecko w przedszkolu: co robić, gdzie zgłosić?
Magdalena Drab
Cytaty na chrzest
Cytaty i przysłowia
Cytaty na chrzest: piękne sentencje i złote myśli z okazji chrzcin
Milena Oszczepalińska
Szkoła w Chmurze: kto może z niej skorzystać?
Edukacja
Szkoła w Chmurze: na czym polega, czy jest legalna i kto może z niej skorzystać?
Małgorzata Sztylińska-Kaczyńska
jak ubierać niemowlę na spacer wiosną
Pielęgnacja
Jak ubierać niemowlę wiosną: w kwietniu, w maju i przy 20 stopniach [LISTA UBRANEK]
Magdalena Drab
Przedszkolaki powinny się bawić, a nie ciągle uczyć
Edukacja
Przedszkolaki coraz częściej potrafią czytać i pisać, ale mają zaburzenia sensoryczne. Gdzie tkwi błąd?
Milena Oszczepalińska
dziecko ciągle choruje
Zdrowie
Dziecko ciągle choruje: nawracające zapalenie oskrzeli i infekcje gardła [CO ROBIĆ?]
Magdalena Drab
Pełne szpitale RSV
Aktualności
Lekarz mówi wprost: dziecko z RSV i z dusznością umrze, jeśli nie trafi do szpitala
Ewa Janczak-Cwil
wpływ telewizji na rozwój dziecka
Wychowanie
Wpływ telewizji na rozwój dziecka – negatywne i pozytywne skutki oglądania telewizji
Aneta Grinberg
morfologia u dzieci
Zdrowie
Morfologia u dzieci – jak czytać wyniki krwi [NORMY]
Ewa Janczak-Cwil
znieczulenie podpajęczynówkowe
Poród naturalny
Znieczulenie podpajęczynówkowe najczęściej stosowane podczas cesarskiego cięcia [zalety i wady]
Agnieszka Majchrzak
Urlop ojcowski
Prawo i finanse
Urlop ojcowski 2024: ile dni i ile płatny? Dokumenty i wniosek o urlop dla ojca
Magdalena Drab
kiedy wkładać dziecku czapkę
Zdrowie
Kiedy wkładać dziecku czapkę? I czy przewianie uszu to mit? [PEDIATRA WYJAŚNIA]
Małgorzata Wódz

Strefa okazji i inspiracji

REKLAMA