Beata Sadowska: Co to znaczy, że widzisz więcej?
Aida Kosojan-Przybysz: Poza tym, co widzimy wszyscy, ja dostrzegam jeszcze dodatkowe emocje płynące z i do człowieka, widzę jego strachy, potrzeby, miłość, radość, lęki. To tak jakbym patrzyła na obraz, który ożywa. Zaglądam w przyszłość, przekraczam granice czasu. Zazwyczaj nieświadomie, a jeśli świadomie, to tylko na prośbę drugiego człowieka.
Trudno żyć z takim darem?
Kiedy widzę piękne rzeczy, czuję się wypełniona pozytywnymi emocjami. Ale kiedy przychodzą ciężkie przeżycia, je też muszę przez siebie przepuścić. Wtedy nie jest już miło. To trudny dar, bo patrząc na człowieka, w pierwszej sekundzie nie wiem, z czym do mnie przyszedł i co za chwilę się wydarzy.
Pracujesz z ludźmi, a odpoczywasz: z ludźmi czy od ludzi?
Z ludźmi, kiedy otaczają mnie przyjaciele. Ale po ciężkim dniu potrzebuje chwili dla siebie, własnej przestrzeni, zawieszenia. Kiedy odpoczywam, przychodzą do mnie teksty, dźwięki. To się potrafi wydarzyć nawet w nocy. Wtedy wstaję i zapisuję.
Dziecko jest bardziej wymagającym odbiorcą od osoby dorosłej?
Dla dzieci pisze się radośniej. Kocham ten stan, kiedy pisząc, podróżuję w czasie: wracam do małej Aidy, patrzę na świat jej oczami. W każdym z nas jest gdzieś tam z tyłu, często schowana, radość małego dziecka, uśmiech, czyste spojrzenie, prawda. Dla dorosłych piszę językiem przeżyć, dla dzieci - językiem „tu i teraz” albo językiem baśni, fantazji.
Pielęgnujesz w sobie wewnętrzne dziecko?
Pewnie się zdziwisz, ale nie lubię tego określenia, może dlatego, że nie jestem Polką i niektóre sformułowania wydają mi się dziwne. Wewnętrzne dziecko to jak ktoś uwięziony wewnątrz mnie. A ja po prostu cały czas czuję, że to dziecko to część mnie, do której w każdej chwili mogę powrócić. I często to robię. Tę Mała Aidę mam na zawołanie, zawsze mogę wziąć ją za rękę i dalej pójdziemy już razem.
Przytulasz tę małą Aidę?
Bardzo często robie to w myślach, im jestem starsza, tym częściej. Robię to też w twórczości dla dzieci.
Pisząc dla dzieci, nie unikasz ważnych i poważnych tematów: ochrona natury, wycinka drzew, szacunek dla zwierząt.
Ekologia i natura to właśnie „tu i teraz”. Nasza przyszłość zależy od tego jak teraz zadbamy o nasz dom, bo planeta jest naszym domem. Nie jesteśmy tu sami, powinniśmy szanować inne gatunki. Urodziłam się nad Morzem Czarnym i - kiedy byłam dzieckiem - zachody słońca były inne. Mamy wpływ nawet na to, jakiego koloru jest niebo. Szarość smogu przesłania nam prawdziwe piękno i nas dusi.
Śpiewam o znikających lasach Borneo czy pływających w oceanie rybach z plastiku, bo świadomość dzieci to nasza wspólna odpowiedzialność. Edukacja to podstawa. Ważne, żeby dzieci wiedziały, że im więcej drzew, tym łatwiej nam się oddycha. Te drzewa zamieszkują całe rodziny np. orangutanów. Mama orangutan woła o pomoc. Język baśni bardzo mi pomaga w tych opowieściach. Tak jak w bajkach dobro walczy ze złem, tak dziś to dobro to zasadzenie drzewa czy zostawienie na balkonie spodeczka z wodą, żeby pszczoła mogła się z niego napić. Taki ukłon w stronę Matki Ziemi.
W Twoich piosenkach nie straszy już Baba Jaga, jest za to Baba Joga, która ćwiczy asany. Co Tobie daje joga?
Dzięki jodze czuję się jak żagiel, który powiewa na wietrze. Oczyszczam dzięki temu swoje myśli, wyciszam się, a z drugiej strony - buzują we mnie pozytywne emocje. Rozciąga się nie tylko moje ciało, ale uwalnia się też moje wewnętrzne ja. Podczas jogi do głowy przyszło mi wiele tekstów, np „dzięcioł nastukał do prasy, że w śmieciach toną lasy”. Pamiętam minę naszej nauczycielki (bo ćwiczymy razem z moim mężem Adamem), jak wyskoczyłam z maty, żeby na skrawku papieru zapisać tekst.
W piosenkach dla dzieci pokazujesz świat oczami zwierząt. Zwierzęta to nasi braci mniejsi?
Na pewno starsi. Dziś człowiek wiele może nauczyć się od zwierząt, a nie zwierzęta od nas. Zwierzęta komunikują się językiem prawdy. Jak jest wąż, wiadomo, czego można się spodziewać. Nie ma natomiast wilka w owczej skórze. Zwierzęta świadomie niczego nie niszczą, nie krzywdzą z premedytacją. Zwierzęta rzadko kiedy naruszają naszą przestrzeń, my w stosunku do nich czynimy to permanentnie.
Co Ci daje muzyka?
Barwy. Ona mi koloruje życie. Ona mnie uruchamia, porusza każdym moim mięśniem: od śmiechu do łez. Nakręca mój wewnętrzny zegar. Oczyszcza, przyspiesza bicie serca, czasem doprowadza do łez, jak muzyka moich korzeni, którą nuciła mi babcia. Jest taka piosenka „O, piękna!”, której nauczyła mnie właśnie babcia. Śpiewałam ją potem z tatą na głosy, a kiedy odszedł - zaśpiewałam mu ją w dniu pogrzebu. Kiedy chodzę na cmentarz, też to robię. Muzyka jest z nami zawsze, nie zna granic. To najpiękniejsza forma porozumiewania się człowieka z człowiekiem i człowieka z samym sobą. Muzyka to mój kosmos.
To niech ten kosmos zawsze Ci w duży gra.
Artykuł powstał z udziałem Aidy Kosojan-Przybysz
Rozpoczęcie edukacji przedszkolnej jest ważnym wydarzeniem zarówno w życiu malucha, jak i jego rodziców. Życie rodzinne wywraca się do góry nogami, a dodatkowo wszyscy muszą zmierzyć się z – czasami trudnymi – emocjami. Rodzicom towarzyszy sporo obaw, a dziecko nagle znajduje się w zupełnie obcym miejscu z nowymi ludźmi. Obejrzyj film i przeczytaj artykuł, a dowiesz się od ekspertek, jak przygotować dziecko do pójścia do przedszkola i w jaki sposób zminimalizować stres – przedszkolaka, ale też własny. Spis treści: Jak przygotować dziecko do pójścia do przedszkola? Jak rozmawiać z dzieckiem o pójściu do przedszkola? Jak powinno wyglądać pożegnanie z dzieckiem w przedszkolu? Jak jeszcze można przygotować dziecko do pójścia do przedszkola? Jak przygotować dziecko do pójścia do przedszkola? Jeśli chcesz pomóc dziecku i sprawić, by adaptacja w przedszkolu była dla niego jak najmniej stresująca, zacznij działać znacznie wcześniej – co najmniej kilka miesięcy przed planowanym posłaniem malca do placówki. Co możesz zrobić? Naucz samodzielności Co powinno umieć dziecko, zanim dziecko pójdzie do przedszkola: korzystać z toalety, samodzielnie jeść, posługując się łyżką i widelcem, ubierać się i rozbierać, komunikować swoje potrzeby, np. że coś je boli. Zapewnij kontakt z innymi dziećmi Ważne jest, żeby przyszły przedszkolak oswoił się z obecnością rówieśników. Dobrym pomysłem jest chodzenie z nim do klubików dla dzieci czy sal zabaw, a także na podwórko. Istotne jest, by maluch przekonał się, że mama, tata, jego najbliższe otoczenie to nie „cały świat” i równie miło może być w towarzystwie innych osób. Pozwól poznać przedszkole Jeśli już wiesz, do którego przedszkola będzie uczęszczało twoje dziecko,...
Wszawica to jedna z najczęstszych chorób pasożytniczych. Wszy u dzieci pojawiają się, gdy maluch miał kontakt z zainfekowaną osobą lub przedmiotami przez nią używanymi. Masz dwa sposoby, żeby się ich pozbyć – albo zastosujesz preparaty na wszy z apteki, albo będziesz leczyć dziecko domowymi sposobami na wszawicę . Jeśli chodzi o to drugie rozwiązanie, już nasze prababcie stosowały ocet jabłkowy na wszy. Leczenie wszy domowymi sposobami, takimi jak ocet, często bywa wygodniejsze (produkty, które pomagają pozbyć się wszawicy, większość z nas ma w swoich domach). Trzeba jednak pamiętać, że nie zadziałają one u każdego. Czasem zamiast octu jabłkowego na wszy, należy zastosować apteczny szampon lub spray. Wcierkę z octu jabłkowego stosuje się od pokoleń Wcierkę z octu jabłkowego stosowały już nasze prababcie. Od wielu pokoleń wiadomo bowiem, że ocet zapobiega wczepianiu się gnid w strukturę włosa. Dzięki kwasowi zawartemu w occie gnidy usychają i opadają z włosa. Co ważne, kwas octowy zabija też dorosłe wszy. Stosując ocet jabłkowy, mamy więc pewność, że nowe gnidy nie zostaną złożone na włosach dziecka. I nie martw się, wbrew temu, co sądzą niektórzy ludzie, ocet nie niszczy naszych włosów. Ocet jabłkowy na wszy: jak go stosować? Wykonanie wcierki z octu jabłkowego (możesz też użyć zwykłego octu) jest banalnie proste. Ocet rozcieńczamy w ciepłej wodzie w proporcji 1:1. Wcierkę nanosimy na włosy i skórę głowy. Kuracja octem jabłkowym trwa zazwyczaj około tygodnia – zabieg należy powtarzać każdego dnia. Jeśli znajdziesz u dziecka wszy, powiedz mu, że to nie jego wina! Wytłumacz, czym są wszy, i zapewnij, że spokojnie sobie z nimi poradzicie. Pamiętaj, że leczenie wszawicy należy rozpocząć jak najszybciej! Ile trzymać ocet na głowie, by pozbyć się wszy? Kluczem do sukcesu w pozbyciu się wszy za pomocą...
Oboje z mężem mamy pracę, jednak każde z nas zarabia najniższą krajową. Mamy dwójkę dzieci, przy naszych zarobkach nie mogliśmy pozwolić sobie na wynajęcie mieszkania. Zaraz po ślubie zdecydowaliśmy, że zamieszkamy wspólnie z rodzicami mojego męża. Mają duży dom, a poddasze było wolne. Plan był naprawdę świetny. Jednak tylko w teorii... Teściowa wchodzi jak do siebie Moja teściowa na co dzień pracuje za granicą. Przez większość roku mieszka z nami tylko teść, zajmując parter domu. Teściowa przyjeżdża do Polski jedynie na święta i wakacje. Jednak, gdy już jest w kraju, to poddasze, czyli część domu moją i męża, traktuje jak swoją własną przestrzeń. Wchodzi bez pukania i o każdej porze. Nie zwraca też uwagi na to, że np. w tym czasie są u nas nasi znajomi. Ona czuje się dosłownie jak u siebie! Potrafi wejść do mojej kuchni i zacząć sobie gotować. A przecież na dole ma własną! Ale podobno ja mam lepszy piekarnik (co jest kompletną bzdurą!). Chce mi się płakać na samą myśl, że ta kobieta przyjedzie na któreś święta lub wakacje. Boję się tych chwil przez cały rok. Któregoś popołudnia siedzieliśmy z mężem w salonie, rozmawialiśmy. W domu były także nasze dzieci. Nagle jeden synów przybiegł do nas i wyszeptał, że babcia od długiego czasu stoi w korytarzu i podsłuchuje. Ta kobieta po prostu weszła po cichu do naszego mieszkania i bezczelnie słuchała, o czym rozmawiamy! Grzebanie w rzeczach Poza panoszeniem się po moim mieszkaniu w mojej obecności ta kobieta robi jeszcze coś gorszego! Ona po prostu regularnie przegrzebuje mi rzeczy! Z natury jestem bardzo poukładana, w szafkach i szufladach mam porządek, doskonale wiem, gdzie co leży. Zawsze, gdy moja teściowa jest w Polsce, po powrocie z pracy widzę, że rzeczy nie są na swoim miejscu. Ta kobieta ma na tyle tupetu, że otwiera nawet moją szufladę z bielizną! Przegrzebywanie poczty, dokumentów...
