Ospa wietrzna w ciąży rozwija się u 3 ciężarnych na każde 1000 ciąż. To niewielki odsetek, lecz choroba dla kobiet spodziewających się dziecka może być bardzo groźna, podobnie dla ich dzieci. Dlatego najlepiej jest porozmawiać z lekarzem jeszcze przed zajściem w ciążę i w razie potrzeby zaszczepić się przeciwko ospie wietrznej jeszcze przed poczęciem dziecka. Zabieg ten pozwala zminimalizować ryzyko zachorowania i powikłań u dziecka.
Spis treści:
Ciężarne najczęściej zakażają się wirusem ospy wietrznej od dzieci. Jeśli ospa się rozwija, początkowo pojawia się osłabienie, podwyższona temperatura ciała, ból głowy i brzucha. Po 2-3 dniach na skórze występują charakterystyczne zmiany – wysypka, która najpierw przyjmuje postać plamek, później grudek, pęcherzyków z surowiczym płynem, a w końcu strupków. Czasami w przebiegu ospy u ciężarnych może pojawić się kaszel. Ospa u dorosłych przebiega podobnie jak u dzieci, ale jej powikłania mogą być poważniejsze.
Okres inkubacji ospy, czyli czasu od kontaktu z ospą w ciąży do wystąpienia objawów wynosi 10-21 dni, średnio 14 dni. Od pojawienia się na ciele plamek do zaschnięcia pęcherzyków i odpadnięcia strupków mija 10-12 dni.
Przechorowanie ospy sprawia, że jej wirus pozostaje w organizmie w stanie uśpionym. Rzadko dochodzi do ponownej pełnoobjawowej ospy, ale może wystąpić półpasiec.
Niestety ospa wietrzna stanowi zagrożenie zarówno dla matki, jak i dla dziecka. Ponieważ ciężarne ciężej przechodzą ospę, są narażone na powikłania, z których najczęstszym jest zapalenie płuc.
Wirus ospy może przenikać przez łożysko do płodu. Jeśli tak się stanie, konsekwencje mogą być poważne. Największe zagrożenie niesie ospa między 13. a 20. tygodniem ciąży. Może wtedy doprowadzić do tzw. ospy wrodzonej: powstania wad rozwojowych, zaburzeń układu nerwowego dziecka, deformacji kończyn, bliznowców, uszkodzenia narządu wzroku, zaburzeń czynności jelit i zwieracza pęcherza moczowego. Śmiertelność w ciągu pierwszych miesięcy życia wśród dzieci z ospą wrodzoną wynosi ok. 30 proc. Zakażenie wirusem ospy po 28. tygodniu ciąży nie powoduje już ospy wrodzonej.
Bardzo niebezpieczna może być też ospa w okresie połogu. Zachorowanie w tym czasie może doprowadzić do zakażeń bakteryjnych, sepsy, zapalenia nerek czy wątroby, zapalenia opon mózgowo-rdzeniowych oraz małopłytkowości. Dotyczy to zarówno matki, jak i jej dziecka.
Ciężarne, które zachorują na ospę lub są w grupie wysokiego ryzyka (mają kontakt z osobą chorą, nie przechodziły ospy w dzieciństwie i nie były przeciw niej szczepione), jak najszybciej powinny zostać poddane terapii. Stosuje się leki przeciwwirusowe, które hamują namnażanie się wirusa. Na zmiany skórne stosuje się leki przeciwświądowe (antyhistaminowe) oraz kąpiele w roztworze nadmanganianu potasu.
Jeśli do zakażenia doszło w III trymestrze ciąży, noworodkowi podaje się immunoglobuliny przeciwko ospie i półpaścowi.
Większość ciężarnych przechodziła ospę w dzieciństwie, a to w dużym stopniu chroni przed ponownym zachorowaniem. Największe ryzyko jest u ciężarnych, które nie przechodziły ospy i nie zostały na nią zaszczepione. Do zakażenia dochodzi najczęściej w drodze kontaktu z chorym domownikiem, a więc np. starszym dzieckiem.
Ryzyko zakażenia jest największe w przypadku kontaktu twarzą w twarz co najmniej przez 5 minut z osobą będącą źródłem zakażenia, przebywania z taką osobą w jednym pomieszczeniu co najmniej przez godzinę lub pobytu z zakaźnym pacjentem na tej samej sali szpitalnej.
Jeśli ciężarna wie, że nie przechodziła ospy, nie była na nią szczepiona, a jej starsze dziecko zachoruje na tę chorobę, powinna niezwłocznie skontaktować się ze swoim lekarzem niezależnie od tego, w którym jest trymestrze ciąży.
Niestety nie. Szczepionka przeciwko ospie wietrznej jest szczepionką żywą (zawiera żywego, choć pozbawionego zjadliwości wirusa), a takich ciężarnym podawać nie można.
Najlepiej jest zaszczepić się jeszcze przed planowaną ciążą. W Polsce zalecane są szczepienia dla ciężarnych przeciw: różyczce, odrze, śwince, ospie wietrznej, krztuścowi, WZW B oraz grypie. Po przyjęciu szczepionki przeciwko ospie zaleca się zaczekać z zachodzeniem w ciążę minimum miesiąc.
Niezaszczepiona ciężarna, która ma starsze dziecko, powinna zaszczepić je przeciwko ospie wietrznej, aby w ten sposób ochronić siebie i płód przed konsekwencjami ewentualnego zakażenia. Choć szczepi się szczepionką żywą nie zanotowano przypadków przeniesienia wirusa ospy zawartego w szczepionce z osoby zaszczepionej na inną.
Przeczytaj też:
Małpia ospa jest rzadką chorobą odzwierzęcą, która dotychczas występowała wyłącznie w krajach afrykańskich (Benin, Kamerun, Republika Środkowoafrykańska, DRK, Gabon, Wybrzeże Kości Słoniowej, Liberia, Nigeria, Kongo, Sierra Leone i Południowy Sudan). Śmiertelność w przypadku małpiej ospy wynosi 10,6 procent, w pozostałych przypadkach choroba przebiega łagodnie i ustępuje po kilku tygodniach. Małpią ospę wywołuje wirus z rodzaju Orthopoxvirus, który człowiekowi przekazują najczęściej gryzonie , a nie wbrew nazwie, małpy. Najnowsze przypadki małpiej ospy w Europie dotyczą zachodnioafrykańskiej odmiany choroby, która jest mniej groźna – śmiertelność w jej przypadku wynosi ok. 3,6 procent. Małpiej ospie dużo bliżej do groźnej ospy prawdziwej (30 proc. śmiertelności) niż do ospy wietrznej . Według WHO na najcięższy przebieg choroby mogą być narażone dzieci, ciężarne oraz osoby z zaburzeniami działania układu odpornościowego. Spis treści: Małpia ospa: objawy Małpia ospa – zarażanie Leczenie małpiej ospy Szczepionka na małpią ospę Małpia ospa – występowanie Małpia ospa: objawy Światowa Organizacja Zdrowia (WHO) wymienia objawy, po których można rozpoznać zachorowanie na małpią ospę. Podejrzenie małpiej ospy istnieje, gdy: u osoby w dowolnym wieku, w kraju, w którym nie występowała dotąd małpia ospa, pojawi się ostra wysypka oraz co najmniej jeden z następujących objawów: ból głowy ostry początek gorączki powiększenie węzłów chłonnych bóle mięśni ból pleców wyraźne osłabienie oraz, gdy obraz wysypki nie może być wytłumaczony następującymi chorobami: ospą wietrzną, półpaścem , odrą , chorobą zika , dengą, chikungunyą, opryszczką pospolitą, bakteryjnym...
W rozmowie z Dzień Dobry TVN wystąpił dr n. med. Paweł Grzesiowski, ekspert profilaktyki zakażeń, pediatra i immunolog, który odpowiadał na pytania związane z małpią ospą. Choroba ta dotarła już także do Polski. Pierwszy przypadek małpiej ospy zanotowano w naszym kraju 10 czerwca. Komu grozi małpia ospa? Małpia ospa jest łagodniejszą odmianą ospy prawdziwej, na którą szczepiono w Polsce ludzi do 1977 roku. Kolejne roczniki nie otrzymywały już szczepionki na tę chorobę, gdyż uznano ją za wyrugowaną ze środowiska. Oznacza to, że aż „45 roczników mamy podatnych na ospę zarówno prawdziwą jak i małpią” – twierdzi dr Grzesiowski. Zatem podatna na małpią ospę jest młodsza połowa społeczeństwa, w tym kobiety w wieku rozrodczym, a także dzieci. Choroba przenosi się przez dotyk, bezpośredni kontakt z osobą chorą, ale też drogą kropelkową i przez kontakt z rzeczami, z którymi w ciągu ostatnich 3-4 dni stykała się osoba chora na małpią ospę. Właśnie tyle czasu wirus potrafi przetrwać na ręcznikach czy pościeli. Małpia ospa a dzieci i ciąża Jak zaznacza dr Grzesiowski, istnieją dwa rodzaje wirusa małpiej ospy. Do Europy dotarł mniej zjadliwy wirus, który jak dotąd nie zabił nikogo z ok. 1500 osób zakażonych poza Afryką. Niestety lekarze obawiają się, że zakażenie dziecka lub kobiety w ciąży mogłoby wywołać poważniejsze komplikacje , gdyż właśnie te dwie grupy uznaje się za grupy wysokiego ryzyka cięższego przebiegu chorób i większej liczby ich powikłań. WHO twierdzi, że małpia ospa w ciąży może prowadzić do komplikacji lub poronienia . Informuje też, że istnieją doniesienia, że wirus małpiej ospy może przedostawać się przez łożysko do płodu, wywołując wrodzoną małpią ospę u dziecka. Jedyne badania związane z małpią ospą i ciążą pochodzą sprzed kilkunastu lat....
Szpital Żeromskiego w Krakowie przyjął ostatnio ok. 40 dzieci z ciężkimi powikłaniami po ospie wietrznej. Te maluchy walczyły o życie, a na pokonanie bólu musiały dostawać najsilniejsze leki. Lekarze wskazują przyczynę – poluzowanie obostrzeń pandemicznych oraz brak szczepień. Ciężkie powikłania po ospie. Lekarze apelują o szczepienia! W kilku ostatnich miesiącach lekarze notują duży wzrost zachorowań na ospę wietrzą wśród dzieci. I wskazują na przyczynę: zniesienie obowiązku noszenia maseczek w miejscach publicznych. Odkąd dzieci zaczęły wychodzić z domów, a obostrzenia poluzowano, specjaliści obserwują nagły wysyp infekcji wirusowych, w tym zakażeń ospą i wirusem przeziębienia, który dla młodszych dzieci może okazać się niezwykle groźny. „Jedna z dziewczynek przyjechała do nas z ciężkim krwotokiem. Rodzice nie skojarzyli tego w ogóle z ospą. Zgłosili się, gdy dziecko krwawiło już ze wszystkiego” – powiedziała doktor Lidia Stopyra, ordynatorka oddziału chorób infekcyjnych i pediatrii w szpitalu Żeromskiego w Krakowie. Poza krwotokami dzieci zmagają się z innymi niebezpiecznymi powikłaniami, jak sepsa, zapalenie mózgu i zaburzenia krzepnięcia krwi. Bardzo cierpią, spędzają tygodnie w szpitalu, dostają silne leki. Niejednokrotnie lekarze muszą walczyć o ich życie! Sytuacja jest poważna, a specjaliści apelują do rodziców: szczepcie dzieci na ospę wietrzną! To szczepienie zalecane, a więc płatne, ale chodzi przecież o zdrowie i życie maluchów. Bezpłatnie na ospę mogą zaszczepić się dzieci do 3. roku życia uczęszczające do żłobka. Obawy przed szczepionką nie mają uzasadnienia, to preparat bezpieczny i skuteczny – podkreślają lekarze. „Rodzice często nie zdają sobie sprawy, że ospa może mieć tak poważne konsekwencje. Wydaje im się, że ospa jest chorobą łagodną...
