
Na całym świecie wyróżnia się ponad 20 podgatunków żbika, które tworzą trzy grupy: żbików europejskich, azjatyckich i afrykańskich. Żbiki bardzo przypominają koty domowe, są jednak od nich większe i bardziej muskularne. W Polsce żyje żbik europejski, ale bliższym kuzynem kota domowego jest żbik afrykański, zwany też kotem nubijskim. W tym materiale zajmujemy się naszym rodzimym żbikiem europejskim.
Jak wygląda żbik?
Żbik europejski waży od 4 do 7 kg. Długość ciała sięga od 45 do nawet 67 cm, do tego dochodzi ogon o długości 25-40 cm. Wysokość w kłębie żbika europejskiego wynosi 25-35 cm. Samice są zwykle drobniejsze od samców. Głowa żbika jest dość masywna i szeroka, a uszy są na niej szeroko osadzone. Ogon jest tępo zakończony, gruby i w porównaniu z ogonami kotów domowych wydaje się wyraźnie krótszy. Znajdują się na nim ciemniejsze pierścienie futra, a jego koniec jest zawsze ciemny.
Żbiki mają bardzo gęstą i długą sierść, a jej kolor określa się jako żółtawoszary. Widnieją na niej ciemniejsze pręgi. Najbardziej widoczne są na głowie, piersi i łapach, a najmniej – na bokach tułowia. Wzdłuż kręgosłupa żbiki mają ciemniejsze futro, a na tylnych łapach charakterystyczne czarne plamy. Oczy żbika są żółte, poduszki łap czarne, a nosy – czerwono-brązowe. Wibrysy, potocznie zwane wąsami, są u żbika białe.
Ryś a żbik – czym się różnią? Ryś ma znacznie krótszy ogon niż żbik, a do tego charakterystyczne ciemne pędzelki na uszach i bokobrody. Rysie są też większe i cięższe – mogą mierzyć do 110 cm długości i ważyć od 5 do nawet 30 kg.
Żbik – występowanie i tryb życia
Żbik europejski obecnie zajmuje mniejszy teren niż dawniej, gdyż gatunek ten wytępiono między XVII a XX wiekiem. Żbiki uznawano za szkodniki, w dodatku ceniono ich futro.
Żbiki zamieszkują gęste lasy obszarów górskich. Najlepiej czują się na skraju lasów, gdyż polują na łąkach, polanach i polach. Najliczniej występują obecnie w Europie południowej i środkowej, ale spotyka się je także w Turcji, Szkocji i na Kaukazie. W Polsce żbiki żyją w Bieszczadach (woj. podkarpackie) i tylko w jednym nadleśnictwie w woj. małopolskim.
Żbiki nie są kapryśne, jeśli chodzi o menu – jadają gryzonie, ptaki, ryby, żaby, owady, kuny, wydry, zdarza im się zapolować na jagnię sarny. Są doskonałymi myśliwymi. Najczęściej polują nad ranem i o zmierzchu. Żbiki są samotnikami. Samce i samice spotykają się tylko zimą w czasie rui.
Na terenie Polski żbiki są objęte ścisłą ochroną. Najprawdopodobniej mieszka u nas ok 200 osobników, ale trudno je dokładniej policzyć, gdyż można to zrobić wyłącznie na podstawie zimowych tropów (śladów), które są łudząco podobne do tropów kota domowego.
Ciekawostki o żbikach
- Żbiki i koty domowe mogą się ze sobą krzyżować. Oba gatunki są na tyle blisko ze sobą spokrewnione, że ich potomstwo jest płodne. Mimo to krzyżowanie się żbików z kotami europejskimi uważane jest za zagrożenie dla czystości gatunkowej żbików.
- Staropolskie nazwy żbika to: step, zdeb, zdbik, żdbik. Oznaczały „dzikusa”.
- Samica żbika wiosną rodzi od 1 do 7 młodych (najczęściej 2-4). Samice dojrzewają płciowo w wieku 10 miesięcy, a samce dwa miesiące później.
- Żbiki są mistrzami polowań na gryzonie – aż 60 procent polowań żbików na te drobne ssaki kończy się sukcesem.
- Młode żbika rodzą się w gnieździe, które samica zakłada pod korzeniami zwalonych drzew, w norach, a nawet w dużych dziuplach.
- Do dzisiaj nie wiadomo, jak długo żbiki żyją na wolności. W niewoli dożywają 12-15 lat.
- W ciągu doby żbiki pokonują 4-12 km.
Zobacz także:

Małe zwierzęta domowe są urocze i, mimo swoich skromnych rozmiarów, stają się ważnymi członkami rodziny. Wybierając zwierzątko dla dziecka, weź pod uwagę wymagania danego gatunku i długość życia. Wrażliwe dziecko może bardzo przeżyć wczesną śmierć chomika (żyją ok. 2 lat), a ekspresywny maluch może być zbyt absorbujący dla króliczka i lepiej sprawdzi się jako opiekun żółwia. Podpowiadamy, jakie małe zwierzątko domowe wybrać dla dziecka. Małe zwierzęta domowe Małe zwierzęta domowe cieszą się dużą popularnością, ponieważ są łatwe w opiece i tanie w utrzymaniu. Wybierając zwierzątko dla dziecka, trzeba pamiętać, że dziecko nie może być jego jedynym opiekunem i to na dorosłym spoczywa odpowiedzialność, żeby zadbać o zdrowe środowisko zwierzaka. Przed zakupem warto sprawdzić, jakie wymagania ma dane zwierzę i jakie warunki do życia należy mu stworzyć. Oto kilka propozycji małych zwierząt domowych. Fajne małe zwierzęta domowe: Chomik Kanarek Królik miniaturka Świnka morska Żółw domowy Mysz/szczur Rybka Szynszyla Chomik Chomiki cieszą się dużą popularnością i są uważane za idealne zwierzątka dla dziecka. Są malutkie i tanie, a koszt ich utrzymania nie jest wysoki. Przed zakupem należy jednak pamiętać o tym, że jest to zwierzę nocne – będzie przesypiało dzień, natomiast uaktywniało się w nocy, a więc także... hałasowało, gdy pozostali domownicy będą chcieli spać. Tym małym zwierzętom domowym trzeba także zapewnić klatkę i sprzątać ją co najmniej raz w tygodniu. Kupując chomika lepiej wybrać tego między 4-7 tygodniem życia, ponieważ łatwiej będzie go oswoić. Chomiki karmi się gotową karmą, którą można kupić w sklepie zoologicznym. Kanarek Kanarek jako zwierzątko domowe jest mało uciążliwy, a opieka nad nim sprowadza się głównie do...

Oznaki wiosny można zauważyć w przydomowych ogródkach, na łąkach, w lesie i w miastach. Miasta są z reguły cieplejsze niż tereny wiejskie i podmiejskie, dlatego tam rośliny szybciej kwitną lub wypuszczają pierwsze listki. Niezależnie od tego, gdzie mieszkacie, już od drugiej połowy lutego możecie zacząć szukać na spacerach pierwszych oznak wiosny, ale niektóre zwiastuny wiosny pojawiają się nawet już pod koniec stycznia. Spis treści: Pierwsze oznaki wiosny w przyrodzie Pierwsze oznaki wiosny – rośliny Pierwsze oznaki wiosny – zwierzęta Pierwsze oznaki wiosny w przyrodzie Najczęściej, szukając oznak nadchodzącej wiosny, patrzymy pod nogi, wypatrując pierwszych źdźbeł trawy i wiosennych kwiatów . Jednak wiosnę zwiastują nie tylko rośliny, ale też owady i zwierzęta. Dlatego warto podnieść wzrok, a także nadstawić uszu – już od lutego ptaki zaczynają inaczej się odzywać, a sikorki nawet w styczniu potrafią zaglądać do zeszłorocznych budek lęgowych, sprawdzając, gdzie w tym roku założyć gniazdo. Do kraju wracają też ptaki, które opuściły Polskę jesienią. I nie są to tylko bociany, których wszyscy wiosną wypatrują. Pierwszym zwiastunem wiosny może być zaobserwowany przelatujący w powietrzu owad. Czasami są to wyraźnie ciepłe promienie słońca i świergot ptaków, a czasami wychylający głowę spod śniegu przebiśnieg, pracowite stukanie dzięcioła albo znalezione w lesie poroże jelenia (jelenie zrzucają je na wiosnę). Poniżej wymieniamy, pokazujemy i opisujemy najczęściej spotykane oznaki wiosny w przyrodzie, dzieląc je na te roślinne i zwierzęce. Podpowiadamy też, gdzie ich szukać, a warto zacząć to robić już w lutym. Kiedy pojawiają się pierwsze oznaki wiosny Od dłuższego już czasu (odkąd zimy w wielu regionach Polski nie są już tak mroźne i śnieżne jak niegdyś), pierwszą oznaką wiosny może...